جزئیات تجارت خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ / افت ۱۷ درصدی ارزش هر تن کالای ایرانی نسبت به ۱۴۰۱ - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران؛  گمرک ایران، شاخص‌های مهم تجارت خارجی کشور در سال ۱۴۰۲ در ۴۰ بخش تشریح کرد. طبق اعلام گمرک ایران، صادرات در این مدت بدون احتساب برق، نفت، خدمات فنی مهندسی و تجارت‌چمدانی ۴۹.۴ میلیارد دلار بوده است؛ که نسبت به سال ۱۴۰۱ افت ۸.۹ درصدی را تجربه کرده است. در مقابل  مجموع واردات بدون احتساب شمش طلای استاندارد، ۶۴.۳ میلیارد دلار بوده است که رشد ۶.۷ درصدی نسبت به سال قبل از آن داشته است.

طبق اعلام گمرک ایران، صادرات نفت در ۱۲ ماهه ۱۴۰۲، به میزان ۳۵.۹ میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشدی ۸.۶ درصدی داشته است.

درضمن صادرات خدمات فنی مهندسی در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۱.۳ میلیارد دلار است که نسبت به سال ۱۴۰۱ تغییر نداشته است. این آمار شامل خدمات فنی مهندسی دارای قرارداد است.

اما صادرات از محل تجارت چمدانی بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلار است؛ که نسبت به سال قبل از آن رشدی ۹۰ درصدی داشته است.  طبق اعلام گمرک، ایران در کنار مبادلات تجاری با کشورهای عضو CIS از طریق گمرکات آستارا، باجگیران، پلدشت، دوغارون، سرخس، سرو، لطف‌آباد و نوردوز در این رویه فعال است.

در ضمن مجموع صادرات کشور با احتساب نفت، برق، تجارت چمدانی ۸۶.۹ میلیارد دلار بوده است.

در  ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰ تن شمش طلای استاندارد به ارزش ۱.۹ میلیارد دلار  هم واردکشور شده است. گمرک ایران در خصوص لحاظ کردن این بخش در زمره واردات کشور گفت، عملا از طریق واردات شمش طلای استاندارد (۳ درصد کل واردات کشور) وجوه حاصل از صادرات به کشور بازگشته است.

داده‌های موجود نشان می‌دهد، کل واردات کشور با احتساب همه اقلام به علاوه شمش طلای استاندارد به ۶۶.۳ میلیارددلار رسیده است.

گمرک اعلام کرد،  در ۱۲ ماهه ۱۴۰۲ با احتساب صادرات نفت خام، خدمات فنی مهندسی و برق شاهد بالغ بر۲۰.۶ میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی هستیم.

درضمن در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ بدون احتساب نفت خام، خدمات فنی و مهندسی و برق به حدود ۱۶.۸ میلیارد دلار کسری تجارت خارجی داشته‌ایم.

گفته می‌شود، حجم تجارت خارجی کشور در سال ۱۴۰۲ (مجموع واردات و صادرات کلیه اقلام) به ۱۵۳ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشدی ۲.۶ درصدی داشته است.

افت ۲۸.۶ درصدی صادرات پتروشیمی

گمرک ایران اعلام کرد،  وزن صادرات (بدون نفت خام) به حدود ۱۳۶.۴ میلیون تن رسیده که رشدی۹.۸ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است.

اما در مقابل صادرات کالاهای پتروشیمی در سال ۱۴۰۲ به میزان ۴۸.۸ میلیون تن و  به ارزش ۱۹.۴ میلیارددلار بوده است که کاهش ۲۸.۶ درصدی در ارزش را شاهد بوده است. طبق تحلیل گمرک، این اتفاق ناشی از کاهش قیمت متوسط اقلام صادراتی پتروشیمی از ۴۹۶ دلار در سال ۱۴۰۱ به ۳۹۸ دلار در سال ۱۴۰۲ بوده است.

داده‌ها موجود نشان می‌دهد، متوسط قیمت اقلام صادراتی پتروشیمی در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۹۸ دلار بوده است که نسبت به عدد ۴۹۶ دلاری سال ۱۴۰۱ متوسط قیمت کاهشی ۹۸ دلاری حدود ۲۰ درصدی داشته است. به تعبیری اگر حجم صادر شده در سال ۱۴۰۲ با متوسط قیمت سال ۱۴۰۱ صورت می‌گرفت. ارزش صادرات اقلام پتروشیمی به جای ۱۹ میلیارد دلار بالغ بر ۲۴ میلیارد دلار می‌بود.

بیشترین رشد ارزشی  از آن سه کالا

در بین ۱۰ قلم کالاهای صادراتی بیشترین رشد ارزش متعلق به گازهای نفتی (۶۳ درصد)، سنگ‌آهن (۶۲.۵ درصد) و قیر (۲۲ درصد) بوده است.

درضمن در بین ۱۰ قلم عمده کالاهای صادراتی بیشترین کاهش در ارزش به ترتیب متعلق بودهاست به گاز طبیعی مایع شده (۵۹ درصد) پروپان مایع شده (۱۹ درصد) و بوتان مایع شده (۶ درصد).

طبق اعلام گمرک، متوسط ارزش هر تن کالاهای صادراتی ۳۶۲ دلار بوده است که کاهش ۱۷ درصدی نسبت به‌سال ۱۴۰۱ داشته است. در مقابل متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۶۹۷ دلار بوده که نسبت به رقم ۱۶۱۴ دلار در سال ۱۴۰۱ رشدی ۵ درصدی داشته است.

درضمن وزن واردات با حدود ۳۹ میلیون تن شاهد افزایش ۴.۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است.

داده‌های موجود نشان می‌دهد، بیشترین افزایش از لحاظ ارزش در کالاهای وارداتی به ترتیب متعلق است به شمش طلای استاندارد است. پس از آن هم تراکتور رشدی ۹۳ درصدی و قطعات منفصله جهت تولید خودروی سواری رشدی ۷۸ درصدی را تجربه کرده است. (در کد تعرفه ۹۸۸۷۰۳۱۲)

۶۰ درصد واردات اقلام خوراکی 

گمرک ایران اعلام کرد، در بین ۱۰ قلم کالای وارداتی بیشترین کاهش به لحاظ ارزش به ترتیب متعلق بوده است به گندم ۵۰.۴ درصد، برنج ۴۲.۶ درصد و دانه سویا با ۲۴.۳ درصد کاهش نسبت به سال ۱۴۰۱.

درضمن اقلام اساسی شامل ذرت دامی، دانه سویا، برنج، روغن دانه آفتابگردان، کنجاله سویا وگندم موجود در فهرست ۱۰ قلم اول کالاهای وارداتی در مجموع از نظر وزنی ۴۸.۶ درصد و از نظر ارزشی ۱۵.۴ درصد از کل واردات کشور بوده است.

داده‌های موجود نشان می‌دهد، میزان واردات ۲۵ قلم کالای اساسی در ۱۲ ماهه ۱۴۰۲ بالغ بر ۲۴.۷ میلیون تن و به ارزش۱۹.۵ میلیارد دلار بوده است. که ۶۳.۴ درصد از وزن و ۲۹.۴ درصد از ارزش کل واردات را بهخود اختصاص داده اند.

طبق اعلام گمرک،  در بین اقلام اساسی وارداتی اگر صرفاً اقلام خوراکی لحاظ شود، به اعداد جالب ۲۳.۵ میلیون تن (۶۰ درصد از کل واردات کشور از لحاظ وزن) به ارزش ۱۴.۳ میلیارد دلار (۲۲ درصداز کل واردات کشور از لحاظ ارزش) می رسیم.

داده‌های موجود نشان می‌دهد، واردات خودروی سواری نو (ذیل تعرفه ۸۷۰۳) بالغ بر ۱۱ هزار و ۲۳۶ دستگاه به ارزش ۲۲۴ میلیون دلار بوده است.

درضمن واردات گوشی تلفن همراه در همه انواع (تعرفه‌های ۸۵۱۷۱۲۱۰، ۸۵۱۷۱۳۹۰، ۸۵۱۷۱۲۲۰، ۸۵۱۷۱۴۲۰) در دو رویه تجاری و مسافری ۱۴.۷ میلیون دستگاه به ارزش ۳.۲ میلیارد دلار بوده است.

 آمار واردات قطعی کشنده (کامیون) حدود ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه به ارزش ۸۵۰ میلیون دلار بوده است. درضمن واردات اجزا و قطعات موتورسیکلت به وزن ۹۱ هزار تن حدود ۷۸۲ میلیون دلار بوده است. گفته می‌شود، واردات اجزا و قطعات خودرو به وزن ۶۴۳ هزار تن حدود ۶ میلیارد دلار بوده است.

گمرکات هرمزگان، تهران و خوزستان در صدر

بالاترین حجم مبادلات تجاری (جمع واردات و صادرات) بدون نفت به ترتیب در گمرکات استان های هرمزگان (۳۴ میلیارد دلار ۲۹ درصد کل مبادلات تجاری کشور از حیث ارزش)، تهران(۱۵.۴ میلیارد دلار ۱۴ درصد کل مبادلات تجاری کشور از حیث ارزش) و خوزستان (۱۵.۱ میلیارد دلار ۱۳ درصد کل مبادلات تجاری کشور از حیث ارزش) بوده است.

درضمن از نظر ارزش صادراتی، گمرکات استان‌های هرمزگان، بوشهر، خوزستان، کرمانشاه، آذربایجان‌غربی و تهران در صدر جدول هستند و از نظر ارزش وارداتی، گمرکات استان‌های هرمزگان، تهران، خوزستان، کرمان، بوشهر و مازندران در صدر بوده اند.

سود تجارت با ایران برای چین، امارات و ترکیه

اده‌های گمرک ایران نشان می‌دهد، بزرگترین مقاصد تجاری در سال ۱۴۰۲ عبارت بودند از چین (۱۳.۹ میلیارد دلار)، عراق (۹.۲ میلیارد دلار)، امارات متحده عربی (۶.۶ میلیارد دلار) ترکیه (۴.۲ میلیارد دلار) و هند (۲.۲ میلیارد دلار). این ۵ کشور در مجموع سهمی حدود ۷۴.۵ درصدی از نظر وزن و ۷۳ درصدی از نظر ارزش به خود اختصاص داده است.

درضمن بزرگترین مبادی واردات (کشورهای طرف معامله واردات) به ترتیب امارات متحده عربی۲۰.۸ میلیارد دلار)، چین (۱۸.۵ میلیارد دلار)، ترکیه (۷.۵ میلیارد دلار)، آلمان (۲.۲ میلیارد دلار)و هند (۱.۹ میلیارد دلار) بوده است. این ۵ کشور در مجموع از نظر وزن حدود ۶۵ درصد و از نظر ارزش ۷۷ درصد از کل واردات کشور را به خود اختصاص داده اند.

 مجموع تجارت با ۱۵ کشور همسایه در سال ۱۴۰۲ به بالغ بر ۶۰.۸ میلیارد دلار بوده است که رشدی ۱.۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است که شامل ۲۸.۳ میلیارد دلار صادرات به ۱۵ کشور و ۳۲.۵ میلیارد دلار واردات از ۱۵ کشور بوده است.

 بزرگترین شریک تجاری کشور نیز با لحاظ کردن مجموع مبادلات (واردات و صادرات) بدون نفت به ترتیب عبارتند از چین (مجموع ۳۲.۴ میلیارد دلار)، امارات متحده عربی (۲۷.۴ میلیارددلار)، ترکیه (۱۱.۷ میلیارد دلار) و عراق (۹.۸ میلیارد دلار).

گمرک اعلام کرد، تراز تجاری کشور بدون نفت با چین، امارات و ترکیه منفی و با عراق مثبت است.

برای هر کالا چقدر ارز خارج شده است؟

گمرک ایران اعلام کرد، در سال ۱۴۰۲ برای واردات قطعات منفصله خودرو در تمامی کد تعرفه‌ها (۶ میلیارد دلار)،اجزا و قطعات موتور سیکلت (۷۸۲ میلیارد دلار)، کشنده (۸۵۰ میلیون دلار)، خودروی سواری نو(۲۲۴ میلیون دلار)، اتوبوس (۲۵ میلیون دلار) و آمبولانس و … مجموعاً ۸.۲ میلیارد دلار منابع ارزی کشور صرف شده است.

رشد ترانزیت

درضمن ترانزیت خارجی کشور در ۱۲ ماهه ۱۴۰۲ حدود ۱۷.۸ میلیون تن بوده است که رشدی۳۶.۵ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است.

 بیشترین رشد ترانزیت خارجی در گمرکات پرویزخان، آستارا، باشماق و سرخس بوده است.

سقوط صادرات فرش

طبق اعلام رسمی گمرک، صادرات فرش دستباف ایران از رکورد ۲ میلیارد دلاری سالانه خود در دهه هفتاد و میانگین نیم میلیارد دلاری در سال در ۱۰ سال پیش از تحریم‌های ظالمانه آمریکا به کمتر از ۵۰ میلیون دلار در سال ۱۴۰۲ رسیده است