اخبار برق، آب و انرژی - افق اقتصادی

ایران، سرزمین کهن کاریزها و تمدن‌های آبی، اکنون در آستانه فاجعه‌ای بی‌سابقه قرار دارد. سدهای بزرگ کشور مانند زاینده‌رود، کرج و کرخه به کمتر از ۱۰ درصد ظرفیت خود رسیده‌اند و ۸۵ درصد منابع آب زیرزمینی در نقطه بحرانی قرار دارند. این بحران نه فقط نتیجه تغییرات اقلیمی، بلکه محصول دهه‌ها سوءمدیریت، سدسازی بی‌رویه، و سیاست‌های مخرب است که منابع آب را به کالایی تجاری بدل کرده و آینده میلیون‌ها ایرانی را به خطر انداخته است.

در سایه تحریم‌های سنگین آمریکا و تبعات جنگ ۱۲ روزه، ایران نه‌تنها تسلیم فشارهای جهانی نشد، بلکه با ثبت رکوردهای بی‌سابقه در صادرات نفت، اقتدار خود را به رخ کشید. گزارش‌های بین‌المللی از افزایش صادرات نفت ایران به ۱.۸ میلیون بشکه در روز در ژوئن ۲۰۲۵ خبر می‌دهند؛ دستاوردی که نتیجه تدابیر هوشمندانه، دیپلماسی اقتصادی قوی و ایثار کارکنان صنعت نفت است.

بازار جهانی انرژی، همواره یکی از حساس‌ترین بازارهای بین‌المللی بوده که به شدت تحت تأثیر تحولات سیاسی و امنیتی قرار دارد. طی هفته‌های اخیر، افزایش تنش‌ها در منطقه خلیج فارس و دریای عمان، بار دیگر نگاه جهانیان را به سوی نقش کلیدی ایران در امنیت انرژی معطوف کرده است. عبور روزانه میلیون‌ها بشکه نفت از تنگه هرمز، که نزدیک به ۳۰ درصد از صادرات جهانی نفت را شامل می‌شود، نشان‌دهنده اهمیتی راهبردی است که ایران در این منطقه حساس ایفا می‌کند.

نفت ایران در بازارهای جهانی به پایین‌ترین قیمت سال‌های اخیر سقوط کرده و تخفیف‌های سنگین تا ۴ دلار زیر شاخص برنت، زنگ خطر را برای اقتصاد کشور به صدا درآورده است. گزارش‌های بین‌المللی از انباشت بی‌سابقه ۴۰ میلیون بشکه نفت فروش‌نرفته روی آب خبر می‌دهند؛ وضعیتی که نه تنها نتیجه تحریم‌ها، بلکه محصول ضعف مدیریتی در وزارت نفت است. این سوءمدیریت ماهانه ۲۱۶ میلیون دلار از درآمدهای نفتی ایران را به جیب خریداران خارجی، به‌ویژه چین، سرازیر می‌کند.

در حالی که عربستان سعودی با درآمد ۲۲۳ میلیارد دلاری همچنان سردمدار درآمدهای نفتی اوپک در سال ۲۰۲۴ است، ایران با جهش ۵.۶ میلیارد دلاری، بیشترین افزایش درآمد نفتی را ثبت کرده و ونزوئلا با رشد ۴۰ درصدی، رکورددار درصد افزایش درآمد شد.

در سایه تهدیدات نظامی و سایبری که زیرساخت‌های حیاتی کشور را نشانه رفته‌اند، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌عنوان یک راهکار موثر برای کاهش آسیب‌پذیری و تضمین امنیت انرژی ایران مطرح شده است؛ راهکاری که هم اقتصاد را تقویت می‌کند و هم سفره مردم را ایمن‌تر می‌سازد.

مدیر سد کرج با اطمینان از کیفیت بالای آب این سد خبر می‌دهد که تأمین‌کننده آب شرب تهران است، اما ورود غیرمجاز گردشگران و شناگران به دریاچه سد، زنگ خطر آلودگی و حوادث غرق‌شدگی را به صدا درآورده است.

ایران با جهش ۱۴ درصدی درآمدهای نفتی خود در سال ۲۰۲۴، عنوان برترین کشور در میان اعضای اوپک را به خود اختصاص داد. در حالی که کل درآمد نفتی اوپک کاهش یافته، عملکرد درخشان ایران و ونزوئلا در این سال توجه‌ها را جلب کرده است.

سخنگوی صنعت آب با تأکید بر حساسیت بالای موضوع واردات آب، اعلام کرد که این مسئله با بررسی‌های سختگیرانه و پیچیده همراه است و هیچ کشوری به‌راحتی آن را نمی‌پذیرد. در کنار این، مذاکرات برای تأمین حق‌آبه هیرمند ادامه دارد و اخراج مهاجران افغانستانی تأثیری بر این روند نخواهد داشت.

ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا، با انتقاد شدید از سیاست‌گذاری‌های ناکارآمد در حوزه انرژی، هشدار داد که بدون اصلاح قیمت‌گذاری و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، بحران برق، گاز و آب در ایران تشدید خواهد شد. او با اشاره به اینکه قیمت بنزین در ایران از آب ارزان‌تر است، خواستار اصلاح پلکانی قیمت‌ها و توجه به شایسته‌سالاری شد.