اکوایران: نرخ بهره بین بانکی در هفته آخر مهر ۱۴۰۲ نسبت به هفته گذشته کاهش یافته اما بهطور کلی کانال حرکتی آن نسبت به قبل ۱۵ شهریور در ارقام بالاتری تشکیل شده است.
به گزارش اکوایران، گزارشهای بانک مرکزی حاکی از کمتر شدن نوسان نرخ بهره بین بانکی در هفته منتهی به ۲۶ مهر سال جاری هستند. برخی از کارشناسان عنوان میکنند یکی از دلایل اصلی کاهش نوسان نرخ بهره، به شدت اجرای عملیات بازار باز توسط بانک مرکزی ارتباط دارد. علیرغم این موضوع مشاهده میشود که کانال حرکت نرخ بهره در هفتههای اخیر، بهطور کلی بالاتر از کانال قبل از هفته سوم شهریور بوده است.
بازار بینبانکی به بستری میگویند که بانکها در آن به عرضه و تقاضای منابع مالی میپردازند. نرخ بهره این بازار در یک فضای شناور و با استفاده از فشار عرضه یا تقاضا تعیین میشود و بانک مرکزی بهطور مستقیم به این بازار ورود نمیکند؛ بلکه با استفاده از تعیین قوعد اعتبارگیری قاعدهمند و عملیات بازار باز، تلاش میکند از طریق اثرگذاری روی عرضه یا تقاضای بینبانکی، روی نرخ بهره این بازار اثرگذار باشد.
یکی از رویکردهای نوین در بانکداری، هدف قرار دادن نرخ بهره بینبانکی است. طرفداران این رویکرد باور دارند درصورتیکه بتوان نرخ بهره بینبانکی یا همان بازار شبانه را کنترل کرد، سایر نرخ بهرهها نیز در اقتصاد کنترل میشود و شرایط ثبات پیدا میکند.
روند تحرکات نرخ بهره بینبانکی
مشاهده میشود نرخ بهره شبانه در هفته گذشته از ۲۳.۷۶ درصد به ۲۳.۷۲ درصد کاهش یافته است. بررسی روند دو ماه اخیر نرخ بهره نشان میدهد که این شاخص پس از نیمه دوم شهریور از کانال ماهانه خود خارج شده و جهش کرده است. در هفته منتهی به ۵ مهر این نرخ به قله خود در سال جاری رسید و سپس جهش آن فروکش کرد. در نتیجه این تغییرات، کانال نرخ بهره از ۲۳.۵ و ۲۳.۶ جابهجا شد و به کانال ۲۳.۷ و ۲۳.۸ رسید. تحرکات نرخ بهره طی ۴ هفته اخیر در همین کانال به ثبت رسیده است.
انتقال فشار تقاضای بازار باز به بازار شبانه
یکی از دلایلی که بهطور جدی میتواند با نرخ بهره شبانه در ارتباط باشد، میزان نقدینگی تزریق شده در بازار باز است. تا اواسط شهریور بانک مرکزی سیاستی در پیش گرفته بود که مبنی بر تامین ۱۰۰ درصدی تقاضای بانکها در بازار باز بود. به عبارت دیگر به هر میزان که بانکها تقاضا میکردند، در بازار باز نقدینگی تزریق میشد. این روند از هفته سوم شهریور تغییر کرد و ابتدا میزان تزریق پول به مدت یک هفته ۹۵ همت تعیین شد و پس از آن به مدت چندین هفته در رقم ۸۹ همت قفل شد.
به عبارت دیگر دادهها نشان میدهند همزمان با کاهش جدی تزریق پول در بازار باز، احتمالا این تقاضا به بازار شبانه یا بینبانکی منتقل شده و با فشار روی نرخ بهره، موجب جهش آن شده است.
در حال حاضر نرخ بهره حدودا ۳ هفته است که در کانال ۲۳.۷ درصد درحال حرکت است و از تحرکات آن کاسته شده درحالیکه میزان تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز نیز افزایش یافته و برای دومین هفته متوالی حدود ۱۱۰ همت رقم خورده است.