مرجان شرف؛ بازار: قرار بر این شده که شرکت های بزرگ فولادی، سیمانی و پالایشگاه ها با ساخت نیروگاه داخل کارخانه تامین برق خود را بر عهده گیرند. اما ساخت نیروگاه غیر از دانش و تخصص نیازمند صرف هزینه بسیار بالایی است.
به طوری که آنطور که در خبرها آمده تولید هر صد مگاوات برق هزینه ای معادل ۵۰۰ دلار نیاز دارد و برای تولید هزار مگاوات مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار مورد نیاز است. به عنوان مثال کارخانه فولاد برای فعالیت در یک سال و تولید فولاد نیازمند مصرف برق هشت هزار گیگا وات ساعت است. شرکت برق به ازای خرید هر کیلو وات ساعت صد تومان در مناطق معمولی و در مناطق گرمسیر نیز ۲۵ تومان در نظر گرفته است.
می خواهیم بدانیم شرکت های فولادی تا چه میزان در این راه گام برداشته اند و چه شرکت هایی نیروگاه خود را درست کرده اند منابع مالی مورد نیاز از کجا تامین و چه بازدهی ای داشته اند؟ برای اطلاع از ریز جزئیات این روند با حمیدرضا رستگار رئیس اتاق اصناف تهران و رئیس اتحادیه آهن و فولاد استان تهران گفتگو کردیم که می خوانید:
*در مورد قطعی های برق در تابستان و صدماتی که این موضوع بر کارخانجات وارد می کند بفرمایید ؟
قطعی و وصلی برق در کارخانه های فولاد و آهن باعث ایجاد یک خلل بزرگ در روند تولید آهن و فولاد به وجود خواهد آورد و مشکلات بسیاری می آفریند. باید تدبیر ویژه ای برای این موضوع اندیشیده شود .
ما چقدر به آهن و فولاد نیاز داریم پس برای اینکه به آن هدف برسیم و صادرات هم داشته باشیم حتما باید از این صنایع حمایت شود. به عنوان مثال در کارخانه های آهن اینطور نیست که با قطعی برق به راحتی روند تولید قطع و سپس با وصل برق، بتواند به کار خود ادامه دهد.
در بخش تولید آهن و فولاد باید به صورت مستمر کوره ها روشن باشد تا دستگاه ها به کار خود ادامه داده و محصول با کیفیتی را ارائه کنند. در صورت قطعی خسارت و هزینه بسیاری به کارخانه متحمل خواهد شد. در مورد مساله برق کارخانجات در تابستان نیز، باید فکر اساسی شود یا برق اختصاصی در نظر گرفته شود و یا از چند هفته پیش از قطعی به ما اطلاع دهند.
با توجه به اینکه در کشورمان هم برای تامین آب و برق کارخانجات مشکل همیشگی داریم و تامین منابع انرژی بزرگترین دغدغه تولید کنندگان است، در هنگام صدور اجازه تاسیس کارخانه فولاد و آهن باید فکری برای تامین برق و آب شده باشد زیرا این دو موضوع در این کارخانجات بسیار دارای حائز اهمیت هستند.
ما در دنیا در خصوص تولید فولاد جایگاه ویژه و مهمی داریم پس نباید اجازه دهیم این جایگاه متزلزل شود گرچه خیلی هم از تولید در کشور حمایت نشده اما در مورد صنایع فولادی و آهن باید حتما حمایت صورت گیرد.
* قرار بر این شده که کارخانجات بزرگ با تاسیس نیروگاه خورشیدی در کنار کارخانه برق خود را تامین کنند. این موضوع نیازمند چه زیرساخت هایی است؟
با توجه به تعداد کارخانجات در کشور و به منظور تحقق این موضوع باید تامین منابع بسیار بزرگی در نظر گرفته شود یعنی نمی شود در آن واحد به همه کارخانجات گفت که شما برق تان را خودتان تامین کنید.
اگر این اتفاق بیفتد قطع به یقین در نرخ تمام شده کالا ما افزایش قیمت خواهیم داشت در صورتی که بدون برنامه ریزی دقیق و حمایت دولت این اتفاق بیفتد، منتظر این تغییر قیمت باشید.
باید حمایت از کارخانجات با مطالعات دقیق و بسیار زیاد صورت گیرد اما حمایت ها، بحث تامین مالی، چگونگی و مقدار کمک دولت هنوز مشخص نیست. امیدواریم که دولت به درستی این موضوع را تحلیل کند تا بدون ایراد به مرحله اجرا برسد.
* در استان تهران تا حالا کارخانه ای اقدام به این کار کرده است؟
خیر هنوز این موضوع در کارخانه ای شروع نشده است.
* یعنی به شما به عنوان یک اتحادیه هنوز این موضوع ابلاغ نشده ؟
خیر این موضوع گفته شده و صحبت هایی هم شده اما به این صورت که بخواهد اجرایی شود خیر.
ریز جزئیات باید مشخص، بررسی و نتیجه گیری شود تا بتوانیم اجرای بی نقصی را شاهد باشیم و در نتیجه به تولید کشور کمک شود
* برای اجرایی شدن به چه چیزی مورد نیاز بوده که هنوز انجام نشده است؟
مهم ترین موضوع تدوین برنامه ای که دقیقاً بدانیم مساله تامین برق توسط خود کارخانجات باید به چه صورت انجام شود است. به این معنا که چه مقدار هزینه، چه نیروگاهی ساخته، چه منابعی در نظر گرفته شده و کمک های دولت در چه نوعی و به چه میزانی است .
یعنی ریز جزئیات باید مشخص، بررسی و نتیجه گیری شود تا بتوانیم اجرای بی نقصی را شاهد باشیم و در نتیجه به تولید کشور کمک شود.
* تفاوت این طرح با طرح تامین انرژی از طریق بورس در چیست؟
در این طرح به اندازه مصرف خود کارخانه تولید برق انجام و نوسان گیری و بازارسازی که در برخی اوقات در بورس دیدیم را کسی نمی‌تواند انجام دهد یعنی جلوی رانت های مختلف گرفته می شود. با ناپایداری قیمت ها در کشور فرصتی در جهت اخلال برای سودجویان فراهم شده و در نتیجه آن به قیمت تمام شده آهن و فولاد لطمه وارد کرده است.
پس اگر تدابیری اندیشیده شود که محصول تولیدی که برق است را خود کارخانجات تولید و مصرف کنند دیگر نیازمند بازارهای مختلف و بورس و واردات نیستند و بهترین برنامه اجرا خواهد شد.
* آنطور که کارشناسان می گویند برای ساخت هر کیلووات انرژی خورشیدی ۵۰۰ دلار مورد نیاز است یعنی برای یک هزار مگابایت ۵۰۰ میلیون دلار در این صورت ساخت نیروگاه انرژی خورشیدی برای کارخانه فولاد نیازمند چه بودجه ای است؟ آیا ۵۰۰ میلیون دلار کارخانجات ما می توانند سرمایه گذاری کنند؟
حتی اگر تسهیلات هم داده شود، نیاز به کار کارشناسی دارد یعنی کارشناسان باید تمام ریز جزئیات این طرح را بررسی کرده اظهار نظر فنی مورد نیاز دارد من نمی توانم راجع به این موضوع اظهار نظر کنم در صلاحیت من نیست.
* کارخانه داران چه نظری دارند آیا راضی به انجام این موضوع هستند؟
کارخانه داران اگر حمایت بشوند چرا راضی نباشند آنها هم باید تولید خود را انجام بدهند یکی از موضوعات و دغدغه های اصلی شان همین موضوعات است. اگر این موضوع اتفاق بیفتد تبدیل به یک سرمایه گذاری می شود.
در برخی نقاط تولید کنندگانی در بخش خصوصی هستند که برق خود را تامین و به اداره برق فروخته و مازاد را نیز صادر می کنند. با حمایت و اعطای تسهیلات این موضوع مورد استقبال قرار می‌گیرد اما اگر خود کارخانجات با هزینه شخصی نیروگاه برق خورشیدی را بسازند بعید به نظر می رسد و نشدنی است.
* به نظر شما اگر این اتفاق بیفتد برق مصرفی کارخانجات از برق عمومی خارج می‌شود این موضوع چقدر در کاهش قطعی برق صنایع کوچک و مصارف خانگی در تابستان تاثیر دارد ؟
بله قطعاً به میزانی که به هر حال شهرها توسعه پیدا یا مصارف تغییر می‌کنند اگر ما بتوانیم بحث تامین برق را در کارخانجات به خصوص کارخانجات تولید آهن و فولاد انجام برسانیم منابع مورد نیاز خود را از انرژی تامین کنند قطعا حجم مصرف عمومی کمتر و چه بسا کمکی هم به صنعت برق خواهد شد در صورت به ثمر رسیدن کار خیلی خوب و بزرگی است.
