اکوایران: آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد احتمالا در سه هفته اخیر تغییراتی در حجم عرضه یا تقاضای منابع بین بانکی خارج از عملیات بازار باز اتفاق افتاده است. بررسیها حاکی از شکلگیری روند نزولی نرخ بهره بین بانکی که هدف میانی بانک مرکزی نیز شناخته میشود، است.
به گزارش اکوایران، آمارها نشان میدهد نرخ بهره بین بانکی در هفته اخیر به ۲۳.۴۴ درصد رسیده که در مقایسه با هفته منتهی به ۱۵ آذر تقریبا ثابت است. این درحالیست که نرخ بهره از اولین هفته آذر تاکنون حدود ۰.۱۶ درصد کاهش پیدا کرده است، اتفاقی که ممکن است حاکی از تلاطم در بازار بین بانکی باشد.
بازار بین بانکی یا شبانه به چه بازاری گفته میشود؟
نرخ بهره بین بانکی یا نرخ بهره شبانه مهمترین نرخ بهره در اقتصاد به شمار میآید که از تعادل عرضه و تقاضای نقدینگی در بازار بین بانکی به دست میآید. در این بازار، بانکهای دارای مازاد منابع به بانکهای دچار کسری نقدینگی به مدت ۲۴ ساعت اعتبار قرض میدهند و در مقابل آن نرخ بهرهای توافقی دریافت میکنند.
برخی کارشناسان عنوان میکنند در صورتیکه بتوان نرخ بهره بین بانکی را کنترل کرد، کنترل نرخ بهره در سایر اقتصادها نیز تسهیل میشود؛ همین ماجرا یکی از دلایل اصلی برای طراحی عملیات بازار باز (ریپو اوراق بهادار بانکها) بود.
ارتباط بازار باز و بازار شبانه در انعکاس تغییرات نرخ بهره
از اواخر سال ۱۳۹۸ اجرای عملیات بازار باز آغاز شد که هدف از آن، تسلط بیشتر بانک مرکزی بر بازارها در مقیاس کوتاه مدت بود. در این عملیات، بخشی از تقاضای نقدینگی بانکها در بازار باز توسط بانک مرکزی تامین میشود و همین موضوع فشار تقاضا در بازار بین بانکی را کاهش داده و ممکن است منجر به فشار رو به پایین نرخ بهره شود.
کاهش نرخ بهره علیرغم ثبات نسبی حجم پول تزریق شده در بازار باز
آمارهای منتشر شده از بانک مرکزی نشان میدهد در هفته اول آذر حجم اعتبار تزریق شده در بازار باز از حدود ۱۱۸ همت به ۱۳۵ همت جهش کرد و نرخ بهره در آن هفته از کانال ۲۳.۶ درصد به کانال ۲۳.۵ درصد رسید. در مقابل مشاهده میشود از هفته دوم آذرماه، حجم اعتبارات تزریق شده در بازار باز همان در حدود ۱۳۰ همت باقی مانده اما نرخ بهره از کانال ۲۳.۵ درصد نیز به سمت پایین عبور کرده و به ۲۳.۴۴ درصد در هفته اخیر رسیده است.
بنابراین با توجه به تقریبا ثابت ماندن مقیاس تزریق اعتبار در بازار باز از هفته منتهی به ۶ تا ۲۲ آذر ممکن است بتوان کاهش نرخ بهره از ۲۳.۵۴ درصد در هفته منتهی به ۸ آذر تا ۲۳.۴۴ درصد در ۲۰ ام آخرین ماه پاییزی سال جاری را به مسائلی بجز تزریق اعتبار در بازار باز ربط داد. به عبارت دیگر احتمالا در این مدت، نیاز به نقدینگی بانکها از کانالی کاهش یافته و یا حجم عرضه اعتبارات در بازار بین بانکی افزایش پیدا کرده باشد.