اقتصاد ۱۰۰- در گذرگاه پر پیچ و خم زندگی، نقش زن به عنوان مادر، همسر و مدیر خانه، همواره ستایش‌برانگیز بوده است. اما در این میان، دغدغه‌هایی نیز وجود دارد که گاه در هیاهوی زندگی روزمره نادیده گرفته می‌شوند. دغدغه زنی که سال‌های عمر خود را صرف خانه‌داری و بزرگ کردن فرزندان می‌کند، اما در نهایت، بدون حقوق و حمایتی در برابر سختی‌های روزگار تنها می‌ماند.
به گزارش اقتصاد ۱۰۰ – در این میان، طرح جدید بیمه فراگیر زنان خانه‌دار، امیدی نو برای این قشر زحمتکش به ارمغان آورده است. طرحی که می‌تواند در جهت احقاق حقوق زنانی که در سکوت، ستون‌های خانواده را بنا می‌کنند، گامی موثر بردارد.
خانمی ۵۸ ساله، گلایه‌ای دارد که شاید در دل بسیاری از زنان خانه‌دار ریشه دوانده باشد. او که سال‌های عمر خود را صرف خانه‌داری و پخت و پز و بزرگ کردن ۵ فرزند کرده است، اکنون با فقدان همسر خود، تنها و بدون حقوقی در برابر سختی‌های زندگی ایستاده است.
این در حالی است که طبق آمار، حدود ۲۵ میلیون زن خانه‌دار در کشور وجود دارند که سهم قابل توجهی از جمعیت زنان را تشکیل می‌دهند. زنانی که در ازای فعالیت‌های بی‌وقفه خود در خانه، نه تنها دستمزدی دریافت نمی‌کنند، بلکه از حقوق بازنشستگی و مزایای بیمه‌ای نیز محروم هستند.
اما طرح جدید بیمه فراگیر زنان خانه‌دار، امیدی نو برای این قشر زحمتکش به ارمغان آورده است. با اجرای این طرح، زنان خانه‌دار می‌توانند با پرداخت حق بیمه، از مزایایی مثل بازنشستگی، فوت، ازکارافتادگی و بارداری تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.
این طرح با استقبال بسیاری از زنان خانه‌دار روبرو شده است. اما در عین حال، چالش‌هایی نیز در مسیر اجرای آن وجود دارد. یکی از این چالش‌ها، پرداخت حق بیمه توسط زنانی است که شغل و درآمدی ندارند.
کارشناسان معتقدند که دولت باید در این زمینه حمایت مالی از زنان خانه‌دار داشته باشد تا آنها بتوانند از مزایای این طرح بهره‌مند شوند. همچنین، ضروری است که سازوکارهای مناسبی برای اولویت‌بندی و حمایت از زنان خانه‌دار در نظر گرفته شود.
با اجرای این طرح و حمایت‌های لازم، می‌توان گامی موثر در جهت احقاق حقوق زنانی که در سکوت، ستون‌های خانواده را بنا می‌کنند، برداشت. زنانی که لیاقت آن را دارند که در قبال زحمات خود، از حقوق و مزایای عادلانه‌ای برخوردار شوند.
نتیجه‌گیری:
طرح بیمه فراگیر زنان خانه‌دار، طرحی نو و امیدوارکننده است که می‌تواند در جهت رفع دغدغه‌های این قشر زحمتکش و احقاق حقوق آنها گامی موثر بردارد. با حمایت‌های لازم از سوی دولت و جامعه، می‌توان این طرح را به بهترین نحو اجرا کرد و به زنانی که سال‌های عمر خود را صرف خانه‌داری و بزرگ کردن فرزندان می‌کنند، آرامش و آسودگی خاطر را هدیه داد.
معاون برنامه‌ریزی سازمان تأمین‌اجتماعی مرتضی حسینی گفت:«بیش از ۴۰۰ هزار نفر از زنان و دختران خانه‌دار» تحت پوشش خدمات سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفته‌اند. این در حالی است که بر اساس آخرین پژوهش وزارت کار و رفاه اجتماعی در سال ۱۴۰۰، آمار بانوان خانه‌دار حدود ۲۵ میلیون نفر و میانگین سنی آنها حدود ۴۰ سال است. زنان خانه‌دار حدود ۶۲ درصد از جمعیت زنان و حدود ۸۰ درصد از جمعیت زنان متأهل را تشکیل می‌دهند.
در سال ۱۳۸۷ برای اولین بار بخشنامه بیمه زنان خانه‌دار توسط بیمه تامین اجتماعی تدوین شد اما اوایل سال ۱۴۰۳ با طرح جدیدی به نام «بیمه فراگیر زنان خانه دار» تعداد بیشتری از زنان خانه‌دار بدون محدودیت می‌توانند با مزایایی مثل بازنشستگی، فوت، ازکارافتادگی و بارداری تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.
حق بیمه زنان خانه‌دار سه نرخ ۱۲درصد، ۱۴درصد و ۱۸درصد دارد و البته در تمام این نرخ‌ها، علاوه بر مبلغ پرداختی شده توسط بیمه شده، «سهم دولت ۲ درصد» است.
زنان خانه‌دار در شرایطی حداقل نیمی از وقت و انرژی‌شان را صرف فعالیت‌های بدون دستمزد خانه می‌کنند که فعالیت آنها به عنوان یک شغل دیده نمی‌شود و جامعه از ارزش آن غافل است. این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان، کار خانگی پشتوانه اقتصاد است، چون تأمین‌کننده خدمات رایگانی است که اکثر جمعیت شاغل به آن نیاز دارند.
پژوهشگر اقتصادی ریحانه رحمانی پور معتقد است بسیاری از خانم‌ها به خاطر داشتن حقوق بازنشستگی در سنین بالاتر، از جوانی وارد بازار کار می‌شوند اما با طرح بیمه زنان خانه‌دار شاید خیلی‌ها خانه‌داری و مادری و همسری را به هر شغل دیگری ترجیح بدهند.
اما پژوهشگر مطالعات زنان نگار کریم پور می‌گوید تدوین این طرح بدون حمایت مالی در پرداخت حق بیمه آن طور که باید تاثیرگار نیست. چون پرداخت حق بیمه برای خانم خانه‌داری که شغل و درآمدی ندارند سخت است و آمار پایین بیمه شدگان خانه‌دار تایید‌کننده این موضوع است.
پژوهشگر حوزه رفاه و تامین اجتماعی وحید برسیاه، ایجاد نظام حمایتی از زنان خانه دار و تعیین سازوکارهای آن را ضروری می داند و می گوید بار مالی حمایت بیمه ای از حدود بیست و پنج میلیون زن خانه دار برای دولت بسیار قابل توجه است و نمی توان نگاه آرمانی و غیرواقع گرایانه در زمینه حمایت حداکثری دولت از زنان خانه دار داشت اما می توان با تفکیک و اولویت گذاری برمبنای سن بیمه پرداز، تجرد یا تأهل، دهک خانوار و مواردی از این دست در تصمیم گیری تغییراتی اعمال کرد.. مثلا لحاظ کردن تعداد فرزندان در اولویت دهی حمایت در پرداخت حق بیمه تاثیرگزار است.
