نحوه تبدیل یارانه نقدی به کالابرگ - افق اقتصادی

یارانه کالابرگ عنوان طرحی است که در قالب آن دولت حساب یارانه بگیران را برای خرید کالا شارژ می کند.استقبال مردم از طرح یارانه کالابرگ نشان می‌­دهد که طرح فوق توانسته است بر معیشت مردم اثرگذار باشد. طرح یارانه کالابرگ به سه ماه از بهمن تا فروردین اجرا شد. مرحله اول یارانه کالابرگ در ۱۷ بهمن ماه به مناسبت فرارسیدن ۲۲ بهمن ماه شارژ شد. مرحله دوم یارانه کالابرگ در ۱۷ اسفند ماه همزمان با حلول ماه مبارک رمضان شارژ شد و مرحله سوم یارانه کالابرگ نیز فروردین ۱۴۰۳ انجام شد.

کالابرگ فجرانه از بهمن ماه ۱۴۰۲ کلید خورد و تا اردیبهشت امسال ادامه داشت. وزیر کار می‌گوید در حال بررسی این طرح هستند. آنطور که از کارشناسان این وزارتخانه جویا شدم قرار است یارانه تشویقی ۲۲۰ هزار تومانی در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی امسال هم ادامه پیدا کند، اما زمان اجرای آن مشخص نیست و احتمالا فرق چندانی با طرح قبلی ندارد.

طرح کالابرگ الکترونیکی در کنار یارانه نقدی از بهمن ماه سال قبل در دستور کار دولت قرار گرفت. این طرح در ابتدا در استان هرمزگان کلید خورد. کالابرگ الکترونیک شامل ۱۰ قلم کالای اساسی می‌شود که خانوار‌ها می‌توانند بر اساس نیاز خود، مقدار کمتر یا بیشتری از کالا‌های اساسی را تا سقف میزان اعتبار که ۱۲۰ هزار تومان است خریداری کنند. بدین ترتیب یارانه دهک‌های یک تا سه درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزار تومان افزایش یافت.

طرح کالابرگ الکترونیکی کالا‌هایی مثل ماست، شیر، پنیر، قند و شکر، ماکارونی، روغن مایع، برنج، مرغ و تخم‌مرغ را به ارزش ۵۳۰ هزار تومان شامل می‌شود که در این میان مردم حق انتخاب دارند که از میان ۱۰ قلم ارائه شده برند یا نام تجاری مورد نظر خود را خریداری کنند. در ضمن قیمت اقلام به نرخ شهریور ماه ۱۴۰۰ عرضه می‌شود. دولت در طرح کالابرگ الکترونیکی طبق سبد کالای مشخص شده مابه‌التفاوت قیمت کالا را در طول دوره پرداخت می‌کند. ناگفته نماند که خانوار دهک یک تا ۹ معیشتی در طرح کالابرگ الکترونیک جای می‌گیرند.

حدود ۲۰ روزی می‌شود که مهلت اجرای کالابرگ فجرانه یا همان یارانه تشویقی به پایان رسیده و به جز برخی اظهارات پراکنده نظر قطعی درباره سرنوشت این طرح وجود ندارد. آخرین بار وزیر کار در حاشیه یک مراسم اعلام کرد که «برای پرداخت یارانه تشویقی ۲۲۰ هزار تومانی کالابرگ الکترونیکی در حال بررسی هستیم و به زودی نتیجه اعلام می‌شود.» بنابراین جزئیاتی از این طرح اعلام نشد.

برای رسیدن به پاسخ این پرسش که آیا یارانه تشویقی کالابرگ الکترونیکی خرداد ۱۴۰۳ به حساب سرپرستان واریز می‌شود یا خیر؛ نظر فاطمه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها را جویا شدم که او وظیفه پاسخگویی به این پرسش را در حیطه اختیارات وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی دانست، چرا که به گفته حسینی یارانه تشویقی در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی به یارانه‌بگیران اختصاص داده می‌شود نه در قالب یارانه نقدی.

در ادامه با کارشناسان وزارت کار موضوع را در میان گذاشتم که این شخص اعلام کرد یارانه تشویقی در قالب کالابرگ الکترونیکی که از بهمن ماه پارسال آغاز شد و تا اردیبهشت ادامه داشت، قرار است برای سال جاری هم ادامه پیدا کند. البته به گفته این کارشناس وزارت کار، این یارانه تشویقی همان کالابرگ فجرانه است که هنوز زمان اجرای آن مشخص نیست، اما احتمالا تفاوت چندانی با طرح قبلی ندارد.

در روزهای ابتدایی اجرای طرح علیرضا عسگریان- معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص وضعیت تنوع محصولات در فروشگاه‌ها، بیان کرده بود: در این طرح مردم آزاد هستند طی یک ماه خرید خود را انجام دهند و نه در روز اول. یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود و با هر کارت بانکی که داشته باشد قابل خرید است. حال فرض کنید که سرپرست خانوارِ یک خانواده سه نفره در روز اول به ازای خرید چند قلم کالای اساسی ۳۲۰ هزار تومان خرید می‌کند و پس از کشیدن کارت، ۸۰ هزارتومان شارژ می‌شود. پس از آن می‌تواند به مغازه دیگری مراجعه کند و اقلامی را که مغازه اول نداشته است، خریداری کند.

ممکن است به مغازه یا فروشگاه زنجیره‌ای بروید و کارت خرید همراهتان نباشد. در اینجا می‌توانید از اپلیکیشن (شما) استفاده کنید. ممکن است تلفن همراه، همراه شما نباشد یا تلفن همراهتان هوشمند نباشد، در این زمان از طریق کد دستوری #۱۴۶۳*۵۰۰* وارد شوید؛ صفحه‌ای باز و از شما پرسیده می‌شود کد خرید به شما ارائه دهد یا اعتبار شما را مشخص کند؟ در صورت درخواست اعتبار، پنجره‌ای باز می‌شود و از فرد کد ملی می‌خواهد، حال اگر کد ملی را اعلام کنید، اعتبار فرد اعلام می‌شود.

لازم به ذکر است که همه خانوارهای مشمول طرح می‌توانند با نصب برنامه شبکه ملی اعتبار «شما» یا شماره‌گیری #۱۴۶۳*۵۰۰* از باقی مانده اعتبار خود مطلع شوند.

با گذشت بیش از ۶ ماه از اجرای این طرح، میزان مصرف کالا در طرح به ترتیب برنج، روغن، ماکارونی، لبنیات، قند و شکر، حبوبات، گوشت مرغ و گوشت قرمز بوده و بیشترین استقبال از طرح به ترتیب در دهک دو، سه، یک، چهار، پنج، شش و هفت بوده است.

هفته گذشته صولت مرتضوی- وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره طرح کالابرگ الکترونیکی گفت: الحمدلله طرح کالابرگ الکترونیکی هم از نظر ساختار و هم از نظر توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای و سایر فروشگاه‌ها به شدت توسعه پیدا کرده است. هر ماه نسبت به ماه قبل، استقبال مردمی بیشتر می‌شود و این آمادگی وجود دارد که چنانچه تمام آحاد هفت دهک اول بخواهند از این مزیت استفاده کنند،حتما کمک شود. منابع آن هم خوشبختانه پیش‌بینی شده و بدون هیچ تاخیری آن قدرالسهم یارانه تشویقی به حساب کاربران واریز می‌شود و مشکلی نخواهد بود.