اقتصاد ۱۰۰-دولت سعی میکند با قانون مالیات بر خانههای خالی عرضه آپارتمانهای فاقد سکونت را به بازار افزایش دهد و از این طریق قیمتها را کنترل کند. شواهد اما نشان میدهد بیشترین تعداد این خانهها متعلق به دستگاههای دولتی بهویژه بانکهاست! اما بانکها چرا به بازار مسکن ورود میکنند و چطور میتوانند بر این بازار تاثیرگذار باشند؟
او ادامه داد: «این بانکها در بخش مسکن نیز تامین مالی انجام میدهند، ولی نوع ورود آنها تفاوت دارد. در کشور ما بانکها به طور مستقیم وارد شدهاند، در کشورهای دیگر صرفا بانک تامین مالی انجام میدهد.»
اولاد در خصوص پیامدهای ورود بانکها به حوزه مسکن گفت: «از دو بعد این موضوع قابل بحث است. از لحاظ بحث بانکداری این موضوع مطرح است که بانکها نباید بنگاهداری کنند و این فرَآیند با آن خصلت بانکی که باید صرفا در زمینه تامین مالی فعالیت داشته باشد همخوانی ندارد. این کار هم بحث تعارض منافع را ایجاد میکند و در نهایت رقابت درستی بین بنگاهها صورت نمیگیرد.»
او در این مورد ادامه داد: «ولی از سوی دیگر سرمایهگذاری بانکها هم نوعی تولید مسکن به حساب میآید. اصل ورود بانکها مسئله دارد، ولی تبعات آن در بازار مسکن نمیتواند چندان گسترده باشد.»
امتناع بانکها از آزادسازی املاک
فعالیت بانکها در تمام کشورها مختص به فعالیتهای مالی است، اما در پی بحرانهای اقتصادی ایران طی چند سال گذشته، بانکها برای جلوگیری از ناترازی خود و فراهم کردن منابع سود سپردهگذاران، به سرمایهگذاری در بازار ملک روی آوردهاند؛ رویکردی که در افزایش قیمت مسکن دخیل بوده است. اما بانکها چگونه به افزایش قیمت و سوداگری در بازار مسکن دامن میزنند و انباشت این واحدهای خالی در نهایت چه تاثیراتی بر بازار دارد؟
با انباشت این خانههای خالی در دست بانکها، آنها میتوانند کنترل قیمت مسکن را تا حدودی در دست بگیرند و برای افزایش سرمایه خود یا امتناع از فروش آنها قیمتی فراتر از ارزش واقعی برای املاک تحت سیطره خود قائل شوند که در نهایت میتواند قیمت مسکن را در مناطق مختلف با افزایش مواجه کند.
دولت چند سال پیش قانونی برای آزادسازی مازاد این املاک تعیین کرده است که به نظر میآید تا کنون چندان مورد پذیرش نبوده است. اکنون باید دید قانون مالیات بر خانههای خالی چه تاثیری بر این آزادسازی خواهد گذاشت.