اکو ایران: سه سناریو برای وضعیت نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۳ میتوان در نظر گرفت. بهترین سناریو این است که رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه سال ۱۴۰۲ ادامه یابد و بدترین سناریو اینکه رشد این متغیر با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت سیزدهم ادامه یابد.
به گزارش اکو ایران، نقدینگی مهمترین متغیر پولی اثرگذار بر تورم است. به تمام پول در جریان که به صورت سکه و اسکناس یا در حسابهای جاری بانکی نگهداری میشود نقدینگی گفته میشود. رشد نقدینگی به معنای رشد پول در جریان است که در صورتی که با رشد تولید همراه نباشد تورمزا خواهد بود.
آخرین آمار این متغیر پولی مربوط به اسفند ۱۴۰۲ است که نشان میدهد حجم نقدینگی تا پایان این ماه به هفت هزار و ۷۸۱ هزار میلیارد تومان رسیده است. نرخ رشد نقطه به نقطه این متغیر یعنی تغییرات آن در این ماه نسبت به بهمن سال ۱۴۰۱ نیز برابر با ۲۴.۳ درصد بوده که کمترین میزان نرخ رشد در پایان سال از سال ۱۳۹۸ بوده است.
در این گزارش بررسی شده که نقدینگی در سناریوهای مختلف تا پایان سال ۱۴۰۳ به چه میزان رشد خواهد رسید. به این منظور سه حالت در نظر گرفته شده است. سناریوی اول با میانگین نرخ رشد ماهانه سال ۱۴۰۲ رشد کند، در سناریوی دوم رشد با میانگین نرخ رشد ماهانه یک دهه اخیر و سناریوی سوم رشد با میانگین نرخ رشد ماهانه دولت رئیسی باشد. این گزارش نشان میدهد که بهترین حالت ادامه رشد نقدینگی با میانگین رشد سال ۱۴۰۲ است که در این حالت نرخ رشد نقطه به نقطه در پایان سال به ۲۴.۴ درصد خواهد رسید و بدترین حالت، ادامه رشد آن با نرخ رشد دولت رئیسی است که در این حالت رشد نقطه به نقطه در پایان سال به ۳۱.۱ درصد خواهد رسید.
سناریوی اول: ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سال ۱۴۰۲
متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در سال ۱۴۰۲ برابر با ۱.۸ درصد بوده است. به عبارت دیگر حجم پول در جریان کشور در هر ماه نسبت به ماه قبل به طور متوسط ۱.۸ درصد بیشتر شده است.
یک سناریو برای رشد نقدینگی در سال جدید نیز این است که حجم نقدینگی با همین نرخ رشد ماهانه سال گذشته افزایش یابد. در این صورت حجم نقدینگی به بالغ بر ۹ هزار و ۸۰۳ هزا میلیارد تومان خواهد رسید و در پایان سال ۱۴۰۳ حجم نقدینگی یک هزار و ۹۲۲ هزار میلیارد تومان بیش از ابتدای سال خواهد بود. همچنین در این حالت نرخ رشد نقطه به نقطه نقدینگی در پایان ۱۴۰۳ به ۲۴.۴ درصد خواهد رسید.
اما یک حالت دیگر این است که نقدینگی در سال جدید با متوسط نرخ رشد ماهانه یک دهه اخیر انباشته شود.
سناریوی دوم: ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه یک دهه اخیر
متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در یک دهه اخیر یعنی از ابتدای سال ۱۳۹۳ تا پایان سال ۱۴۰۲ برابر با ۲.۱ درصد بوده است.
اگر این متغیر پولی در سال ۱۴۰۳ نیز با همین نرخ به رشد ماهانه خود ادامه دهد، حجم آن در پایان این سال برابر با ۱۰ هزار و ۱۳۵ هزار میلیارد تومان خواهد شد. در این صورت نرخ رشد نقدینگی در اسفندماه به ۲۸.۶ درصد خواهد رسید و در هر ماه به طور متوسط ۲ هزار و ۲۵۵ هزار میلیارد تومان به حجم آن افزوده میشود.
بنابراین میتوان گفت این سناریو در مقایسه با سناریوی اول، حالت بدتری را رقم خواهد زد، زیرا حجم نقدینگی بیشتر خواهد شد که این موضوع تورم بیشتر را در پی خواهد داشت.
اما یک سناریوی دیگر نیز میتوان متصور شد و آن ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت سیزدهم است.
سناریوی سوم: ادامه رشد نقدینگی با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت رئیسی
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، بانک مرکزی سیاستهای ویژهای را برای کنترل رشد نقدینگی در دستور کار قرار داد. این نهاد حاکمیتی پولی با کنترل ترازنامه بانکها و موسسات اعتباری موفق شد از سرعت رشد این متغیر تورمساز بکاهد. به طوری که در پایان سال ۱۴۰۲ نرخ رشد نقطه به نقطه نقدینگی به ۲۴.۳ درصد رسید که کمترین نرخ رشد سالانه از سال ۱۳۹۸ است.
با توجه به ادامه این دولت در سال ۱۴۰۳ حالت دیگری که برای رشد نقدینگی میتوان فرض کرد این است که این متغیر پولی با متوسط نرخ رشد ماهانه دولت سیزدهم رشد کند و به حجم آن افزوده شود.
در این صورت حجم نقدینگی در پایان اسفند ۱۴۰۳ به ۱۰ هزار و ۳۳۲ هزار میلیارد تومان خواهد رسید که نسبت به نقطه آغاز این سال ۲ هزار و ۴۵۱ هزار میلیارد تومان بیشتر خواهد بود. همچنین نرخ رشد نقطه به نقطه آن نیز در پایان اسفند برابر با ۳۱.۱ درصد خواهد شد.
بنابراین میتوان گفت اگر این سناریو رخ دهد، نقدینگی نسبت به دو سناریوی دیگر با رشد بیشتری مواجه خواهد شد و بنابراین تبعات تورمی بیشتری نیز در پی خواهد داشت.