اقتصاد ۱۰۰- در هفته گذشته برخی فعالان بازار طلا تعطیل بودند و دلیل آن هم اعتراض به سامانه‌هایی بود که سازمان مالیات اعلام کرده بود باید ورودی و خروجی طلا در آن ثبت شود. درباره حواشی ایجاد شده با مهدی موحدی، سخنگوی سازمان امور مالیاتی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم تا از چند و چون ماجرا بیشتر باخبر شویم.
اگر موافق باشید گفت‌وگو را با موضوع طلا شروع کنیم که اخیرا فعالان بازار طلا نسبت به سامانه جامع تجارت اعتراض داشتند. همچنین گفته می‌شد مالیات جدید برای طلافروشان باعث تعطیلی فعالیت آنها شده است. چه اتفاقی در بازار طلا افتاده و آیا مالیات جدیدی در این زمینه وضع شده است؟
این که گفته می‌شود اعتراض طلافروشان به وضع مالیات جدید بر آنها بوده، نادرست است، چون اساسا این اعتراضات که از زمستان سال گذشته آغاز شده، مربوط به ثبت اطلاعات طلافروشان در سامانه جامع تجارت است.
سازمان امور مالیاتی در راستای رسالت خود یعنی تسهیل تکالیف مودیان مالیاتی مبنی بر الزام صورتحساب الکترونیکی به صراحت به همه مودیان ازجمله فعالان بازار طلا و جواهر این اختیار را داده که اطلاعات‌شان را فقط در یک سامانه ثبت کنند.
در واقع اگر در سامانه جامع تجارت صورتحساب الکترونیکی طلافروشان طبق قواعد سازمان امور مالیاتی صادر شود و این صورتحساب به سامانه مودیان منتقل شود، دیگر نیازی به ثبت مجدد آن در سامانه مودیان نخواهد بود. این موضوع فقط مربوط به سازمان امور مالیاتی نیست و وزارت صمت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم همراه اجرای این قانون هستند.
نکته‌ای که بسیاری از طلافروشان را نگران کرده این است که فعالان این صنف مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند؟
تاکید می‌کنم طلافروشان مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌شوند، چون این قانون صرفا برای افراد غیرتجاری است؛ به همین دلیل طلافروشان با آرامش می‌توانند اطلاعات خود را در آن ثبت کنند.
برای افراد غیرتجاری نیز باید این را بگویم که هرفرد تا ۱۵۰ گرم استفاده از زیورآلات مشمول قانون مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌شود و اگر بیشتر از این میزان نیز داشته باشد فقط در هنگام فروش باید مالیات آن را پرداخت کند. مالیات بر عایدی سرمایه فقط در هنگام خرید و فروش، وضع شده و در حال حاضر در ۱۹۰کشور جهان نیز اخذ می‌شود.
مالیات بر عایدی سرمایه از چه زمانی اجرا می‌شود؟
زمان دقیق اجرای آن هنوز مشخص نیست، اما این را باید بگویم اگر مالیات بر عایدی سرمایه تصویب شود سه سال فرصت تنفس به مشمولین داده خواهد شد به طوری که مالکان اموال مشمول قانون مالیات بر عایدی سرمایه می‌توانند دارایی‌های خود را بفروشند بدون این که مالیاتی مابه‌ازای سود آن دارایی‌ها پرداخت کنند.
اگر فردی خانه‌ای را پنج میلیارد خرید و آن را شش میلیارد تومان فروخت، بدون شک از عایدی یک میلیاردی‌اش باید مالیات اخذ شود، با این حال سیاست‌گذار به تعدیل تورمی نیز نگاه داشته و اثر تورم براساس داده‌های بانک مرکزی سبب خواهد شد که از میزان مالیات وی کسر شود. پر واضح است که دلالان بازار خودرو، ملک، رمز ارز، طلا و ارز باید از وضع این قانون هراسان باشند ولی این قانون زیانی را متوجه مردم عادی نمی‌سازد؛ حتی فردی که می‌خواهد خانه یا خودروی بهتری بخرد هم شامل آن نخواهد شد.
در روزهای گذشته اشاره داشتید که اتباع خارجی نیز مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند. جزئیات این موضوع چیست؟
هر فرد خارجی که در ایران فعالیت می‌کند مشمول قانون می‌شود و باید مالیات خود را بپردازد. همه کشاورزان معاف از مالیات هستند و حتی این مالیات به سود بانکی نیز کاری ندارد، به همین دلیل به‌طور کلی می‌توان گفت ۴۰ درصد اقتصاد کشورمان یا معاف از مالیات است یا مشمول مالیات نیست.
با این حال حساب‌های شخصی سلبریتی‌ها و شرکت‌های تبلیغات و آگهی مرتبط با آنها شناسایی شده و از آنها مالیات اخذ می‌شود. در سال جاری کسانی که میزان فروش‌شان پایین‌تر از ۱۸ میلیارد تومان باشد، مشمول تبصره ۱۰۰ هستند به همین دلیل به صورت اقساطی مالیات خود را پرداخت خواهند کرد. آمریکا یک قرن پیش مالیات برعایدی سرمایه را به اجرا درآورده و شدیدا به دنبال آن است که اقتصاد غیررسمی را به کمترین میزان خود برساند.
در حال حاضر براساس برآوردهای رسمی، اقتصاد غیررسمی در این کشور ۸درصد، در سوئد ۱۲درصد، در ایتالیا ۲۲ درصد است ولی در ایران این میزان به ۱۸درصد می‌رسد به طوری که در سال ۱۴۰۰ معادل ۸۸درصد سهم مالیات کشور توسط پنج درصد مؤدیان پرداخت شده که بیشتر آنها شرکت‌های بزرگ بودند. این شرکت‌ها به خاطر شفافیت بیشتری که دارند و تمرکز بیشتری که سازمان امور مالیاتی روی آنها دارد، مالیات درستی پرداخت می‌کنند، ولی بخشی از معافیت آنها براساس قانون است؛ البته پیشنهادهایی برای سقف‌گذاری روی معافیت‌ها داشته‌ایم
منبع:همشهری
