هیومیک اسید در سالهای اخیر جایگاه خاصی در مدیریت خاک و تغذیه گیاهان پیدا کرده است.
با توجه به نوسانهای اقتصادی و تغییرات بازار نهادهها، قیمت هیومیک اسید در سال ۱۴۰۴ به موضوعی حساس برای بسیاری از کشاورزان، توزیعکنندگان و فروشگاهداران تبدیل شده است. قیمت هیومیک اسید در سال ۱۴۰۴ تحت تأثیر نوع محصول (مایع یا پرک)، درصد ماده فعال، داخلی یا وارداتی بودن، بستهبندی، نرخ ارز و هزینه حملونقل تعیین میشود و بهدلیل رشد تقاضای جهانی و داخلی روندی افزایشی دارد. تصمیمگیری درست در زمینه خرید این کود نهتنها بر هزینه تمامشده مزرعه اثر میگذارد، بلکه میتواند بر بازده نهایی کشت شما نیز تعیینکننده باشد. در ادامه تلاش میکنیم تصویری روشن و تحلیلی از بازار ۱۴۰۴ ارائه بدهیم تا فعالان حوزه کشاورزی بتوانند انتخابی اقتصادی و هوشمندانه داشته باشند.
عوامل مؤثر بر قیمت هیومیک اسید
قیمت هیومیک اسید بسته به نوع محصول (مایع یا پرک)، درصد ماده فعال، نحوه بستهبندی و وارداتی یا داخلی بودن متفاوت است. نرخ ارز و هزینههای حملونقل نیز به ویژه برای محصولات وارداتی نقش تعیینکنندهای دارند. افزایش جهانی قیمت مواد خام نظیر لیگنیت یا لئوناردیت موجب بالا رفتن قیمت اسید هیومیک شده است؛ گزارش Market Insights برای قیمت هیومیک اسید میگوید:
“Humic Acid Market was valued at around USD 631 million in 2023 and is anticipated to register a CAGR of over 10.4% between 2024 and 2032. The demand for humic acid is driven by its diverse applications across various sectors.”
«بازار اسید هیومیک در سال ۲۰۲۳ حدود ۶۳۱ میلیون دلار ارزشگذاری شد و پیشبینی میشود که بین سالهای ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۲ نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) بیش از ۱۰.۴ درصد را ثبت کند. تقاضای بالا برای اسید هیومیک، بهدلیل کاربردهای متنوع آن در بخشهای مختلف است.»
همین تقاضای گسترده، باعث افزایش قیمت هیومیک اسید در بازارهای جهانی نیز شده است. نمودار زیر، روند افزایش قیمت هیومیک اسید در ۵ سال گذشته را بهوضوح نشان میدهد. اعداد از وبسایت ALIBABA و چند فروشگاه بزرگ جهانی دیگر استخراج شدهاند:
این رشد تقاضا به افزایش قیمتها در کشورهایی مثل ایران نیز دامن میزند؛ چون تاثیر این ماده بر بهبود کشاورزی برای همگان ثابت شده است. مثلاً market.us میگوید که استفاده از هیومیک اسید میتواند عملکرد محصول را حدود ۱۲ درصد افزایش دهد، جذب نیتروژن را ۱۷ درصد بالا ببرد و بهرهوری مصرف نیتروژن را ۲۷ درصد بهبود دهد؛ بنابراین تقاضا برای این کود در میان کشاورزان ایرانی رو به افزایش است.
جدول مقایسه قیمت هیومیک اسید در سال ۱۴۰۴
قیمتهای زیر تنها براساس بررسی بازار داخلی در نیمه اول ۱۴۰۴ گردآوری شده است. البته ارقام صددرصد دقیق نیستند و ممکن است براساس نرخ ارز تغییر کنند.
نوع محصول |
ساخت |
بسته بندی |
بازه قیمت (تومان) |
هیومیک اسید ۷۰ ٪ |
داخلی |
سطل ۵ کیلوگرمی |
حدود ۲٬۱۰۰٬۰۰۰ تا ۲٬۶۰۰٬۰۰۰ برای هر سطل |
هیومیک اسید ۶۰ ٪ |
داخلی |
سطل ۵ کیلوگرمی |
حدود ۱٬۹۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۹۵۰٬۰۰۰ |
هیومیک اسید پرک |
داخلی |
کیسه ۱ کیلوگرمی |
حدود ۴۵۰٬۰۰۰ تا ۵۵۰٬۰۰۰ |
هیومیک اسید مایع – برند وارداتی «شک» |
وارداتی |
بطری ۱ لیتری |
حدود ۳۹۰٬۰۰۰ |
هیومیک اسید مایع وارداتی – بطری ۵ لیتری |
وارداتی |
۵ لیتر |
حدود ۱٬۴۵۰٬۰۰۰ |
هیومیک اسید مایع وارداتی – بشکه ۲۰ لیتری |
وارداتی |
۲۰ لیتر |
حدود ۲٬۹۰۰٬۰۰۰ |
هیومیک اسید پرک آبادیس |
داخلی |
کیسه ۵ کیلوگرمی |
حدود ۲،۵۰۰،۰۰۰ |
مقایسه هیومیک اسید مایع و پرک
هیومیک اسید مایع از محلول کردن اسید هیومیک در آب یا حلالهای خاص به دست میآید و معمولاً حاوی مواد مکمل مانند پتاسیم یا عناصر ریزمغذی است. این نوع هیومیک اسید بهسرعت در خاک نفوذ میکند و برای سیستمهای آبیاری و استفاده در آب بهصورت کود مایع مناسب است. اسید هیومیک مایع بهدلیل حمل آسان و کاربرد سریع، برای باغهای گلخانهای یا کشتهای آبی توصیه میشود؛ اما هزینه بستهبندی و حمل آن بالاتر بوده و با این حال، معمولاً قیمت هیومیک اسید مایع با درنظرگرفتن دوز مصرفی تفاوتی با سایر اشکال این کود ندارد؛ یعنی برای خرید هیومیک اسید مایع برای یک هدف مشخص (مثلاً کوددهی فلان مقدار از یک زمین زراعی)، قرار نیست هزینه بیشتری نسبت به هیومیک اسید پودری یا پرک بپردازید.
از سمت دیگر، اسید هیومیک پرک (و پودری) بهصورت خشک و با درصد بالای ماده فعال عرضه میشود. این محصول ماندگاری بالایی دارد و میتوان آن را بهراحتی انبار کرد؛ و میتوان آن را در آب حل کرد یا بهصورت مخلوط با کودهای دیگر مصرف کرد. خرید هیومیک اسید پرک برای باغات و اراضی وسیع انتخابی اقتصادی است، چون امکان خرید این نوع هیومیک اسید در بستههای بزرگ و بهصرفه وجود دارد.
بهترین زمان خرید هیومیک اسید
تقاضا برای هیومیک اسید در ایران در اوایل بهار و اوایل پاییز به اوج میرسد؛ زیرا کشاورزان بهدنبال آمادهسازی زمین و تغذیه پایه گیاه هستند. معمولاً قبل از آغاز فصلهای کاشت و قبلاز باردهی، تقاضا افزایش مییابد و در نتیجه قیمتها بالا میرود. خرید در فصلهای کم تقاضا (پاییز در بعضی مناطق و زمستان) میتواند مقرونبهصرفهتر باشد. عواملی مانند سیاستهای وارداتی، نوسان ارز و عرضه مواد اولیه نیز بر قیمت هیومیک اسید تأثیر میگذارند. برنامهریزی مناسب و خرید عمده برای فروشگاهها و توزیعکنندگان در فصول آرام بازار کمک میکند هزینهها کاهش یابد. جدول زیر فصلهای مناسب خرید عمده را نشان میدهد:
فصل |
وضعیت تقاضا |
توصیه برای خرید |
بهار (فروردین–خرداد) |
تقاضا بسیار بالا؛ آمادهسازی زمین زراعی |
خرید قبلی بهصورت قرارداد یا پیشخرید توصیه میشود تا از افزایش قیمت جلوگیری شود |
تابستان (تیر–شهریور) |
تقاضای متوسط؛ دوره رشد گیاه |
فرصت برای خرید تعداد محدود جهت مصرف میانفصل |
پاییز (مهر–آبان) |
تقاضای بالا برای تغذیه پاییزه |
خرید سریع و ذخیرهسازی برای زمستان |
زمستان (آذر–اسفند) |
تقاضا کم؛ بازار آرام |
بهترین زمان برای خرید عمده به قیمت پایین |
از کجا هیومیک اسید بخریم؟
بازار ایران مملو از عرضهکنندگان کوچک و بزرگ هیومیک اسید است؛ اما همه این منابع قابلاتکا نیستند. تجربه نشان داده که بسیاری از خریداران صرفاً براساس پایین بودن قیمت هیومیک اسید تصمیم میگیرند و بعداً با مشکلاتی مانند ناخالصی، رسوبگذاری در سیستم آبیاری یا فقدان گواهی آنالیز مواجه میشوند. بنابراین، لازم است قبلاز هر خرید عمده، شاخصهای مهمی مانند اصالت کالا، پشتیبانی فنی و شفافیت در ارائهی مدارک آزمایشگاهی مورد توجه قرار بگیرد. در مجموع برای انتخاب درست، به این نکات کلیدی توجه کنید:
- گارانتی کیفیت: اطمینان از اینکه محصول دارای استانداردهای بینالمللی و گواهی آنالیز (COA/SDS) معتبر است.
- آنالیز آزمایشگاهی شفاف: درخواست مدارک رسمی حاوی درصد هیومیک، مواد آلی و میزان حلالیت.
- خدمات پسازفروش: دریافت مشاوره دربارهی روش مصرف، نحوه ترکیب با کودهای دیگر و پشتیبانی فنی در صورت بروز مشکل.
- شبکه توزیع مطمئن: همکاری با شرکتهایی که سابقهی توزیع استانی و تحویل بهموقع دارند.
- تجربه برندهای دانشبنیان: استفاده از تولیدکنندگانی که رویکرد علمی و تحقیقاتی را در تولید محصولات دنبال میکنند و همیشه بهدنبال بالا بردن کیفیت کار خود هستند.
برندهای دانشبنیان داخلی مثل آبادیس توانستهاند با تولید هیومیک اسید مایع و پرک استاندارد، بخشی از نگرانیهای کشاورزان را کاهش دهند. آنچه در این میان اهمیت دارد، ایجاد اعتماد میان تولیدکننده و خریدار از طریق ارائه ضمانت کیفیت و همراهی در مراحل پسازفروش است. بههمیندلیل، خریداران عمده و فروشگاهداران هوشمند بهدنبال مجموعههایی مانند آبادیس هستند که علاوه بر تأمین سریع، مشاوره و خدمات مستمر نیز فراهم کنند. برای استعلام قیمت روز و دریافت مشاوره تخصصی خرید میتوانید از طریق وبسایت آبادیس اقدام کنید.
سوالات متداول
-
چرا قیمت هیومیک اسید متغیر است؟
قیمت این کود تحت تأثیر درصد ماده فعال، نوع بستهبندی، داخلی یا وارداتی بودن، هزینه حمل و نرخ ارز است. نوسان در بازار جهانی مواد اولیه و افزایش تقاضا موجب تغییرات دورهای میشود.
-
قیمت هیومیک اسید مایع بهتر است یا پرک؟
در نگاه اول قیمت هیومیک اسید مایع بیشتر از پرک بهنظر میرسد، اما وقتی دوز مصرف در هر هکتار در نظر گرفته شود، هزینه واقعی برای کشاورز معمولاً تفاوت چندانی ندارد. پرک بهطور متوسط ۱ تا ۳ کیلوگرم و مایع حدود ۱۰ تا ۲۰ لیتر در هکتار مصرف میشود؛ بنابراین هزینه سرجمع نزدیک است و انتخاب بیشتر به امکانات مزرعه و راحتی مصرف بستگی دارد. پرک سبکتر و ماندگارتر است اما قبل از مصرف باید در آب حل شود، در حالی که مایع آماده تزریق در سیستم آبیاری است و زمان کارگری را کاهش میدهد. به همین دلیل، تصمیم نهایی بین این دو بیشتر به شرایط انبارداری، روش مصرف و نیاز کشاورز برمیگردد تا صرفاً به تفاوت قیمت.
-
آیا هیومیک اسید جایگزین کودهای شیمیایی است؟
هیومیک اسید بهعنوان مکمل خاک عمل میکند و بهبود کارایی کودهای شیمیایی را بههمراه دارد. استفاده از هیومیک اسید میتواند مقدار کود شیمیایی مورد نیاز را کاهش دهد و بهرهوری مصرف نیتروژن را افزایش دهد. بااینحال، حذف کامل کودهای شیمیایی توصیه نمیشود، بلکه ترکیب درست آنها نتایج بهتری بههمراه خواهد داشت.
درود و وقت بخیر، جالبه که قیمت هیومیک اسید مایع و پرک در نهایت خیلی تفاوتی نداره. همیشه فکر میکردم مایع گرونتر درمیاد.