به گزارش اکوایران، علی‌رغم اینکه ارزش چک‌های مبادله‌ای در خرداد سال جاری افزایش یافته، سهم چک‌های برگشتی و وصول نشده در مبادلات نیز در چند ماه اخیر نیز رو به ‌افزایش بوده است، به‌طوری‌که بالاترین نرخ چک‌های برگشتی پس از خرداد سال گذشته در خرداد ۱۴۰۲ رقم خورده است. 

این درحالی است که با گسترش سامانه صیاد در مبادلات چک امنیت این شاخص بالاتر رفته و سهم برگشتی ها تا پیش از این در سطوح پایینی ثبت شده بود. 

افزایش ارزش چک‌های مبادله‌ای نسبت به خرداد ۱۴۰۱

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از بانک مرکزی، تعداد چک‌های مبادله شده در خرداد ۱۴۰۲ بیش از ۷ میلیون و ۹۰۰ هزار فقره بوده که ۹۱.۷ درصد از این تعداد وصول شده است.

ارزش کل چک‌های مبادله شده نیز حدود ۵۰۳ هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده که ۴۴۵ همت از آن به وصول رسیده و ۵۸ همت باقیمانده برگشت خورده است. 

بررسی ها نشان می دهد حجم مبادلات چک در خرداد ماه امسال ۱۶۱ هزار میلیارد تومان بیشتر از این شاخص در موقعیت مشابه خود در سال گذشته بوده و ۴۷ درصد بیشتر شده است. بررسی ماهانه نیز نشان می دهد در این مقطع ۲۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بر حجم مبادلات چک نسبت به اردیبهشت ماه افزوده شده که به لحاظ درصدی معادل با ۴.۶ درصد بوده است.

این افزایش در ارزش مبادلات می‌تواند ناشی از افزایش قیمت‌ها در سطح مبادلات باشد یا ریشه در افزایش مبادلات چک داشته باشد. قابل توجه است که تورم نقطه به نقطه در خرداد امسال ۴۲.۶ درصد برآورد شده است. به عبارت دیگر رشد مبلغ کل مبادلات بیشتر از رشد سطح عمومی قیمت‌ها بوده است. 

چک برگشتی

سهم چک‌های برگشتی از مبادلات افزایش یافت

علی رغم افزایش ارزش چک‌های مبادله‌ای در خرداد ۱۴۰۲ نسبت به ماه گذشته‌اش، نسبت چک‌های وصول شده حدود ۰.۵ درصد کاهش یافته است. به عبارت دیگر در ماه مذکور کل مبلغ چک‌ها حدود ۲۲ همت نسبت به اردیبهشت افزایش یافته ولی نسبت چک‌های وصول شده از ۹۲.۲ درصد به ۹۱.۷ درصد کاهش پیدا کرده است. بنابراین در مقابل نرخ چک های برگشتی از حیث مبلغ معادل با ۱۱.۶ درصد بوده که بالاترین سطح را از خرداد ۱۴۰۱ تا کنون (یعنی در بازه ۱۲ ماهه) داشته است. به عقیده کارشناسان هنگام بررسی ماهانه تغییرات شاخص‌ها، باید به تفاوت الگوی مصرفی مردم در ماه‌های مختلف سال دقت شود. با این حال رکوردزنی سهم برگشتی ها از چک های برگشتی به عقیده برخی می تواند ریشه در کاهش قدرت خرید و وصول چک ها در این مقطع داشته باشد. در همین زمینه عموما دو نگاه مختلف در ریشه یابی این موضوع مطرح است. برخی ناکافی بودن رشد درآمد و برخی دیگر رشد بیشتر هزینه ها را از جمله عوامل برگشت چک ها در کشور می دانند.

چک