اقتصاد ۱۰۰- هجدهمین شورای عالی مسکن به ریاست محمد مخبر سرپرست ریاست‌جمهوری در هفته گذشته خبر مهمی را به بیرون درز داد. در این جلسه که آخرین جلسه این شورا در دولت سیزدهم نیز محسوب می شد، سقف وام نهضت ملی مسکن به ۸۰۰ میلیون تومان مصوب شد.
در این جلسه مقرر شد تا سقف وام مسکن ملی به ۸۰۰ میلیون تومان افزایش یابد اما نرخ سود آن همچنان ۱۸ درصد باقی بماند.
این اقدام اگر چه می تواند سرعت ساخت مسکن ملی را افزایش دهد و پیمانکاران و سازندگان را بیشتر از قبل مسرور کند اما این مصوبه دو طرف ناراضی را به خود دید. اولین ناراضی این مصوبه بانک ها و بعد هم متقاضیان مسکن ملی بابت بالا بودن اقساط آن بود.
هر چند که این مصوبه باید به تایید شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی برسد و هنوز هم مشخص نیست این پروژه با چه واکنشی از سوی دولت چهاردهم مواجه خواهد شد اما آنچه که مشخص است این است که همین الان هم سیستم بانکی از پرداخت وام مزبور طفره رفته و با سقف کنونی وام مسکن ملی یعنی ۵۵۰ میلیون تومان مشکل دارد.
به هر سوی آمارها به خوبی گواه این هستند که بانک ها این روزها در پرداخت تسهیلات مسکن ملی آنچنان عملکرد خوبی ندارند به گونه ای که که از ۲۶ بانک، ۱۸ بانک عملکرد صفر دارند.
تازه‌ترین گزارش از عملکرد بانک‌ها در خصوص مشارکت در قانون جهش تولید مسکن تا پایان اردیبهشت سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که جمع تسهیلات پرداختی ۲۶ بانک دولتی و خصوصی، در سرفصل‌های “تسهیلات ساخت خودمالکی”، “مشارکت نهضت ملی مسکن”، “تسهیلات مسکن شهری”، “مسکن روستایی”، “ودیعه مسکن” و “حوادث غیرمترقبه” ۲.۰۷۳.۰۸۷ میلیارد ریال بوده است.
در گزارش اردیبهشت ماه عملکرد بانک‌ها در نهضت ملی مسکن چندان رضایت‌بخش نبوده و مانند آمارهای قبلی از بین ۲۶ بانک، ۱۸ بانک عملکردشان در این بخش همچنان صفر بوده است.
بانک‌های مسکن، سپه، ملی، تجارت، ملت، صادرات، صنعت و معدن و توسعه صادرات تنها بانک‌هایی بودند که در تاریخ منتهی به ۳۱ اردیبهشت ماه امسال جمعاً ۶۸۳.۳۹۷ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده‌اند.
هادی عباسی اصل معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این پرسش که بانک ها همین الان هم از پرداخت وام ۵۵۰ میلیون تومانی مسکن ملی طفره می روند آیا احتمال دارد که دولت چهاردهم این مصوبه را نپذیرد؟ و آیا بهتر نبود نرخ سود کاهش یابد تا متقاضیان مسکن ملی بتوانند راحت تر اقساط را بازپرداخت کنند؟ گفت: برای کاهش نرخ سود مسکن ملی نیاز است تا با افزایش ۱۰۰ همتی سرمایه بانک مسکن بتوان نرخ سود را کاهش داد .
او ادامه داد: البته با متعهد کردن بانک‌ها به پرداخت تسهیلات می‌توان در تکمیل واحدها سرعت عمل بیشتری داشت. اما بانک‌های خصوصی باید بدانند که مسئولیت بیشتری در بخش مسکن متقبل شوند. سازمان امور مالیاتی باید با بانک‌هایی که در بخش مسکن همکاری مناسبی ندارند برخورد کند. بیش از ۳۵۰ همت تسهیلات بانکی توسط بانک‌ها به بخش مسکن اختصاص یافت که باید تقویت شود. اما نکته ای که وجود دارد این است که ۵ دهک نخست جامعه دسترسی به تسهیلات مسکن ندارند.
وی ادامه داد: نرخ سود تسهیلات مسکن ملی سال گذشته از ۲۳ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافت بنابراین اینکه بخواهیم نرخ سود تسهیلات را کاهش دهیم باید اقدامات بهتری صورت داد و همانطور که گفتم به سمت افزایش سرمایه بانک مسکن حرکت کنیم.
اما نکته ای که مورد بحث و تقاضای این روزهای متقاضیان مسکن ملی است این است که اقساط وام مسکن ملی تا سقف ۵۵۰ میلیون تومان در دوسال اول ماهانه پنج میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است و در سال های آینده اقساط افزایش خواهد داشت بنابراین همین مبلغ نیز شاید برای برخی از متقاضیان سخت باشد.
اگر چه بازپرداخت وام ۵۵۰ میلیون تومانی به صورت پلکانی خواهد بود پس در این صورت متقاضیان بایستی در یک دوره ۲۰ ساله برای وام ۵۵۰ میلیون تومانی ۲ میلیارد و ۳۷۲ میلیون و ۴۵۵ هزار تومان پرداخت کند. از این رقم حدود یک میلیارد و ۸۲۲ میلیون تومان سود تسهیلات است.
اما با تصویب وام ۸۰۰ میلیون تومانی در دوره ۲۰ ساله و بازپرداخت ساده ماهانه، اقساط حدود ۱۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان خواهد بود.
کل بازپرداخت وام مذکور نیز حدود ۳ میلیارد تومان خواهد بود. در پایان قسط (ماه ۱۲ سال بیستم) متقاضی ۲ میلیارد و ۱۶۳ میلیون و ۱۵۸ هزار تومان سود تسهیلات را پرداخت کرده است.
دیماه سال گذشته و پس از انتقادها به اقساط بالای این وام، مدیرعامل صندوق ملی مسکن از کاهش اقساط ماهانه وام نهضت ملی مسکن به ۵ میلیون تومان خبر داده بود.
محمدرضا مهدیار اسماعیلی اخیرا اعلام کرده بود که قرار بر این شده است که اقساط وام نهضت ملی مسکن پلکانی شود؛ در این صورت وام‌گیرنده در ماه‌ها و سال‌های ابتدای دوره بازپرداخت تحت فشار ـ اقساط بالا ـ قرار نمی‌گیرد. بر این اساس در دو سال ابتدایی بازپرداخت، اقساط حداکثر ماهانه ۵ میلیون تومان است تا در توان متقاضیان نهضت ملی مسکن باشد. پس از دو سال نیز، اقساط به‌صورت پلکانی دریافت خواهد شد.
حال آنچه که مشخص است این است که متقاضیان مسکن ملی این روزها از دولت چهاردهم انتظار دارند تا برنامه ای برای کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن ملی و در نهایت کاهش اقساط مسکن ملی و کمک به اقشار آسیب پذیر جامعه داشته باشد؟
متقاضیان مسکن ملی می گویند: بازپرداخت اقساط وام ۸۰۰ میلیون تومانی بسیار بالا است و از توان آنها خارج است بنابراین امید داریم دولت چهاردهم با اتخاذ روش های مناسب بتواند نرخ سود مسکن ملی را به کمتر از ۱۸ درصد برساند تا اقساط نیز به تبع آن کاهش و بازپرداخت آسان تر شود./اقتصادانلاین
