اکوایران: کلانشهر تهران از اواسط هفته گذشته، وارد شرایط آلودگی هوا شد و تا امروز ۲۳ آبان ماه، یک هفته آلوده متوالی را تجربه کرده است. طبق پیشبینیهای ماهوارهای انجام شده شاخص کیفیت هوای پایتخت از ساعت ۳ صبح دوشنبه تا ۹ صبح سه شنبه به بدترین شرایط سال اخیر رسیده و شاخص آلودگی اعداد ۱۵۱ تا ۱۹۱ را به ثبت رساندهاند که نمایانگر وضعیت قرمز و ناسالم برای تمامی گروهها است.
به گزارش اکوایران، با توجه به پیشبینیهای هواشناسی و شرایط جوی انتظار میرود که تا انتهای هفته آلودگی هوای تهران پایدار باشد. سازمان هواشناسی کشور با صدور هشدار نارنجیرنگ آورده است: تشدید کاهش کیفیت هواسهشنبه (۲۳ آبانماه) در تهران، کرج، اراک، اصفهان و اهواز، چهارشنبه و صبح پنجشنبه (۲۴ و ۲۵ آبانماه) در تهران، کرج و اراک پیشبینی میشود.
همزمان با بالا رفتن شاخص آلودگی هوا و قرار گرفتن آن در محدوده هوای ناسالم، به احتمال زیاد شاهد تعطیلی مدارس تهران در روزهای آینده خواهیم بود. یکشنبه همین هفته بود که استانداری شهر اصفهان روز یکشنبه نیز اعلام کرد، تمامی مدارس شهر اصفهان و ۹ شهر دیگر این استان به علت آلودگی هوا تعطیل هستند.
چقدر از آلودگی هوای تهران از خودروها است؟
آمارهای مربوط به سهم عناصر مختلف از آلودگی هوای تهران بعضا ضدونقیض است. با این وجود نگاهی به آمارهای رسمی و نظر متخصصان نشان میدهد که سهم آلایندگی ماشینها و اتوبوسها کم نیست.
جمعیت پاییتخت با احتساب مردم ساکن در آن و افرادی که روزانه برای رفتن به محل کار به تهران میآیند به بیش از ۱۲ میلیون نفر میرسد و روزانه حدود بیش از ۱۷ میلیون سفر خودرویی در پایتخت انجام میشود.
زهرا صدراعظم نوری رییس کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای شهر پنجم تهران، در دی ۱۳۹۹ در روزنامه ایران نوشت: در حال حاضر سهم منابع آلاینده متحرک در آلودگی هوای کلانشهرها ۷۰ درصد و ۳۰ درصد نیز سهم منابع آلاینده ثابت است.
محمد درویش، پژوهشگر و فعال محیط زیستی، امروز در گفتوگویی با فرارو گفت: بر اساس آمارهای رسمی، ۸۱.۹ درصد از آلودگیهای گازهای سمی که در فضای شهر تهران منتشر میشود ناشی از منابع آلاینده متحرک است. ۶۰ درصد از آلایندههای دیگری که در فضا منتشر میشود (از جمله ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرون و تمامی ریزگردهای مشهود) به علت فعالیتهای معدنی پیرامون شهر تهران و ساختوسازهای داخل پایتخت ایجاد میشود. همچنین شهر تهران با پدیده افزایش نرخ گرد و خاک روبهرو است؛ شرایطی که ناشی از بیایانزایی اطراف تهران و به ویژه اطراف دریاچه نمک قم است؛ بنابراین میتوانیم تایید کنیم که سهم بالای وسایل نقلیه در ایجاد آلودگی هوای شهر تهران صادق است.»
مظنونان همیشگی؛ کیفیت بنزین و مازوت چقدر مقصر اند؟
در نبود آمارهای شفاف و قابل اتکا، بازار گمانهزنیها همواره داغ است. یکی از بحثهایی که همیشه ادامه دارد، به کیفیت سوخت ماشینها و استفاده کارخانجات از سوخت مازت بر میگردد. در بررسیهای انجام شده هرچند میتوان گفت که این عناصر هم نقش قابلتوجهی در آلودگی هوا دارند اما در نهایت باید سهم اصلی را به منابع متحرک اعمم از خودرو (سبک و سنگین)، موتورها و اتوبوسها داد.
دکتر وحید نوروزی، مشاور محیط زیست معاون شهردار تهران در سال ۹۱ تاکید کرده بود که نباید در بحث آلودگی منابع ثابت غافل شد. به هر حال حتی اگر بتوان ۱۰ درصد هم از آلودگی هوای تهران را بهطور میانگین کاهش داد میتوان از بسیاری از مشکلات و بیماریها جلوگیری کرد.
او در بحث خودش به پژوهشی اشاره میکند که سال ۷۴ ژاپنیها در ایران انجام دادند: سال ۷۴ هنگامی که ژاپنیها وضعیت آلودگی هوای تهران را ارزیابی کردند، سهم ۳۰ درصدی به این منابع [منابع ثابت] دادند.
البته هوای آن زمان تهران به مراتب از امروزش بهتر بود اما آماری که ژاپنیها به دستآوردهاند با آمارهای اخیری که مسئولان و فعالان محیط زیستی مطرح میکنند کموبیش نزدیک است.