به گزارش خبرگزاری تسنیم ـ بازآرایی شرکت‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و تولید روستایی تحت‌پوشش سازمان مرکزی تعاون روستایی در راستای سند ملی آمایش سرزمین برای رفع نابرابریهای عمرانی، اقتصادی و اجتماعی به‌عنوان پدیده‌ای فراگیر و رو به گسترش در جهان امروز قابل مشاهده است.
در زمان حاضر برخی از استان‌های کشور مطابق ۶ شاخص فرهنگی، اجتماعی، صنعتی، اقتصادی، زیربنایی و بهداشتی و درمانی تحت‌تأثیر عوامل محیطی، اقتصادی، نارسایی‌های نظام برنامه‌ریزی فضایی، بی‌توجهی به مدیریت یکپارچه سرزمین و عدم هماهنگی سازمان‌های متولی در امر توسعه فضایی، آمایش، سرزمینی و توسعه‌نیافته هستند.
در همین راستا بسیاری از صاحب‌نظران بر این عقیده‌اند که اتخاذ و اجرای سیاست‌های صحیح برنامه‌ریزی فضایی در راستای آمایش سرزمین می‌تواند به‌دور از نابرابری‌ها در شرایط محیطی و حتی عدم برخورداری‌های طبیعی، با بازتوزیع جمعیت و سیاست‌های بازآرایی فعالیت‌ها منجر به حذف پدیده عدم تعادل در توسعه فضایی کشور گردد، ازاین‌رو تدوین و اجرای سند جامع آمایش سرزمین از اساسی‌ترین اقدامات سیاستی و اجرایی برای ایجاد تعادل فضایی توسعه است.
طرح «آمایش سرزمین» که در واقع از سال ۱۳۵۴ در برنامه‌های توسعه‌ای کشور بر آن تأکید می‌شد، به‌استناد جزء یک بند الف ماده ۲۶ قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران و ماده ۳۲ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور؛ در جلسه مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۱۱ شورای‌عالی آمایش سرزمین سند ملی آمایش سرزمین در افق ۱۴۲۴ را مشتمل بر ۱۶ ماده تصویب نمود و از ابتدای سال ۱۴۰۰ با اقدامات سازمان برنامه و بودجه در دستور کار دستگاههای اجرایی قرار گرفت.
با توجه به اهمیت و ضرورت «آمایش سرزمین»، به‌عنوان برنامه‌ریزی راهبردی سرزمینی برای بازآرایی فعالیت، جمعیت و زیرساخت‌ها و با توجه به الزامات قانونی مندرج در اصل چهل و هشتم قانون اساسی، سیاست‌های کلی آمایش سرزمین (ابلاغی مقام معظم رهبری)، ماده ۳۲ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و ماده ۲۶ قانون برنامه ششم توسعه کشور، در دو سطح ملی و استانی تهیه و تدوین شده است.
همچنین به‌موجب چشم‌انداز «سند آمایش سرزمین» در افق ۱۴۲۴، ایران سرزمینی خواهد بود که با تکیه بر جامعه بالنده، تمدن دیرین فرهنگ اسلامی ـ ایرانی فاخر، انسجام ملی، همنوایی خرده‌فرهنگ‌ها، استعدادهای انسانی و سرزمینی خدادادی، جوشش‌های نوآوری فناورانه، نمودهای بارز تحقق الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت را به جهان عرضه می‌کند.
نقش سازمان مرکزی تعاون روستایی در تحقق سند آمایش سرزمین سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به‌منزله سازمان توسعه‌ای و با تکالیف قانونی برای ایجاد و توسعه و توانمندسازی تعاونیها و تشکلها و نظامهای بهره‌برداری محسوب می‌شود.
این سازمان مصمم است همه ظرفیت‌های قانونی و اجرایی خود و شرکت‌های تعاونی تحت‌پوشش را از طریق اقدامات زیر برای تحقق بندهای ذیل ماده ۵، ۱۲ و… سند ملی آمایش سرزمین (مصوب اسفند ۱۳۹۹) به‌کار گیرد تا در افق تعیین‌شده شاهد توسعه‌ای درونزا، موزون و پایدار و حذف کلیه نابرابریهای موجود در عرصه فضایی توسعه کشور باشیم.
شرکت‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و تولید روستایی حسب ظرفیت‌های قانونی و اساسنامه بستر مناسبی برای تحقق چشم‌انداز و اهداف توسعه فضایی سرزمین هستند.
این تشکلها با ایجاد ساختار شبکه‌ای و ویژگی‌های ذاتی خود از ظرفیت‌های لازم برای ایجاد تنوع اقتصادی، ایجاد زنجیره‌های ارزش، برندسازی محصولات کشاورزی، توسعه درونزا و مبتنی بر مشارکت‌های مردمی برخوردارند.
لذا سازمان با تدوین برنامه راهبردی تحول پنج‌ساله به‌دنبال آن است توسعه پایدار مبتنی بر آمایش سرزمین با استفاده از ظرفیت بی‌بدیل تشکلها را در قالب راهکارهای ذیل به انجام رساند.
از آن جمله توسعه زیرساختهای موردنیاز تعاونیها و انجام سرمایه‌گذاری توسط آنها برای تولید نهاده‌های موردنیاز بخش کشاورزی، فرآوری و توسعه صنایع تبدیلی، تکمیلی محصولات کشاورزی حمایت از تعاونیها برای ایجاد زیرساختهای بازاریابی و بازاررسانی محصولات کشاورزی بر پایه فناوریهای نوین و دانش‌بنیان و ایجاد باراندازهای مبدأ و مقصد است.
تقویت و توسعه بازارهای محلی و منطقه‌ای به‌ویژه در مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته هماهنگی و ایجاد بسترهای لازم و مناسب برای توسعه بازار صادراتی محصولات کشاورزی با تأکید بر دالانها و بازارچه‌های مرزی و مناطق آزاد اصلاح نظامهای بهره‌برداری و سیستم‌های آبیاری و افزایش راندمان آب از طریق تعاونی‌های تولید روستایی، شرکت‌های سهامی زراعی متناسب با قابلیت‌ها از دیگر برنامه‌ها است.
ایجاد تعاونیها و تشکل‌های فراگیر و ملی و منطقه‌ای برای مشارکت آنها در فرآیند برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری بخش کشاورزی، سرمایه‌گذاری برای توسعه و تکمیل زنجیره ارزش، توسعه شبکه بازار، توسعه نظام حمل‌ونقل تخصصی محصولات کشاورزی اجرای مقررات جلوگیری از خرد شدن اراضی، اصلاح و استقرار الگوی کشت بهینه و تولید نهاده‌های موردنیاز کشاورزی (بذر، کود و…) از جمله دیگر برنامه‌ها است.
ایجاد و توسعه زنجیره‌های ارزش محصولات کشاورزی کاهش ضایعات و… آموزش و توانمندسازی بهره‌برداران و ذی‌نفعان منابع پایه (آب، زمین و منابع طبیعی) بخش کشاورزی برای اصلاح الگوی مصرف آب و نهاده‌ها، ارتقای بهره‌وری، حفاظت از منابع در قالب تعاونیها و اتحادیه‌ها اصلاح الگوی کشت و بازآرایی تولید محصولات کشاورزی از طریق تعاونی‌های کشاورزی و تولید روستایی و شرکت‌های سهامی زراعی در چارچوب ماده ۱۲ سند آمایش سرزمین با تأکید بر محصولات استراتژیک از دیگر موارد است.
همچنین برای تقویت و توسعه تعاونی‌های روستایی برای پشتیبانی تعاونی‌های تولیدی در حلقه‌های قبل و بعد از تولید شامل تأمین نهادها، تجاری‌سازی محصولات، توسعه و تقویت زنجیره‌های ارزش محصولات دام و طیور، شیلات، زراعی و باغی در مناطق مستعد و قطب‌های کشاورزی ایجاد و توسعه شرکت‌های تعاونی در عرصه‌های منابع طبیعی، آبخیزها، مراتع و بیابان‌ها و مدیریت یکپارچه منابع آب و تعادل‌بخشی کمّی و کیفی بین منابع و مصارف برنامه‌ریزی شده است.
غلامرضا هادربادی مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی و معاون وزیر جهاد کشاورزی
انتهای پیام/+
