اقتصاد ۱۰۰- تفاوت چک کیفری و چک حقوقی در قوانین کشور ایران چیست؟ با ما همراه باشید تا در این باره بیشتر بدانید.
تفاوت چک کیفری با چک حقوقی
در خصوص چک برگشتی و چکی که به هر دلیل با عدم پرداخت مواجعه شده به چند روش میتواند اقدام و شکایت نمود. راه اول تقدیم دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک به دادگاه حقوقی. راه دوم مراجعه به اداره اجرای ثبت و درخواست صدور اجرائیه و راه سوم مراجعه به دادسرا و تقدیم شکوائیه و درخواست مجازات درخواست کننده چک.
البته هر کدام از این راهها امکاناتی را در اختیار دارنده چک جهت فشار به صادرکننده چک قرار میدهد.تشخیص اینکه کدام راه مناسب تر است و دارنده چک را سریعتر و مطمئن تر به مقصود خود می رساند بسیار ضروری حساس و تخصصی است. توصیه میشود قبل از هر اقدامی با وکیل متخصص و با تجربه در زمینه چک مشورت شود.
به چه چک‌هایی چک کیفری گفته میشود؟
اگر بخواهیم در زمینه ویژگی چک‌های کیفری صحبت کنیم باید این موارد را در نظر بگیریم.
چک باید در زمان مشخص شده در باند پشتیبانی مالی داشته باشد و قابل نقد شدن باشد.
نباید تمام یا بخشی از وجه اعتبار چک از بانک خارج شود.
صادرکننده چک نباید دستور عدم پرداخت چک را بدهد.
چک نباید طوری تنظیم شود که به دلایلی مانند خط‌خوردگی، قلم‌خوردگی، عدم مطابقت امضا یا اختلاف در مندرجات چک مانع از پرداخت آن شود و انجام عمدی این کار جرم محسوب میشود.
صادرکننده چک نباید در متن چک خود برای پرداخت آن شرطی ذکر کند. در هر حال بانک موظف به پرداخت چک قانونی است.
چنانچه کسی با اطلاع از مسدود بودن حساب بانکی خود ، اقدام به صدور چک کند، مرتکب صدور چک بلامحل شده است و به حداکثر میزان مجازات قانونی محکوم میشود.
البته باید بدانید که چک بلامحل زمانی کیفری محسوب میشود که صادرکننده باید دو مهلت ۶ ماهه که در قانون چک مشخص شده را رعایت کند.
مراحل طرح شکایت کیفری چک
برای انجام شکایت کیفری از چک باید این مراحل را طی کنید:
مراجعه دارنده چک به بانک برای وصول مبلغ چک در زمان قانونی
برگشت زدن چک و درخواست صدور گواهی عدم پرداخت از بانک
طرح دعوا در دادسرا با ارائه کردن اصل چک و بقیه مدارک شناسایی
باید بدانید که در زمان طرح شکایت، یک شاکی باید فرم مخصوص دادخواست را تکمیل می‌کند و هزینه دادرسی را پرداخت کند و بقیه تشریفات قانونی را انجام دهد.
در زمینه رسیدگی به جرم چک بلامحل درصورتی‌که دادخواست مطالبه وجه چک و خسارت به دادگاه ارائه نشود، در این صورت دادگاه برای پرداخت حکم به پرداختن خسارت‌های وارد شده نمی‌دهد و درصورتی‌که اثبات شود این چک بلامحل است ، صرفاً رأی به مجازات صادرکننده را صادر می‌کند.
براساس ماده ۱۳ قانون صدور چک، در این موارد مسئله چک صادر شده کیفری محسوب نمی‌شود:
اگر ثابت شود که چک سفید امضا بوده است.
درصورتی‌که در متن چک قید شود که پرداخت آن در ازای تحقق شرط خاصی میباشد.
درصورتی‌که در متن چک نوشته شده باشد که چک به عنوان تضمین انجام معامله یا یک تعهد صادر شده است.
درصورتی‌که ثابت شود که چک بدون تاریخ صادر شده است یا تاریخ واقعی صدور چک قبل از تاریخ پرداخت آن باشد.
درصورتی‌که برای پرداخت یک بدهی چک صادر شده است و در زمان موعد پرداخت، موجودی کافی در حساب بانکی صادرکننده برای پرداخت بدهی وجود نداشته باشد، می‌توان به دادگاه مراجعه کرد و شکایت کیفری را طرح کرد. برای طرح شکایت کیفری باید به همراه چک و مدارک مربوطه به دادگاه مراجعه کرد و درخواست شکایت کیفری را به دادگاه ارائه داد.
چک‌های دارای وصف حقوقی
درصورتی‌که چک برای پرداخت یک بدهی با وصف حقوقی صادر شده باشد، ابتدا باید به توافقی برسید و در صورت عدم توافق، می‌توانید به دادگاه مراجعه کرده و شکایت حقوقی را طرح کنید. برای طرح شکایت حقوقی باید به همراه چک و مدارک مربوطه، به دادگاه مراجعه کرده و درخواست شکایت حقوقی را به دادگاه ارائه دهید.
نکات مهم درباره مطالبه وجه چک
- برای مطالبه وجه چک، ابتدا باید به صورت دوستانه به صادرکننده چک تماس گرفته و درخواست پرداخت را ارائه کنید.
- در صورت عدم پرداخت بدهی، می‌توانید به دادگاه مراجعه کرده و شکایت کیفری یا حقوقی را طرح کنید.
- درصورتی‌که صادرکننده چک در حال حاضر دارای موجودی کافی در حساب بانکی خود نیست، می‌توانید به صورت توافقی به تعویق پرداخت بدهی بپردازید.
- برای مطالبه وجه چک، باید اطلاعات دقیقی در مورد صادرکننده چک و شرایط صدور چک داشته باشید.
مراحل طرح دعوای حقوقی چک
درصورتی‌که چک برای پرداخت یک بدهی با وصف حقوقی صادر شده باشد و به دلیل عدم پرداخت بدهی، باید به دادگاه مراجعه کرد، می‌توانید مراحل طرح دعوای حقوقی چک را طی کنید. این مراحل عبارتند از:
۱. دریافت اطلاعات دقیقی در مورد صادرکننده چک و شرایط صدور چک.
۲. مشاوره با وکیل و تدوین درخواست حقوقی.
۳. تقدیم درخواست حقوقی به دادگاه.
۴. حضور در دادگاه و ارائه مدارک و شواهد مورد نیاز.
۵. صدور حکم دادگاه و اجرای آن توسط دایره اجرای ثبت‌اسناد رسمی.
وصول چک از طریق دایره اجرای ثبت اسناد رسمی
درصورتی‌که برای پرداخت یک بدهی چک صادر شده است و به دلیل عدم پرداخت بدهی، می‌خواهید از طریق دایره اجرای ثبت‌اسناد رسمی، چک را وصول کنید، می‌توانید به دایره اجرای ثبت‌اسناد رسمی مربوطه مراجعه کرده و درخواست وصول چک را ثبت کنید.
برای وصول چک، باید اطلاعات دقیقی در مورد صادرکننده چک و شرایط صدور چک داشته باشید و مدارک مربوطه را به همراه خود به دایره اجرای ثبت‌اسناد رسمی کنید و پس از بررسی مستندات، دایره اجرای ثبت‌اسناد رسمی، برای شما یک حکم اجرایی صادر کرده و با ارسال آن به بانک مربوطه، وصول مبلغ چک را انجام میدهد.
تفاوت چک حقوقی و چک کیفری
اگر بخواهیم تفاوت چک حقوقی و چک کیفری را بررسی کنیم باید به این موارد اشاره کنیم:
در مورد مسئولیت، در چک کیفری، تنها صادرکننده چک مسئولیت کیفری صدور چک بلامحل را دارد و ظهر نویس و ضامن مسئولیت کیفری ندارند، اما در چک حقوقی، مسئولیت حقوقی صدور چک بلامحل بر عهده صادرکننده، ظهرنویس و ضامن‌های آنها است و دارنده چک بلامحل میتواند علیه همه این مسئولان دعوای حقوقی کند.
