محمد انوشهئی – خبرنگار حوزه مسکن
بازار مسکن بهعنوان یکی از بزرگترین بازارهای اقتصادی در جهان، از رونق بسیاری برخوردار است. در بازار مسکن، قیمتها بسته به عوامل مختلفی مانند موقعیت جغرافیایی، اقتصاد منطقه، عرضه و تقاضا، ارزش ملک و شرایط بازار متغیر میشوند. در بسیاری از کشورها، بازار مسکن بهعنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی، تحتنظارت دولت و نهادهای مرتبط قرار میگیرد. باتوجه به اهمیت بازار مسکن، دولتها و نهادهای مرتبط در سطح جهانی و ملی سعی در مدیریت و کنترل این بازار دارند. این تلاشها بهمنظور تنظیم و کنترل نرخ افزایشی نرخ مسکن، تسهیل در دسترسی به مسکن با نرخ مناسب، بهبود شرایط بازار، کاهش نابسامانی بازار ملک و رفاه اجتماعی افراد و خانوادهها انجام میشود. بازار مسکن در ایران در چند سال اخیر با مشکلات زیادی مواجه شده است. در سالهای اخیر، نرخ مسکن بسیار افزایش یافته و باعث شده تا برای بسیاری از خانوادهها امکان خرید یا اجاره مسکن از دسترس خارج شود. این مشکل سبب شده است تا بسیاری از خانوادهها بهدنبال مسکن مناسب در مناطق حاشیهای و روستایی باشند. متاسفانه بازار مسکن در ایران به دلایل مختلفی نابسامان است. افزایش نرخ تورم در ایران، باعث افزایش نرخ مواد اولیه و هزینه ساخت مسکن شده است. باتوجه به رشد جمعیت و نبود برنامهریزی مناسب در حوزه ساختوساز، عرضه مسکن در سالهای اخیر نسبت به تقاضا بسیار کاهش داشته است و اوضاع خوبی را سپری نمیکند. باتوجه به اینکه بخش قابلتوجهی از جمعیت ایران با درآمد کم و متوسط روبهرو هستند، تولید مسکن مناسب برای این گروه از جامعه به نحو کافی پیگیری نشده است. وجود مشکلات در نظام قانونی و اجرایی مرتبط با حوزه ساختوساز و نوسانات ارزی و تحریمهای اقتصادی نیز باعث کاهش سرمایهگذاری در حوزه ساختوساز و افزایش نرخ مواد اولیه شده که شرایط را بیش از پیش سختتر کرده است. مشکلات بازار مسکن، نیاز به برنامهریزی و مدیریت مناسب در حوزه ساختوساز، توسعه زیرساختهای مسکن، اصلاح نظام قانونی و اجرایی، تامین منابع مالی مناسب و افزایش همکاریهای دولت با بخش خصوصی دارد. بازار اجاره نیز به یکی از مهمترین عواملی تبدیل شده که افزایش قیمتها و التهاب بازار را رقم زده است. برخی مشکلات بازار اجاره مسکن در ایران بهدلیل وجود قوانین نامعلوم و ناکارآمد است. بهعنوانمثال، نبود تعارض اصولی در قوانین و عدمتعهد به حقوق مستاجران از جمله مشکلاتی است که باعث تبدیل بازار اجاره به یک بازار ناپایدار شده است. باتوجه به چنین موضوعاتی، نیاز به اصلاح قوانین و نظام اجرایی در حوزه اجاره مسکن، تامین حقوق مستاجران، توسعه زیرساختهای مسکن اجارهای، تامین منابع مالی مناسب برای ساخت و توسعه مسکن و تعامل موثر بین دولت، بخش خصوصی و مردم ضروری است. برای رفع التهاب در بازار اجاره، نیاز به تلاشهای گسترده و هماهنگ از طرف دولت، سازمانهای مرتبط و جامعه هست. بهطورکلی، باتوجه به اهمیت مسکن و تاثیر آن بر زندگی افراد، پیشرفت در حوزه بازار اجاره مسکن در ایران بسیار حیاتی است. در نتیجه، در ابتدا بهتر است مسئولان برای هموارتر شدن اوضاع، بسترهای اقتصادی موجود را هموار کنند تا بازارهای مختلف از جمله مسکن یک نفس راحت بکشند./ روزنامه صمت