بازار؛ مهران ابراهیمیان: رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در پاسخ به تحلیل بازارگفت: منابع آزاد شده از کره جنوبی برای خرید دارو و کالاهای اساسی هزینه خواهد شد ولی به طور غیر مستقیم در کاهش فشار برای تامین ارزسایر کالاهای مورد نیاز واسطه ای تولیدات داخلی موثر خواهد بود.
محمد لاهوتی در پاسخ به سئوال تحلیل بازار مبنی بر نقش آزاد سازی ۶ میلیارد دلار از ارزهای بلوک شده در اقتصاد گفت: اگر چه این عدد بزرگی برای اقتصاد کشور نیست و با توجه به تعریفی که در حوزه مصرفی منابع بلوکه شده در کره جنوبی صورت گرفته است فکر نمی‌کنم در صادرات موثر باشد ولی می تواند در تامین ارزهای مورد نیاز سایر بخش ها و تزریق راحت تر و بیشتر موثر واقع شود زیرا فشار تامین ارز برای کالاهای اساسی و دارو کم می شود. در واقع وقتی این منابع برای کالاهای اساسی هزینه شود تأمین ارز واحدهای تولیدی راحت تر انجام می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه نرخ ارز از چالش‌های حوزه صادرات است، گفت: ارز ۲۸ و ۵۰۰ تومانی مربوط به دولت بوده و در حوزه کالاهای اساسی هزینه می‌شود و به نوعی ارز ترجیحی برای جلوگیری از افزایش نرخ کالاهای اساسی است.
لاهوتی ادامه داد: نرخ ارز در سامانه نیما ۴۰ تا ۴۱ هزار تومان در بخش اسکناس و در حواله زیر ۴۰ هزار تومان است در حالی که این نرخ در بازار آزاد ۲۵ درصد بالاتر است؛ بنابراین تقاضا در بخش واردات به صورت کاذب بالا می‌رود و در بخش صادرات مخصوصاً صادراتی که امکان فروش ارز با این نرخ را ندارند در حالی که تامین کالا با نرخ آزاد در کشور انجام می شود، کاهش می‌یابد که نمونه‌اش صادرات خشکبار است که در ۴ ماهه امسال ۷۰ درصد کاهش یافته است.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در ادامه با انتقاد از این که اگر کالایی با نرخ نیمایی در بخش تولید استفاده می شود به دست مصرف کننده نهایی می رسید، قابل دفاع بود؛ تاکید کرد: این وضعیت به رونق کاذب واردات و سرکوب صادرات منجر می‌شود.
لاهوتی در ادامه با ارائه تخصیص ارز حاصل از صادرات کالاهایی که از مواد اولیه ارزان استفاده نمی‌کنند، به واردات خودرو افزود: دولت باید از نظرات تشکل‌ها و اتاق بازرگانی در حوزه روش‌های بازگشت ارز صادراتی نظرخواهی شود تا مشکلی بروز نکند و افزایش صادرات و برگشت ارز مانند ۱۴۰۱ شاهد رشد باشد.
امروز علیرغم وجود بخشنامه‌ها و تأکیدات چندباره دولت، مبنی بر استرداد مالیات بر ارزش افزوده حداکثر ظرف یک ماه ،صادرکنندگان در حال دریافت مالیات بر ارزش افزوده مسترد شده برای صادرات سال ۱۴۰۰ خود هستند!
حبس مالیات بر ارزش افزوده
لاهوتی با اشاره به مکاتبه کنفدراسیون صادرات ایران با سازمان امور مالیاتی مبنی بر اجرای بخشنامه استرداد یک‌ماهه مالیات بر ارزش افزوده به صادرکنندگان که هم در دولت قبلی و هم در دولت فعلی بر آن تاکید شده، گفت: امروز علیرغم وجود این بخشنامه‌ها و تأکیدات چندباره دولت، صادرکنندگان در حال دریافت مالیات بر ارزش افزوده مسترد شده برای صادرات سال ۱۴۰۰ خود هستند!
لاهوتی گفت: به رغم بخشنامه‌های مکرر و تاکید دولت و سازمان امور مالیاتی مبنی بر ضرورت بازگشت مالیات بر ارزش افزوده صادرات حداکثر ظرف مدت یکماه هنوز هم بسیاری از صادرکنندگان به این منابع پرداختی خود دسترسی نداشته و با کمبود نقدینگی مواجه هستند و لذا مجبور به استفاده از تسهیلات با نرخ های بالای بانکی هستند. این موضوع باعث افزایش قیمت تمام شده کالاهای وارداتی می شود.
رئیس کنفدراسیون صادرات همچنین گفت: دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی خارجی به خصوص با همسایه‌ها موفق عمل کرده است که نمونه آن روابط با عربستان است این در حالی است که عربستان نفوذ بالایی در میان کشورهای عربی دارد و این نفوذ می‌تواند در توسعه روابط ایران با سایر کشورهای عربی مؤثر باشد.
وی اظهار داشت: اثر مثبت دیپلماسی رئیس جمهور و دولت سیزدهم در کشورهای آفریقایی حداقل یکسال آینده مشخص می‌شود و در رابطه با سوریه نیز باید به فکر سرمایه گذاری مشترک باشیم و در عین حال با کشورهای حوزه خلیج فارس نیز، می‌توان تجارت ترجیحی را گسترش داد.
طی چهار ماهه امسال مجموع تجارت خارجی کشور به ۳۵.۵ میلیارد دلار رسیده که سهم صادرات ۱۵.۹ میلیارد دلار و سهم واردات ۱۹.۵ میلیارد دلار ثبت شده، بنابراین تراز تجاری منفی ۳.۶ میلیارد دلار است
تراز منفی ۳.۶ میلیارد دلاری در ۴ ماه
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، با اشاره به آمار واردات و صادرات گفت: طی چهار ماهه امسال مجموع تجارت خارجی کشور به ۳۵.۵ میلیارد دلار رسیده که سهم صادرات ۱۵.۹ میلیارد دلار و سهم واردات ۱۹.۵ میلیارد دلار ثبت شده، بنابراین تراز تجاری منفی ۳.۶ میلیارد دلار است.
وی ادامه داد: تراز تجاری منفی در شرایط حاضر چیز بدی در شرایط کنونی نیست چرا که رونق واردات به معنای افزایش واردات مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات و گردش چرخ تولید است.
متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی در چهار ماه نخست سال جاری ۳۴۸ دلار و متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۶۵۰ دلار بوده است به عبارت دیگر نسبت ارزش هر تن کالای وارداتی حدود ۴.۷۴ برابر کالاهای صادراتی است
ارزش کالاهای وارداتی ۴.۷ برابر کالاهای صادراتی!
وی در تحلیل وضعیت صادرات و واردات، گفت: صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور به استثنای نفت خام، نفت کوره، نفت سفید و تجارت چمدانی از نظر ارزش کاهش ۷.۹۷ درصدی را نشان می‌دهد در حالی میزان وزنی کالاهای صادر شده در این مدت ۴۵ میلیون و ۷۵۸ هزار تن بوده که ۲۸.۵۶ درصد افزایش را نشان می دهد.
لاهوتی ادامه داد: متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی در چهار ماه نخست سال جاری ۳۴۸ دلار و متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۶۵۰ دلار بوده است به عبارت دیگر نسبت ارزش هر تن کالای وارداتی حدود ۴.۷۴ برابر کالاهای صادراتی است.
به گفته لاهوتی چین، عراق، ترکیه، امارات متحده عربی و هند ۵ کشور عمده مقصد کالاهای صادراتی ایران بودند که ۷۵ درصد از ارزش و ۷۶ درصد از وزن مجموع صادرات کشور به این ۵ کشور عمده صادر شده است.
وی افزود: در این مدت ۴ میلیارد و ۶۴۴ میلیون دلار به چین، ۲ میلیارد و ۹۲۷ میلیون دلار به عراق، ۲ میلیارد دلار به ترکیه، یک میلیارد و ۷۷۸ میلیون دلار به امارات متحده عربی و ۶۲۴ میلیون دلار به هند صادر شده است. در ۴ ماهه امسال نیز عمده‌ترین کالاهای وارداتی به ذرت دامی با یک میلیارد و ۲۹۰ میلیون دلار، گوشی تلفن همراه هوشمند با ۷۰۰ میلیون دلار، دانه سویا ۶۴۷ میلیون دلار، روغن دانه آفتابگردان با ۵۹۳ میلیون دلار و برنج کامل سفید با ۵۸۴ میلیون دلار اختصاص داشت.
وی افزود: در این مدت ۱۱ میلیون و ۸۴۲ هزار تن کالا به ارزش ۱۹ میلیارد و ۵۳۹ میلیون دلار وارد کشور شده است که به لحاظ وزنی ۶.۱۸ درصد و از حیث ارزش ۱۰.۸۲ درصد افزایش نشان می‌دهد. امارات متحده عربی با ۵ میلیارد و ۸۱۸ میلیون دلار، چین با ۵ میلیارد و ۵۵۸ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۹۰ میلیون دلار، هند با ۷۱۸ میلیون دلار و آلمان با ۷۰۴ میلیون دلار ۵ کشور عمده مبدا واردات بوده‌اند.
لاهوتی با بیان اینکه ۶۲ درصد از وزن و ۷۶ درصد ارزش کل واردات به ایران در چهار ماهه نخست سال جاری از ۵ کشور عمده فوق بودند، گفت: همچنین در این مدت ۴ میلیون و ۷۸۳ هزار تن کالا از مسیر ایران ترانزیت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱.۷۴ درصد کاهش داشته است.
به گفته وی، صادرات خشکبار در شش ماهه دوم صادرات رونق می‌گیرد که امیدواریم وضعیت بهبود یابد و صادرات حداقل به میزان سال گذشته برسد، تصریح کرد: در سال گذشته صادرات خشکبار بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته و این در حالی است که ۸۰ درصد محصولات خشکبار ایران صادر می‌شود. البته امسال محصول خشکبار خوبی داریم و بازار هند هم مورد توجه است. اما صادرات پسته در ۴ ماهه اول امسال با کاهش بیش از ۷۰ درصد مواجه شده است.
لاهوتی ادامه داد: در ۱۰ ماه نخست سال ۱۳۹۹، معادل ۱۶۴ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۱۰۴ میلیون دلار پسته از کشور صادر شده بود که این عدد در سال گذشته به ۱۱۹ هزار تن به ارزش ۷۹۷ میلیون دلار رسید. اما امسال این عدد فقط ۴۶ هزار تن به ارزش ۳۲۸ میلیون دلار بود.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با اشاره به افزایش صادرات غیرنفتی در سال ۱۴۰۱، اظهار داشت: در مکانیزم جدید برگزاری جلسات کمیته ارزی در بانک مرکزی الزام به حضور ۹ معاون وزیر در جلسات وجود دارد، اما در مواردی حضور همزمان تمامی آنها در جلسات میسر نبوده و همین امر باعث کندی برگزاری جلسات شده است.
