اکوایران : شهردار تهران گفت : امروز شهر ما کاریکاتوری است و آنچه اهمیت دارد این است که شهر موزون طراحی شود.
علیرضا زاکانی در آیین افتتاحیه گردهمایی تهران آینده که با عنوان یک شهر، یک برنامه برگزار شد گفت: تهران ۲۳۸ سال است که پایتخت ایران است و در این مدت تهران هیچگاه مبتنی بر الگوی صحیحی ساخته نشده است. از ابتدا یک نگاه چارچوب‌مندی بر شهر وجود نداشته تا کالبد شهر را مبتنی بر نیاز آن طراحی کنند. شکل فضاهای کالبدی به هیچ عنوان به پیشینه گذشته و فضای ایرانی- اسلامی باز نمی‌گردد. اگر ما شهر و جامعه را درهم آمیخته تصور کنیم، ضرورت دارد یک نگاه از کل به جزء داشته باشیم که مبتنی بر نیازهای یک جامعه با مختصات تهران و با یک شهر عریض و طویل و شرایط خاص باشد.
وی افزود: اگر چنین نگاهی صورت بگیرد، باید طرح جامع به گونه‌ای دیگر تنظیم شود. اگر نگاه کلی‌نگر فراموش شود، نه مشکلی حل خواهد شد و نه گره‌ای از مشکلات مردم باز می‌شود. برنامه‌های ما حاوی چهار تحول است که هم مدیریت شهری، هم حوزه کالبد شهر، هم شهروندان و هم حوزه نرم و فناوری را درهم آمیخته و برای هریک مسیری را پیش‌بینی کرده است. توجه به کالبد شهر بیش از هرچیزی مد نظر ما بوده و برنامه‌ها بر محور حمل و نقل و معماری، باید شهر را متحول کند.
زاکانی ادامه داد: عدم توزیع نامناسب خدمات در شهر و ایجاد شرایط مناسب برای زیست، مجموعه‌ای را پیش روی ما قرار داده که اگر بر مبنای برنامه چهارم توسعه، با همکاری یکدیگر طرح جامعی را تصویب کنیم، امکانی ایجاد می‌شود تا از هر نقطه مبتنی بر طرح تفصیلی برگرفته از طرح جامع، اقدامی انجام دهیم یک نقشه کامل و معناداری را نشان دهد؛ چیزی که امروز وجود ندارد.
شهردار تهران با بیان اینکه باید چنین طرحی را تنظیم کرد، گفت: قدرالسهم مشخصی از بخش‌های مختلف باید در نظر گرفته شود تا بتوانیم کالبد را ترسیم کنیم. منطقه ۲۲ در دهه گذشته ساخته شد اما کمبود سرانه‌ها در آن بسیار بالاست و به هر هفت سرانه نیاز دارد لذا باید در جایی به ردپایی از نواقص که در شهر می‌بینیم، توجه شود و نگاه کل به جزء با پیکره‌بندی مناسب شکل بگیرد تا اهل فن بتوانند طرح جامع را با عناصر شهر تطبیق دهند و سازگاری وجود داشته باشد.
زاکانی با بیان اینکه باید با توجه به عرض، طول و جغرافیای تهران، طرحی را ترسیم کنیم، یادآور شد: جغرافیای ۷۰۰ کیلومتری تهران به ما می‌گوید که برگردیم و فراز و نشیب‌ها را ببینیم و ناظر بر نقطه مطلوب خود چشم‌اندازی را تعریف کنیم که اهل علم را قانع کند و مردم امیدوار و قانع شوند که مسیر ما درست است.باید مبتنی بر شرایط از نقطه‌ای شروع کنیم و اجزا مبتنی بر طرح تفصیلی به صورت قطعه قطعه کنار هم قرار بگیرند اما باید درک درستی از موضوع داشته باشیم تا شهر کاریکاتوری نشود؛ امروز شهر ما کاریکاتوری است و آنچه اهمیت دارد این است که شهر موزون طراحی شود.
وی با تاکید بر اینکه شهر باید با مشارکت مردم ساخته شود و نفع آنها مورد توجه قرار بگیرد، گفت: باید ترسیم جدا و مجزایی با مشارکت و نظر مردم انجام شود؛ لذا خرسندیم که بابی برای بازنگری طرح جامع و تفصیلی باز شد تا بتوانیم شرایط را به سمت و سویی ببریم که آرامش، آسایش، رفاه و رشد مادی و معنوی شهروندان محقق شود و پیکره‌ای قابل الگو بسازیم.
شهردار تهران با بیان اینکه آینده پایتخت در زمانی نه چندان دور، در گرو فاصله گرفتن از وضعیت فعلی در بخش فنی و عمرانی، حمل و نقل، زیست‌پذیری و خدمات شهری است، گفت: باید تحول شکل بگیرد و ما امروز در مسیر این تحول قرار داریم و امیدواریم با مشارکت اهل علم، طرح تفصیلی را تدوین کنیم و در آینده نه چندان دور، دیگر صحبتی از آلودگی هوا، ترافیک و سستی سازه‌ها در برابر بحران‌های طبیعی نباشد. این تحولات شدنی و در دسترس است.
وی با بیان اینکه نباید مسئولیت را به دیگران بسپاریم، بلکه باید مسئولیت ساخت شهری مستحکم را خود برعهده بگیریم، ابراز امیدواری کرد که فرهنگ و تفکر بسیجی در محیط پیرامونی به شکلی ترسیم شود که از بیرون نیز بدون ادعا اینگونه به نظر بیاید که با چنین تفکری فعالیت می‌شود.
مهدی چمران هم در این مراسم با بیان اینکه در گذشته شهر تهران بدون دستور و قانون جلو می رفت، اظهار کرد: هرچه که می خواستند تصمیم می گرفتند و اجرا می کردند و نتیجه آن بی قانونی ها را امروز می بینیم و اگر مردم از ناهنجاری های شهر تهران ناراحت هستند، باید بگوییم که شهر یک روزه پدید نمی آید و مدت زمان مدیدی را نیاز دارد. شهر به هر طریقی که پول داده می شد، ساخته می شد و از درآمدهای حاصل شده، بزرگراه و خیابان می ساختند و کار به جایی رسید که مردم و شهروندان احساس کردند به راحتی نمی توان در آن زندگی کرد و امروز نیز به همین شکل است و به راحتی نمی توان در آن زندگی کرد.
وی با بیان اینکه در ابتدای دهه ۸۰ تصمیم گرفته شد برای تهران طرح جامع تهیه شود، خاطرنشان کرد: شورای اول تصمیم به تدوین طرح جامع گرفت و در انعقاد قرارداد با مشاوران، پایه ها را تنظیم کرد اما اجرایی نشد.
چمران با اعلام اینکه در دوره دوم شورا تعداد زیادی معمار و شهرساز داشتیم، یادآور شد: ما در این دوره نسبت به اجرایی شدن طرح جامع شهری پافشاری کردیم و موفق شدیم. معاونت وزارت مسکن و شهرسازی اعلام کرد که قرارداد طرح های جامع باید توسط وزارت مسکن و شهرسازی منعقد و هزینه آن تأمین شود اما از مجلس شورای اسلامی می‌خواهیم که اصلاح صورت بگیرد و شهرداری ها این قراردادها را منعقد کنند.
وی همچنین تصریح کرد: قرار بر این شد شهرداری تهران بودجه را تأمین کند و وزارت مسکن و شهرسازی در آینده مبالغ را بپردازد که این اقدام انجام شد. ما در آن دوره ۲۲ مشاور برای ۲۲ منطقه گرفتیم و یک مهندس مشاور انتخاب شد. در کمتر از ۲ سال مطالعاتی صورت گرفت و طرح جامع آماده و به وزارت مسکن و شهرسازی ارسال شد.
رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه بنده در طراحی طرح جامع برخی شهرها سهیم بوده ام، خاطرنشان کرد: طراحی طرح جامع شهری دیگر شهرها در نیم روز به نتیجه می رسد اما طرح جامع تهران مدتها بررسی شد تا به تصویب برسد. شهردار وقت تهران چهار جلسه چند ساعته را برگزار کرد و پیشنهادات اصلاحی در شورای عالی شهرسازی و معماری تعدیل و تصویب شد و به اجرا رسید و تهران از قاموس و برنامه برخوردار شد.
چمران با تأکید بر اینکه قانون داشتن حتی در صورت ضعف بهتر از بی قانونی است، گفت: قانون بهتر از این است که هرچه پول دهیم، تعداد طبقات ساختمان ها افزایش یابد. امروز نتایج آن بی قانونی ها را می بینیم و می خواهیم بدانید که وجود طرح جامع و قاموس برای شهر تا چه اندازه اهمیت دارد.
وی با اعلام اینکه طرح های جامع شهری انعطاف پذیر هستند و به تدریج قابلیت اصلاح دارند، گفت: طرح جامع تهران قابلیت انعطاف پذیری داشت و هنوز هم دارد؛ پس از طرح تفصیلی شهر، شهرداران مناطق و مردم پیشنهادات اصلاحی را بالغ بر ۴۰۰ مورد مطرح کردند و اصلاحات اعمال شد؛ بنابراین هر سال که جلو می رویم طرح جامع نیز جلو می رود و اصلاح می شود.
رئیس شورای شهر تهران تأکید کرد: باید در طرح های جامع سایر شهرها نیز این موضوع مورد توجه قرار بگیرد و دچار گذر زمان و عدم انعطاف پذیری نشوند.
وی با بیان اینکه بر خلاف ناهنجاری های گذشته، تهران در اوایل دهه ۹۰ صاحب طرح تفصیلی و طرح جامع شد و وضعیت هر پارسل در تهران مشخص است؛ اصرار ما بر این بود که باید به این طرح احترام بگذاریم و آن را اجرایی کنیم و اگر بخشی از آن مشکلی دارد سالیانه و یا پنج ساله بازبینی شود.
چمران با تأکید بر اینکه معماران، جامعه شناسان و اندیشمندان شهری طرح جامع را بررسی می کنند، اظهار کرد: این افراد علاوه بر طرح جامع، تصمیماتی می گیرند و برای اجرا به شورا، شهرداری و شورای عالی معماری و شهرسازی تحویل می دهند. در همین راستا هیئتی سه نفره شکل گرفت و وزیر راه و شهرسازی، شهردار و رئیس شورای وقت در این هیئت عضو شدند و در نهایت نهاد راهبری و پایش شکل گرفت تا تصمیمات را بررسی کند و به این هیئت ارائه دهد.
وی با بیان اینکه احکام طرح جامع اجرایی شده و اگر اجرا نمی شد، قابلیت اداره شهر وجود نداشت، تصریح کرد: برای طرح تفصیلی شهر تهران اقدامات بسیار خوبی انجام شده و به طرح های موضعی و موضوعی بازمی گردد. بخشی از این طرح ها اجرایی نشده و بسیاری از این طرح ها نیز به نتیجه نرسیده که باید قراردادهای آن توسط معاونت شهرسازی و معماری منعقد شود. امیدواریم معاون راه و شهرسازی در جلسات این رویداد حضور پیدا کند و در جریان امور قرار بگیرد.
در ادامه این مراسم ،اقبال شاکری نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه تشکیل نهاد راهبری و پایش طرح‌های توسعه ای اقدام قابل تقدیری است، اظهار کرد: اقدامات لازم در نهاد انجام شده و آنچه اهمیت دارد این است که از نهاد حمایت شود.
وی افزود: سوال ما از وزارت راه و شهرسازی این است که گزارش دهد، علل انحراف طرح جامع شهری چیست و چرا ۳۰ درصد اجرایی شده و عدم اجرای آن به چه زمانی بازمی‌گردد.
شاکری با بیان اینکه با افتتاح و بریدن روبان‌ها طرح‌ها آغاز می شود، گفت: نباید پس از افتتاح مشکلات آغاز شود و هر بخشی کار خود را انجام دهد.باید بستری فراهم شود تا بر اساس آن بتوان طرح‌های شهری آینده را تدوین کرد.
وی با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه اشتراک مسائل را مورد توجه قرار دادیم و ۹۰ درصد این موارد مشترک را تصویب کردیم، یادآور شد: ارکانی که کار می‌کنند باید به اتفاق از نهاد پایش حمایت کنند تا طرح ارائه شود.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای همچنین تصریح کرد: ما در برنامه هفتم توسعه با این رویکرد کاملا موافقیم و یکی از احکام برنامه این است که اجرای طرح در ابتدای هر سال به نتیجه برسد. برنامه ما این بود که طرح جامع شهری که وزارت راه و شهرسازی، شورا و شهرداری برای تهران تدوین کرده اند، در دیگر شهرها اجرایی کنیم.
وی افزود: برای مدیریت یکپارچه شهری، سه بار تا صحن رفتیم اما ارائه نشد؛ با این وجود از خیر این طرح نگذشتیم و در روز آخر طرح مدیریت یکپارچه شهری و اتحادیه شهرداران را توانستیم به جای خوبی برسانیم.
شاکری با بیان اینکه حضور اعضای شورای عالی معماری و شهرسازی در پنج شورای عالی متناظر تسهیل شد، تصریح کرد: این اقدامات در یکپارچگی تصمیمات اثرگذار خواهد بود.
وی ادامه داد: خوشبختانه شورای شهر تهران در یک سال قبل عملکرد خوبی داشته و دو لایحه نیز به مجلس ارائه داده که نشان می‌دهد مشارکت‌ها منشا اثر خواهد شد.
خسرو دانشجو؛ معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی نیز در این مراسم با بیان اینکه بسیار امیدوار و خوشبین هستیم که با مدیریت شهردار توانمند تهران مشکلات برطرف شود، گفت: باید همه بخش‌ها کمک کنند تا طرح جامع تهران به نتیجه برسد.
دانشجود با بیان اینکه باید سلیقه‌های فردی را کنار بگذاریم و مشکلات را در یک مکانیزم قانونی حل کنیم، اظهار کرد: ما توان خود را خواهیم گذاشت تا کمک کنیم این وظیفه سخت انجام شود. البته باید همه بخش‌ها کمک کنند تا طرح جامع تهران به نتیجه برسد.
وی ادامه داد: مجموعه شهر تهران با داشتن برنامه‌ای که در عین حال که تکلیف کلیت شهر را روشن کرده و وظایف مختلف مجموعه‌ها را تعیین کرده، جهت اعتلای شهر نیز برنامه‌ریزی کرده، به عزم عمومی برای اجرا نیاز دارد.
عضو اسبق شورای شهر تهران با بیان اینکه بسیار امیدوار و خوشبین به این موضوع هستم که با مدیریت شهردار توانمند تهران مشکلات برطرف شود، گفت: تهران شهری بزرگ و شهرداری مجموعه‌ای بسیار بزرگ با پرسنل چندین هزار نفری است که باید تمام این موارد را در راستای مصلحت شهر ببینیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: با برنامه‌ریزی می‌توان هم مسائل شهر را پایش کرد و هم شهرداری می‌تواند به درآمدهای به‌حق و درست برای تامین نیازها دست پیدا کند.
محمد جواد خسروی پور هم در این مراسم گفت: اگر بر طرح جامع شهری تهران عمل می شد می توانستیم شاهد وضعیت بهتری در شهر باشیم. در دوره جدید مدیریت شهری، پایش از فعالیت های صورت گرفته از منظر فضا و کالبد شهر تهران صورت گرفت و در نهایت منجر به این شد که بفهمیم پیوست چهارم طرح جامع شهری تا چه اندازه تحقق یافته است.در رابطه با این، پیوست مطالعاتی انجام نشده و یا اگر صورت گرفته، به مرحله تصویب و اجرا نرسیده و در مجموع طرح جامع شهری به میزان ۳۰ درصد عملیاتی شده است.
وی ادامه داد: در بررسی ها و آسیب شناسی ها به این نتیجه رسیدیم که به دلیل عدم تحقق ها، از سال ۸۹ فعالیت ها متوقف شده بود اما در یک سال اخیر با توجه به تلاش شهرداری، شورای شهر و وزارت راه و شهرسازی، نهاد پایش جایگاه خود را باز یافته است. مدیریت شهری این اقدامات را جزء اسناد برنامه پنج ساله قرار داده است. شورا و شهرداری تکلیفی را بر عهده نهاد گذاشت تا پایشی را در خصوص طرح جامع شهری انجام دهد. تحقق توسعه محلی در آیین نامه ما به عنوان سطح سوم طرح های توسعه شهری مورد توجه قرار گرفت و کمک کرد هر محله، طرح توسعه داشته باشد.
وی افزود: طرح پس از تصویب در نهاد راهبری و پایش طرح های توسعه شهر تهران، به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی خواهد رسید. در یک سال گذشته آزمایشگاه زیست هوشمند شهری راه اندازی شد و با توجه به تأکیدات شهردار تهران برای استفاده از فناوری های هوشمند شهری تلاش می کنیم با دانش روز حداکثر استفاده را از ظرفیت ها داشته باشیم و به نوعی تصمیمات طرح های توسعه شبیه سازی شوند و خروجی آنها منجر به این شود که با اتکا به این موضوع گام برداریم.
خسروی پور تاکید کرد: مدیریت شهری و وزارت راه و شهرسازی باید برای پیشبرد امور با نهاد همراهی کنند. برنامه ما این بود که مشارکت در طرح ها شکل بگیرد؛ ما ۶ ماه برای برگزاری این رویداد فعالیت کردیم و قرار است منجر به جمع سپاری نظرات نخبگان شود و درگاه سنجش میزان تحقق پذیری و رضایت مردم از چشم انداز طرح جامع شهری شکل بگیرد که این درگاه ایجاد شد. تهران آینده از دیدگاه کودکان با همکاری وزارت آموزش و پرورش به صورت آزمایشی در منطقه هشت اجرا شد. ما در این جمع سپاری می خواهیم به تفاهمی در تدوین چشم انداز توسعه و بازنگری طرح جامع دست یابیم.
