عارف اصفهانی؛ بازار: طی یکی دو سال گذشته بازار موبایل اصفهان تاب و توان قبل را ندارد و با وجود تنوع زیادی که در این بازار هست اما مخاطبان کمتری دارد و مردم کمتر برای خرید گوشی های جدید به بازار مراجعه می کنند؛ به نوعی که می توان گفت این روزها بیشتر از خرید، بازار تعمیر گوشی داغ است.
بدون شک علت اصلی کسادی بازار موبایل شرایط اقتصادی جامعه و نوسانات شدیدی است که در بازار ارز به چشم می خورد.
در حقیقت «راکد و ساکت» شاه بیتی است که لقلقه زبان موبایل فروشان خیابان احمد آباد شده است. راسته ای که یکی از بورس های اصلی خرید و فروش موبایل به شمار می رود و با وجود شلوغی مشتاقان خرید، کمتر کسی موبایل می خرد. فعالان این بازار پر طمطراق، ناراحتند، آنها خیلی وقت است که دیگر مثل چند سال پیش مشتری ثابت ندارند و کسانی که هم بازار را شلوغ کرده اند به گفته آنها خریدار فیک هستند؛ «تماشاگرانی به جای خریدار».
طی سال های اخیر به قدری تقاضا کم شده که فعالان بازار شاکی شده اند. کاهش قدرت خرید مردم و تورم، این بازار لوکس را از رونق انداخته است، با توجه به اینکه قیمت موبایل دیگر مانند گذشته ثابت و ارزان نیست.
بین مغازه هایی که کیپ تا کیپ، ویترین هایشان پر شده از انواع و اقسام برندهای موبایل های گران و ارزان، فروشگاهی است با دکوراسیون سفید که بیشتر از همه توی چشم می زند، حالا یا به علت بزرگتر بودنش و یا دکوراسیون متفاوتی که دارد؛ مشتریان بیشتری را راغب کرده که هرچند کوتاه در خنکای باد کولر بایستند و یا روی کاناپه های رنگی بنشینند و به قاب های موبایل هایی خیره شوند که قفسه ها را میلیونی کرده است.
فروشنده این مغازه، ترجیح می دهد به مشتریانی برسد که واقعا خریدار هستند؛ همینطور که موبایل آیفون ۱۳ پرومکس را با دقت به مشتری نشان می دهد و در وصف خصوصیات آن از زمین و زمان بهره می گیرد؛ به بازار می گوید: «قیمت موبایل ثابت نیست؛ بسته به ارزیم. ارز تعیین می کند که پایین بیاید، ما هم باید کوتاه بیایم تا بازارمان نخوابد. بالا برود، بالتبع قیمت زیاد می شود. همه صنف با هم هستند.»
وقتی می گوید «همه صنف با هم هستند»، کنجکاو می شوی که این موضوع را حداقل برای خودمان ثابت کنیم؛ نتیجه اش قیمت گیری از مابقی فروشگاه ها است. اما وقتی پا را در فروشگاهی کوچکتر و نحیف تر می گذاری که به قدر و قیمت قبلی نیست و با دکور ساده تری تزیین شده، دستت می آید که اینجا هر کسی برای خود امپراطوری خودش را ساخته و بسته به زرق و برق فروشگاه ها، قیمت ها هم اندکی بالا و پایین می رود و یکدست نیست.
در میان قیمت موبایل ها، البته بسته به اینکه گارانتی دقیق و اصل داشته باشد و یا یک سیم کارت و دو سیم کارته و غیره باشد، فرق می کند و رو به صعود یا سقوط می رود. گران قیمت ترین موبایل ها اپل هستند با همان نشان سیب گاز زده معروف که این روزها با وجود پایین آمدن قیمت دلار همچنان صدر نشین است و قیمت بعضی از برندهایش به نزدیک ۹۰ میلیون هم می رسد.
بسته به اینکه چه برند و مارکی باشند، عددهایشان فرق می کند تفاوتی که کمی عجیب به نظر می رسد؛ به عنوان مثال گوشی موبایل اپل مدل آیفون پرومکس ۱۳ در برخی از برندها ۷۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت خورده در حالیکه که برند دیگری از همین مدل که تک سیم کارته هم هست، ۸۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان برچسب قیمت خورده است. در همین رده البته برخی آیفون ها هم هستند که ۷۷ میلیونی شده اند و آیفون ۱۲ که یک مدل پایین تر است به ۷۲ میلیون فروخته می شود.
اپل امپراطور بازار موبایل اصفهان
در این میان اپل های قدیمی تری هم هستند که دو سیم کارته بوده و با نام آیفون ۱۳ CH به قیمت ۴۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان به فروش می رسند چون از دور خارج شده اند به نسبت به روزهای طی شده قیمت کمتری دارند. در همین طبقه گرانقیمت ها گاهی سامسونگ ها هم جا می گیرند البته با کمی تفاوت قیمتی کمتر نسبت به راس هرم؛ به عنوان مثال قیمت گوشی سامسونگ S۲۳Ultra ۵G با ۲۵۶ گیگابایت حافظه و دو سیم کارته به همراه بیمه یک ساله و گارانتی از ۵۱ میلیون تا ۵۴ میلیون تومان به فروش می رسد و گوشی موبایل سامسونگ Ultra با خصوصیاتی بهتر، ۶۰ میلیون و ۹۹۹ هزار تومان دست به دست می شود و در واقع تنه به ۷۰ میلیون می زند.
در کنار موبایل های گران، اما آنچه که در بازار پر تنش راسته احمدآباد خودش را بیش از هر چیز نشان می دهد، استقبال مردم از همین اقتصادی ها است. گوشی هایی که تقریبا ۸۰ درصد تقاضا را به دست گرفته اند معمولاً زیر ۱۰ میلیون قیمت خورده اند
در رده های بعدی گوشی های شیائومی و آنر نیز اشباع بازار موبایل احمد آباد، است که نسبتاً ارزان تر بوده و قیمت هایشان از ۲۰ میلیون تجاوز نمی کند و بیشتر به درد کسانی می خورد که توان مالی خرید آیفون و سامسونگ را ندارند.
پس از این برندها برندهای دیگری هم هستند که با نام و نشان سامسونگ به دلیل اینکه دیگر نام به روز بودن را یدک نمی کشند و به نوعی از دور خارج شده اند گاهی تا سه میلیون و چهار میلیون تومان هم قیمت خورده اند و نام موبایل های اقتصادی را با خود یدک می کشند.
در کنار موبایل های گران، اما آنچه که در بازار پر تنش راسته احمدآباد خودش را بیش از هر چیز نشان می دهد، استقبال مردم از همین اقتصادی ها است. گوشی هایی که تقریبا ۸۰ درصد تقاضا را به دست گرفته اند معمولاً زیر ۱۰ میلیون قیمت خورده اند.
پیمان، یکی از فروشنده های با سابقه این خیابان در همان ابتدای بزرگمهر، مغازه بزرگی دارد و به جز موبایل لوازم جانبی هم می فروشد؛ ویترین پر و پیمان از موبایل های متنوعش را نشان می دهد و می گوید: رکود بازار ما از کرونا شروع شد و ادامه پیدا کرد. این ویترین را می بینید پر بود از موبایل های اپل و سامسونگ مدل های بالا، اما حالا کمتر خریدار دارد و برای همین به همین ها اکتفا کردیم.
آن طور که این فروشنده می گوید؛ قیمت گوشی موبایل در مدت کوتاهی، بین ۴۰ تا ۷۰ درصد افزایش پیدا کرده و با بالا رفتن دلار بازار برندها را تکان غریبی داده است: البته این قیمت ها بیشتر مربوط به سال گذشته بود که باعث شد مشتریانمان ریزش بیشتری داشته باشند، ولی از وقتی که کرونا شد، دیگر بازار گوشی موبایل جان نگرفت. خیلی ها رفتند، بسیاری ورشکسته شدند و برخی مغازه هایشان را واگذار کردند. شغل ما شبیه آواز دهل است که از دور خوش است، درونمان خودمان را کشته بیرونمان مردم را. همه فکر می کنند در این بازار چه خبر است اما فقط کافی است قیمت دلار بالا و پایین برود تا مثل زلزله بازار ما را تکان بدهد.
لوازم جانبی سودآورتر از موبایل
به راسته احمدآباد تا ابتدای بزرگمهر و از آنطرف تا شکرشکن که نگاه کنی پر شده از موبایل فروش و لوازم جانبی موبایل که مثل قارچ هر بار در حال زیاد شدن هستند، اینجاست که شصتت خبردار می شود که گرچه فروشندگان تلفن همراه گله می کنند اما این بازار مثل دیگر کالاها چندان از رونق نیفتاده و تنها شکل و اوضاعش تغییر کرده است وگرنه همچنان با تقاضای مشتریان روبرو است.
در این میان اما عده ای مثل مهدی که از فعالان و فروشندگان موبایل است به خودش حق می دهد و می گوید: همیشه هم اینطور نیست که ما سود ببریم؛ گاهی قیمت ها بالا نمی رود چرا که زمانی که دلار با کاهش روبرو می شود، قیمت موبایل هم پایین می آید. یکی از آیفون هایی که در ویترین است را نشان می دهد و می گوید: مثلا این را می بینید تا چند وقت پیش ۷۰ میلیون بود حالا به ۶۶ میلیون رسیده است. خب در این بازار اگر حواسمان جمع نباشد، تعادل از دستمان می رود. او قبلا در رشته مهندسی درس می خوانده اما برایش صرف نکرده و حالا موبایل فروش شده است. دستی به موهایش می کشد و می گوید: خوب این کار بهتر است؛ البته اگر توافقات بین المللی و روابط دیپلماسی بگذارد که ثبات برقرار شود چون با هر اتفاق سیاسی و نوسان ارزی بازار موبایل هم تکان می خورد.
او برای حرف هایش شاهد هم می آورد: مثلاً این موبایل را می بینید آیفون ۱۴ پرومکس است اما قیمتش ارزان تر از آیفون ۱۳ است چرا که رجیستر نمی‌شود. به عقیده وی، یکی از دلایل رجیستر نشدن آیفون ۱۴پرومکس، ده‌ها گوشی آیفون ۱۳ پرومکس است که روی دست واردکنندگان باد کرده است. از سویی دیگر این گوشی قابلیت اتصال به اینترنت ماهواره ای را دارد، اینترنتی که هنوز وارد کشور نشده، اما جلوی رجیستر شدن آیفون ۱۴ را گرفته است.
خرابی بازار اندرویدها
او را که جا بگذاری کمی آن طرفتر مغازه سامان، از فعالان بازار گوشی موبایل، در زمینه واردات و فروش گوشی های اندروید است؛ او اما دلیل دیگری را برای کاهش قیمت موبایل عنوان می کند. به نظر سامان که هشت سالی می شود که از شغل دیگری به این شغل کوچ کرده، دلیل اصلی ارزانی گوشی موبایل، خرابی بازار و استقبال کم است. به گفته این فروشنده، به حدی فروش موبایل کم شده که خود به خود قیمت ها نیز ارزانتر شده است.
قیمت دلار نیز تاثیر مستقیمی بر روی قیمت موبایل برجای می‌گذارد، اما تورم به حدی زیاد است که دیگر جایی برای فکر کردن به خرید موبایل برای مردم باقی نمانده است.
در این میان به گفته برخی از فروشندگان بهترین راهکار ارزانی موبایل است. مردم حق دارند، با این شرایط توانایی پرداخت هزینه های اساسی زندگی خود را ندارند چه برسد به خرید گوشی های هوشمند. از طرفی دیگر تا مردم خریدار نباشند، بازار هم راکد است، به همین دلیل با وجود واردات گوشی های هوشمند به تعداد زیاد، فروش بسیار اندک بوده و خرید و فروش در بازار کم شده است موضوعی که به گفته فروشندگان خیلی وقت است شروع شده و گویا پایانی ندارد.
بازار موبایل ساکت و راکد
در همین رابطه رئیس اتحادیه موبایل اصفهان در گفت و گو با بازار و در پاسخ به این سوال که چرا بازار موبایل در اصفهان تب و تاب گذشته را ندارد و آیا این وضعیت ادامه دار خواهد بود یا خیر، می گوید: این روزها کاربران کمتری برای خرید گوشی های جدید به فروشگاه ها مراجعه می کنند و علت آن گرانی ارز و نوسانات ارزی است.
حسن میرشمشیری ادامه می دهد: از سویی دیگر بلاتکلیفی در این بازار باعث شده که شاهد رکود در بازار موبایل اصفهان باشیم و بسیاری از فروشندگان نیز از این بلاتکلیفی رنج می برند.
میرشمشیری: در این بازار فروشنده ها نسبت به آینده بازار نامطمئن بوده و به علت اینکه تکلیفشان مشخص نیست ولی قیمت ها است که همینطور بالا می رود
وی می افزاید: بازار موبایل از زمانی دچار رکود شد که دولت تخصیص نیافتن ارز نیمایی به گوشی های بالاتر از ۶۰۰ دلار را تصویب کرد و این مساله باعث افزایش قیمت تلفن های همراه در بازار شد.
رئیس اتحادیه موبایل اصفهان ادامه داد: در عین حال بالا رفتن نرخ تورم و همچنین توقف مذاکرات نیز از دیگر عواملی بود که باعث شد این بازار مشوش شود و در کنار این موضوعات شرایط اقتصادی و مشکلات مردم نیز نگذاشت که این بازار پر رونق بماند.
وی ادامه داد: در این بازار فروشنده ها نسبت به آینده بازار نامطمئن بوده و به علت اینکه تکلیفشان مشخص نیست ولی قیمت ها است که همینطور بالا می رود.
به هر حال بازار موبایل و آنچه در آن می گذرد؛ نمونه ای از وضعیت اقتصادی جامعه، رکود و تورم را به نمایش می گذارد. در شرایطی که بخشی از جامعه از این طریق ارتزاق می کند و گوشی هوشمند نیز بخشی از نیاز جامعه امروزی شده است و بسیاری از فعالیتها از این طریق انجام می شود، رونق این بازار هم بخشی از چرخه اقتصادی کشور است و هم نیاز اساسی جامعه را برطرف می کند. عدم چرخش این بازار نیز خود بر افزایش تخلفات صنفی و ورود کالای قاچاق تاثیرگذار است و باید برای ساماندهی آن فکری کرد؛ گرچه نمی توان انتظار داشت بدون آرامش در بخش ارزی و کاهش تورم این بازار همچون گذشته بر دیگر رونق خود را باز یابد.
