بازار؛ گروه خودرو: براساس آمار منتشر شده، طی ۱۸ ماه گذشته قیمت لاستیک خودروها در بازار به طور متوسط ۱۵۵ درصد رشد قیمت داشته است. از سویی آمار شرکت های بورسی تولید کننده تایر حاکی از آن است که به دلیل عدم تخصیص ارز به این صنعت تولید لاستیک در کشور ۱۴ تا ۳۰ درصد کاهش یافته است. بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که این مشکلات به دلیل عدم سیاستگذاری صنعتی صحیح در صنعت تایر ایجاد شده و تداوم قیمت گذاری دستوری می تواند منجربه بحران در بازار این قطعه مصرفی شود. برای بررسی این موضوعات با جمال میرزایی رئیس انجمن صنفی صنعت تایر ایران به گفت و گو پرداختیم:
* به عنوان پرسش نخست، آماری در خصوص افزایش ۱۵۵ درصدی قیمت تایرها در بازار منتشر شده و برخی از فعالان این صنعت نیز معتقد هستند که تایرسازی در کشور وارد مدار زیان دهی شده است، نظر شما در این خصوص چیست؟
تایر با قیمت مصوب تولید و عرضه بازار می شود، سال گذشته نهاده های تولید حدود ۷۰ درصد افزایش نرخ داشت، اما به صنعت تایر در دو مقطع زمانی مختلف ۳۰ و ۲۰ درصد مجوز افزایش قیمت دادند. با این حال اگر آمار سود و زیان شرکت های تولید کننده تایر را بررسی کنید، متوجه خواهید شد که شرکت های تایر ساز در بهترین حالت سود ۴ درصدی داشتند و اغلب نیز با زیان مواجه شدند. این مورد نشان از عدم عدالت در قیمت گذاری دستوری برای صنعت تایر دارد، نرخ تایر در بازار آزاد مورد تایید ما نیست و بارها اعلام کردیم که قیمت گذاری منطقی برای لاستیک سبب دسترسی آسان مصرف کننده به محصول با قیمت مصوب و سود تولید کنندگان خواهد شد.
تولید لاستیک در ماه های مختلف سال گذشته براساس نرخ ارز آزاد کمتر از ۱.۴ دلار به ازای هر کیلو بود
* شما پیشتر در گفت و گو با رسانه «بازار» اظهار داشتید قیمت تایر تولیدی در کشور به ازای هر کیلو ۲ دلار است، سال گذشته قیمت تایر به ازای هر کیلو چند دلار بود؟
تولید لاستیک در ماه های مختلف سال گذشته براساس نرخ ارز آزاد کمتر از ۱.۴ دلار به ازای هر کیلو بود، همانطور که پیشتر اشاره کرده بودم قیمت جهانی تایر به ازای هر کیلو ۳ دلار است. عده ای سود جود با ایجاد بستر قاچاق معکوس منجربه بحران در بازار تایر کشور شدند، بازار نرخ واقعی تایر را می شناسد ولی این افراد بازار غیررسمی ایجاد کردند، متاسفانه در این میان مصرف کننده و تولید کننده زیان می بینند.
* کدام یک از تولیدکنندگان تایر طی سال گذشته به دلیل قیمت گذاری دستوری با زیان مالی مواجه شدند؟
سال گذشته مجموعه «بارز» به عنوان بزرگترین تولیدکننده صنعت تایر کشور طی سه ماه ۱۳۶ میلیارد تومان زیان را ثبت کردند. این زیان بیشتر متعلق به مجموعه بارز در استان کردستان بود که سال مالی گذشته را با یک درصد سود تلفیقی به پایان رساند، اما مجموعه اصلی تولید بارز در کشور سال مالی گذشته ۵ درصد سود را ثبت کرده است. گفتنی است که نوسان نرخ ارز اثر منفی روی تولیدات این مجموعه در استان کردستان داشت. متاسفانه از ابتدای سال جاری تاکنون نیز افزایش قیمت برای تایر ایجاد نشده است، بیشتر مسئولان و متولیان این صنعت نیز معقتد هستند که اگر قیمت گذاری دستوری حذف شود، بازار تایر بهتر کنترل می شود.
تولیدکنندگان تایر در سه رینگ ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اینچی تولید بیشتر از مصرف دارند، متاسفانه تقاضای کاذب برای این لاستیک ها بیشتر از تولید است
* اخیرا در بازار شنیده شده که تایر با سایزهای ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اینچی با کمبود مواجه شده است، این موضوع صحت دارد؟
خیر تایر به یک کالای سرمایه ای تبدیل شده است و قطعا شرایط تغییر می یابد. التهاب های فعلی در بازار آزاد ناشی از کمبود تایر نیست. تولیدکنندگان تایر در سه رینگ ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اینچی تولید بیشتر از مصرف دارند، متاسفانه تقاضا کاذب برای این لاستیک ها بیشتر از تولید است.
اختلافی میان بخش خصوصی و دولتی در سهامداری تایرسازان وجود ندارد
* برخی از کارشناسان معتقد هستند که حضور سهام داران دولتی در صنایع تایرسازی منجربه چالش شده است، به عنوان رئیس انجمن صنفی صنعت تایر ایران نظرتان در این خصوص چیست؟
بارز، کویر و ایران تایر جز شرکت های هستند که سهام دار دولتی دارند، این موضوع را تایید نمی کنم. زیرا در بحث سهام داری هیچ یک از شرکت های مذکور صد در صد مالکیت دولتی ندارند و بخش عمده سهام آن ها متعلق به بخش خصوصی است، شاید بتوان گفت که سهام داران دولتی بیشتر از بخش خصوصی در فعالیت جهت حفظ حقوق سهام داری هستند. عمده این سهامداران تلاش دارند که سود عادلانه نصیب تولیدکنندگان و دسترسی مشتریان به تایر با قیمت مصوب آسان شود. از همین رو در مجموعه بارز براساس تکلیف سهام داران عرضه مستیقیم تایر راه اندازی شده است. بنابراین اختلافی میان بخش خصوصی و دولتی در سهامداری تایرسازان وجود ندارد. باید تاکید کنم که تمام شرکت های تولیدکننده تایر در کشور خصوصی هستند.
پرداخت مطالبات تولیدکنندگان تایر توسط خودروسازان می تواند شرایط مطلوبی برای خرید ارز و تامین مواداولیه ایجاد کند
* خودروسازان ۶۰ هزار میلیارد تومان بدهی به قطعه سازان دارند، مطالبات صنعت تایر از خودروسازان چقدر است؟
صنعت تایر حدود ۲ هزار میلیارد تومان از صنایع خودروسازی طلب داشته و امیدواریم گشایشی در پرداخت این موضوع ایجاد شود. چرا که همه تایرسازان مشکل نقدینگی داشته و صنعت خودرو باید رفتار مالی متفاوت با این تولیدکنندگان داشته باشد. بانک ها سیاست انقباضی را نسبت به صنعت تایر به دلیل عدم سود قابل ملاحظه در پیش گرفتند. از همین رو پرداخت مطالبات تولیدکنندگان تایر توسط خودروسازان می تواند شرایط مطلوبی برای خرید ارز و تامین مواداولیه ایجاد کند. خریدهای برای مواداولیه داشتیم که بیشتر از ۶۰ روز است موفق به سوئیفت آن نشدیم. چالش در تامین مواداولیه سبب شده برخی از شرکت های تایرساز با ۵۰ درصد ظرفیت تولید داشته باشند.
* اخیرا انجمن های قطعه سازان نامه ای به وزیر صمت در خصوص هشدار به وضعیت تولیدکنندگان داشتند، انجمن تایر چه پیشنهاد یا هشداری به وزیر صمت دارد؟
بارها این موضوع را اعلام کردیم که وضعیت صنعت و بازار تایر به انجمن صنفی صنعت تایر ایران واگذار کنند، در این شرایط می توانیم وضعیت بازار و قیمت تایر را کنترل کنیم. همچنین این انجمن می تواند طی تعامل با سازمان حمایت سود معقول و قیمت منطقی برای تایر لحاظ کند، در این صورت تقاضا کاذب در بازار لاستیک کاهش و کمبود از بین می رود.
