اقتصاد ۱۰۰-دولت به صورت تدریجی در حال گسترش طرح کالابرگ الکترونیکی با افزایش اعتبار یارانه نقدی در دهک های درآمدی کشور و گسترش سبدهای کالایی است. از طرفی اخباری نیز وجود دارد که حکایت از حذف دهکهای پردرآمد از یارانه نقدی در راستای عدالت اجتماعی است.
در حالی که نرخ تورم از ابتدای امسال روند نزولی خود را آغاز کرده، از آن طرف دولت برای افزایش قدرت خرید و تاب آوری جامعه به دنبال جداسازی سفره های آنها از تورم است. نشان به آن نشان که از ۳۱ تیر ماه سال ۱۴۰۱ دولت شرط بهره مندی از افزایش اعتبار کالابرگ را برای دهک های پایین درآمدی که شامل سه دهک اول هزینه ای میشود، از ۷۰ به ۵۰ درصد خرید کالاهای اعلامی، کاهش داد و اعلام کرد از این پس افزایش اعتبار بدون سقف و براساس میزان تورم اعمال میشود.
حالا بنا به گفته معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قرار است در دو ماه آینده یعنی شهریور یا مهر ماه جاری دو دهک دیگر نیز به این طرحی که دولت بنا نهاده، اضافه شوند که در صورت اجرایی شدن آن، ۵ دهک اول هزینه ای که شامل خانوارهای مزدبگیر و کارگری هستند، مشمول افزایش اعتبار در طرح کالابرگ الکترونیک خواهند شد.
علیرضا عسگریان، با اعلام اینکه داده های دهک های ۱۰ گانه مربوط به سال ۱۴۰۱ بوده است و همین امر لزوم به روزرسانی دهک ها را الزامی میکند، لذا معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر اساس بُعد خانوارها در حال به روزرسانی این دهک هاست.
طبق گفته عسگریان، در ماه های آتی ۵ دهک درآمدی اول مشمول طرح افزایش اعتبار در طرح کالابرگ الکترونیک می شوند.
این مقام مسئول گفته است که دهکها فعلاً تغییری نکرده و ماه آینده یا ماه بعدتر، داده های جدیدمان را اعمال میکنیم که ممکن است بر اساس آن دهک ها تغییر کند چون داده ها مربوط به سال ۱۴۰۱ است اما الان داده های جدیدی داریم که در حال حاضر تا ماه بعد دیگر تغییری نخواهیم داشت.
وی با بیان اینکه استفاده از این طرح همچنان اختیاری است، گفته که تاکنون حدود یک میلیون خانوار که (حدود ۳.۲ میلیون نفر از مجموع ۲۹ میلیون نفر میشود) از این طرح استفاده کرده اند و تعداد تراکنش ها به حدود ۲ میلیون رسیده است.
عسگریان توضیح داده که از این پس قیمت ۱۱ قلم کالا به صورت دائم و افزایش قیمت آنها بر اساس تورم پوشش داده میشود. وی درباره تلاش دولت سیزدهم برای کاهش اثرگذاری نرخ تورم ناشی از حذف ترجیحی گفته است که مبلغ یارانه برای سه دهک اول درآمدی ۹ برابر و تبدیل به ۴۰۰ هزار تومان شد که اعتبار مورد نیاز آن ۲۷ هزار میلیارد تومان در ماه است و ۳۲۰ هزار میلیارد تومان در سال میشود. مردم از این مبلغ در جاهای مختلف استفاده کردند اما این مبلغ برای جلوگیری از تورم در سبد تغذیه ای مردم لحاظ شده بود؛ حالا زیرساخت آن مهیا شده است و ابتدا طرح به صورت پایلوت اجرا شد. در این بخش اعلام کردیم قیمت ها در سال ۱۴۰۱ متوقف باقی بماند اما به شرط اینکه اعتباری علاوه بر یارانه ۴۰۰ هزار تومانی به رقم یارانه شارژ و ۴۸۰ هزار تومان شارژ شود اما باز هم تغییراتی اعمال گردید و اتفاق مهم اینکه سقف برداشته شد. قبلاً تا سقف ۸۰ هزار تومان در صورت خرید به یارانه اضافه میشد که حالا این سقف ۸۰ هزار تومان برداشته و ممکن است بیشتر از این هم به یارانه اضافه شود.
قرار بود دولت نسبتی از تورم را به وسیله این سبد پوشش دهد لذا ۸۰ هزار تومان به ۴۰۰ هزار تومان یارانه اضافه میشد اما اگر تورم بیشتر شد چه میشود؟ دراین مرحله تورم هر چقدر شود توسط دولت پوشش داده شده و ما به التفاوت آن روی اقلام سبد پرداخت میشود. مثلاً در این سبد برای هر فرد ماهانه یک بسته ۱۲۰۰ گرمی حبوبات در نظر گرفته شده است که مبلغ هر کیلو حبوبات در ۱۴۰۱، ۲۰ هزار تومان بوده که قیمت ۱۲۰۰ گرمش، ۲۴ هزار تومان میشده اما الان قیمت روزش ۵۸ هزار تومان است که مابه التفاوت ۲۴ تا ۵۸ هزار تومان، ۳۴ هزار تومان میشود که این رقم تورمیاش توسط دولت با این طرح پرداخت میشود. حال اگر به هر کدام از این ۱۱ قلم تورم بخورد، مابه التفاوتش نسبت به قیمت پارسال جبران میشود و بدین دلیل است که میگوییم سقف آن برداشته شده است.
به گفته عسگریان، قیمت مبنای سبد مشمول ۱۱ قلم کالا، ۶۰۷ هزار و ۸۰۰ تومان است و این رقم از این به بعد ثابت میماند در حالی که قیمت روز همین سبد الان حدود ۹۰۰ هزار تومان است که مابه التفاوت ۱۷۵ هزار تومانی آن پرداخت میشود اما اگر تورم بیشتر شود، ممکن است ۱۷۵ هزار تومان، ۲۰۰ هزار تومان یا بیشتر هم شود که باز هم پوشش داده میشود. به عبارت دیگر سبد روی قیمتی خاص متوقف شد و دیگر مشمولان، افزایش ناشی از قیمتهای این سبد را نخواهند پرداخت. به گفته معاون وزیر رفاه، بار مالی این طرح برای دولت ماهانه ۱۰ همت است. این در حالی است که قبل از اعلام عمومی طرح، منابع آن تأمین و بعد به مردم اعلام میشود. یعنی مردم مطمئن باشند قیمتهای این سبد به قیمت سال ۱۴۰۱ حفظ میشود و هر چقدر تورم افزایش یابد، منابع پوشش مابه التفاوت قیمت سبد، تأمین میشود.