بازار، گروه استان‌ها: گزاره ای وجود دارد که تقریباً تمام کارشناسان اقتصادی به آن اعتقاد دارند و آن اینکه « یک تولیدگر خوب الزاماً یک تاجر یا صادرکننده خوب نیست و یک تاجر خوب هم الزاماً یک تولید کننده موفق نخواهد بود» این جمله ساده شاید در نگاه اول بدیهی به نظر بیاید و فکر کنیم که کسی منکر آن نیست اما در عمل شاهد هستیم که همین گزاره ساده یکی از مهمترین موانع در برابر توسعه صادرات محصولات تولیدی در استان سمنان است.
به عقیده کارشناسان استان سمنان در زمینه های مختلفی مانند دارو های دامی، کاشی و سرامیک، انواع کابل و سیم، کولر آبی، محصولات کشاورزی و … ظرفیت های خوبی دارد اما نتوانسته آنطور که باید و شاید صادرات خود را توسعه بدهد کافی است بدانیم که تا همین شش، هفت سال قبل ۱۱۰ شرکت محصولات استان را به ۴۲ کشور دنیا صادر می کردند حالا تعداد شرکت ها به ۸۰ مورد و تعداد کشورهای میزبان کالاهای استان هم به ۳۳ مورد کاهش یافته است.
صالحی کارشناس: شرکت تجاری با قیمت بهتری می تواند محصول تولیدی تولیدگران ما را بفروشد
این امر نشان می دهد که ما بخشی از بازارهای تولیدات مان در کشورهای منطقه و دنیا را از دست داده ایم و یکی از دلایل آن هم به عقیده کارشناسان عدم به کار گیری تجربه و تخصص شرکت های مادر تخصصی تجارت و صادرات محسوب می شود شرکت هایی که راه و چاه صادرات را بلد هستند و می توانند به صورت تخصصی در این زمینه فعالیت داشته باشند.
کار باید از سوی کاردان انجام شود
سید محمود حسینی شاهرودی کارشناس و صاحب نظر مسائل تجارت بین المللی در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن بیان اینکه تولیدکنندگان استان سمنان باید صادرات را به شرکت های تخصصی تجاری بسپارند، گفت: صادرات و توسعه بخشیدن آن کار شرکت های تخصصی تجاری است نه تولید گران لذا باید از تخصصی که این شرکت ها دارند، بهره گیری شود.
وی با بیان اینکه اگر یک تولیدگر به شرکت های تخصصی حوزه صادرات و بازرگانی و تجاری اعتماد کند هر دو مقوله مهم تولید و صادرات هم پای هم توسعه پیدا خواهند کرد، افزود: در این صورت است که اقتصاد استان سمنان به لحاظ توسعه صادرات می تواند توسعه بهتری پیدا کند.
در واقع صحبتی که می شود این است که کار تولیدبا مقوله صادرات تفاوت های اساسی دارد و در نتیجه هر کدام تخصص خود را نیز می طلبد از سوی دیگر اگر یک شرکت تولید کننده می خواهد که به صادرات بپردازد، باید از یکی از شرکت ای بازرگانی و تجاری فعال در زمینه های مختلف صادرات بهره گیری کند زیرا این شرکت ها توان و تخصص بسیار بالایی در زمینه بازاریابی های بین المللی دارند اما چرا از این شرکت ها استقبال نمی شود؟
نگرش ها باید اصلاح شود
در این بین اظهار نظرهای مختلفی وجود دارد برای مثال یک بازرگان در گفتگو با خبرنگار بازار، می گوید: نوع نگرش کارخانه ها و شرکت های تولیدی به خصوص در سال های اخیر با گذشته بسیار تفاوت کرده است از آنجا که تولید در سال های اخیر هم بسیار گران تر و هم دشوارتر شده، شرکت های تولید کننده با مشکلات عدیده ای روبرو هستند لذا قدری شکاک تر و محتاط تر از قبل شده اند و به راحتی دیگر به تجار اعتماد نمی کنند.
سید محمد مهدی صالحی با بیان اینکه از آجا که تولید بسیار گران تمام می شود برای تولیدکننده اعطای درصدی از سود به یک شرکت دیگر و یا به عبارت دیگر شریک تراشیدن برای خود را نیز یک دردسر و یک عامل کاهش سود صادرات می بیند، ابراز کرد: البته این تصور غلط است چرا که شرکت تجاری با قیمت بهتری می تواند محصول تولیدی تولیدگران ما را بفروشد و در نتیجه سود خود را هم برداشته و سود مورد نظر کارخانه تولید کننده را هم به او می دهد اما این تفکر و تصور نادرست در بین تولیدگران استان سمنان وجود دارد.
صالحی کارشناس: تولیدی ها نیاز دارند که یک شرکت تخصصی صادراتی و تجارت بین المللی و بازرگانی به آنها کمک کند
وی با بیان اینکه ریسک های صادرات و مسائل ارزی و دشواری های آن از یک سو و تلاطم های ارزی از سوی دیگر، نگرانی برای تولیدگران ما ایجاد کرده که سرنوشت همکاری شان با شرکت های تجاری چه می شود، افزود: باید پذیرفت که بعضاً شرکت های تجاری هم در سال های اخیر با برخی بد عهدی ها، بی تعهدی ها، مشکل تراشی ها و … دیدگاه را نیز منفی کردند اما در مجموع باید گفت دید تولیدگران استان به شرکت های حرفه ای تجاری دیدگاه بسیار منفی است.
تغییر دیدگاه منفی
این کارشناس در پاسخ به این سوال که چه باید کرد؟ بیان داشت: باید تصور شرکت های تولید کننده استان سمنان در دو جبهه اصلاح شود یک اینکه خودشان الزاماً نمی توانند صادر کننده خوبی باشند پس نیاز دارند که یک شرکت تخصصی صادراتی و تجارت بین المللی و بازرگانی به آنها کمک کند و دوم اینکه دیدگاه منفی شان نسبت به تجار باید به شدت تلطیف شود.
صالحی با بیان اینکه تولید کننده ما امروز صراحتاً عقیده دارد که من با تمام دشواری هایی که دارم تلاطم های ارزی، مواد اولیه، گرانی، دستمزد کارگران، تامین اجتماعی، وام و بدهی، قطعی برق و … کالایی را تولید می کنم و لا به راحتی نمی توانم آن را در اختیار شرکتی بگذارم که با فروش آن سود کند، گفت: این دیدگاه نادرست است چرا که شرکت بازرگانی با یک معامله خوب می تواند آن چنان سودی به کارخانه بدهد که خودش در دو مرحله صادرات هم نمی توانست به دست بیاورد.
وی افزود:اگر شما یک پارتی کالایی که برای شما ۸۰ هزار دلار تمام شده را ۱۰۰ هزار دلار می فروشید و نگران این هستید که شرکت بازرگانی ۱۰ هزار دلار هم از سود شما را بردارد، چرا به این فکر نمی کنید که یک شرکت بازرگانی پارتی ۸۰ هزار دلاری شما را ۱۴۰ هزار دلار خواهد فروخت چرا که بازاریابی را کاملاً بلد است و در نتیجه حتی اگر ۲۰ هزار دلار هم سود بگیرد باز شما دو برابر سابق سود کرده اید و این تاثیر شگرف شرکت های بازرگانی است.
نیازمند شرکت های متخصص در حوزه مدیریت صادرات
یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه شرکت مدیریت صادرات نیاز امروز استان سمنان است، گفت: شرکت های مدیریت صادرات یک کلید واژه مهم دارند و آن هم تخصص و تسلط بر کانال های تجاری است به عبارت دیگر این شرکت ها می دانند که باید چه کاری را در چه سطحی و به چه شکلی انجام دهند و با پیچیدگی های صادرات و کار بازرگانی آشنا هستند موضوعی که به تنهایی از عهده یک تولیدگر بر نمی آید.
هادی مظفری که خود در یکی از شهرهای استان گلستان هم تجربه عضویت در شرکت بازرگانی را داشته با بیان اینکه ﻧﺤﻮه ﭘﺮدازش و ﭘﺎﺳﺦ ﺻﺤﯿﺢ ﺑﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﺑﺎزارﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ موضوعی است که شرکت های مدیریت صادرات به خوبی آن را می دانند، بیان کرد: ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﺎدرات با شرکت های بازرگانی یکی نیستند لذا این تفکر بی اعتمادی به شرکت های بازرگانی که به درستی هم در بعضی مواقع وجود دارد، ارتباطی به شرکت های مدیریت صادراتی پیدا نمی کند.
وی با بیان اینکه به عبارت دیگر شرکت های بازرگانی که بعضاً با عدم رعایت تعهدات یا سود های غیرمتعارف انگیزه ای برای تولیدکنندگان نگذاشته اند یک ساختار هستند و شرکت های مدیریت صادرات یک ساختار دیگر دارند، افزود: شرکت های بازرگانی بعضاً ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ﻣﺸﺘﺮی ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﯿﭻ ﺗﻌﻬﺪی ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻧﺪارﻧﺪ در صورتی که شرکت های مدیریت صادرات به واسطه اینکه قرار است مدت بیشتری با تولید گر و مصرف کننده کار کند، تعهد گرا تر هستند در نتیجه به نظر می رسد یکی از راهکارهای تقویت صادرات استان سمنان و اصلاح نگرش های منفی کمک گرفتن از شرکت های مدیریت صادراتی است.
ای ام سی ها معرفی شوند
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه کار گیری ای ام سی‌ها یا شرکت‌های مدیریت صادرات در زمره پیشنهاداتی است که اتاق بازرگانی سمنان برای تولیدگران دارد شرکت هایی که بتوانند صادرات را تسهیل و هدفمند کنند چرا که این شرکت ها به درستی شاهراه ها، نیازها و بازارهای منطقه ای و جهانی را به درستی می شناسند و شرایط را به درستی می سنجند، گفت: اتاق های بازرگانی در هر استانی بهترین مراجع برای معرفی این دست شرکت ها به تولیدگران هستند.
مظفری با بیان اینکه شرکت های مدیریت صادرات یا ای ام سی ها را باید معرفی کرد، تاکید کرد: تفاوت بین کسی که صرفاً تخصص در تولید دارد با کسی که تمام بازارهای منطقه ای را می شناسد و حتی می داند که چه محصولی در چه برهه ای از زمان در چه منطقه ای خریدار دارد و چه محصولی در همان منطقه خریدار ندارد، بسیار است و این تفاوت تولید کنندگان و بازرگانان و تجار است.
تولیدکنندگان ما در استان سمنان نگرش درستی نسبت به شرکت های بازرگانی و صادراتی ندارند
وی با بیان اینکه در نهایت باز هم به همان تغییر نگرش ها می رسیم چرا که تا وقتی نگرش تولیدگران نسبت به بازرگانان بهبود پیدا نکند نمی توان انتظار موفقیت را داشت، افزود: شرکت های تجاری هم البته در این بین بی تقصیر نیستند چرا که نتوانسته اند به درستی خدمات خود را معرفی و در اختیار تولیدگران قرار دهند.
پاک کردن نگرش های اشتباه
سید محمد حسینی مدیرعامل یک شرکت بازرگانی و صادرات نیز در گفتگو با خبرنگار بازار، می گوید: صادرات به گونه‌ای است که از عامیانه‌ترین و پایین‌ترین اقشار جامعه می‌بایست به آن توجه کنند. این اشتباه که در بین عموم مردم وجود دارد که معتقد هستند ابتدا باید هر چه تولید می‌کنیم به بهترین نحو استفاده کنیم و بعد اگر چیزی زیاد آمد و نیاز نبود صادر شود در صورتی که اینگونه نیست.
وی با بیان اینکه ما اگر بخواهیم در صادرات موفق باشیم باید این نگاه معکوس شود یعنی ما به این بیندیشیم که بهترین اقلاممان را می‌بایست صادر و حتی اگر خودمان دچار مضیقه قرار گرفتیم نگذاریم بازار صادراتی‌مان از بین برود، ابراز کرد: تا زمانی که این نگاه در عموم مردم قرار داشته باشد، به صورت ریشه‌ای و اساسی کار صادرات ما پیش نرود و ما نمی‌توانیم به عنوان کشوری با این همه پتانسیل ویژه، جایگاهی که در صادرات بین کشورها باید داشته باشیم را به دست نیاوریم.
مجموع این صحبت ها نشان می دهد که تولیدکنندگان ما در استان سمنان نگرش درستی نسبت به شرکت های بازرگانی و صادراتی ندارند این امر البته ریشه در برخی بدعهدی ها و مشکلات هم دارد اما باید توجه داشت که شرکت های بازرگانی و صادراتی متخصصان امر صادرات هستند در نتیجه باید ساز و کاری در استان رقم بخورد که تولیدگر فقط تولید کند و بازرگان محصولات آن را بفروشد.
