ساز و کارهای دست‌یابی به اهداف برنامه ۵ ساله دوم - افق اقتصادی

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، علیرضا رهایی سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر در مراسم افتتاحیه گردهمایی سالیانه اعضای هیأت علمی این دانشگاه که با حضور عباس علی آبادی وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، بر ضرورت داشتن برنامه عملی برای دستیابی به اهداف برنامه ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۶ دانشگاه تأکید کرد و گفت: ما همواره یک شعار و عنوانی را ذکر می‌کنیم آن هم این است که علم عامل برتری و رستگاری بشر در دنیای امروز است. قائدتا در شرایط کنونی برخلاف گذشته آن کشورهایی که در زمینه‌های علمی مؤفقیت بیشتری دارند می‌توانند حرف‌های خود را محکم‌تر بزنند و جایگاه قوی‌تری داشته باشند. بنابراین یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مسایل کشور توسعه مباحث علمی(علم نافع) است.

وی افزود: آموزش عالی ما از گذشته یک سابقه دیرینه، مثبت و خوبی را داشته است اما امروزه صبحت بر این است که باید به فکر یک ابتکار جدید در این حوزه باشیم حتی رهبرمعظم انقلاب در دیدار چند روز گذشته دیدار با نخبگان اشاره خوبی به سیر صعودی حرکت علمی در دهه اخیر داشتند اما ما نیازمند یک حرکت متحول و یک ابتکار جدید در این حوزه هستیم که بتوانیم به توسعه علمی دست پیدا کنیم.

رهایی خاطر نشان کرد: به نظر می‌آید دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بحث ابتکارات علمی پیشرو باشد و باید بتواند حرکت کلانی را در این عرصه شکل بدهد و اگر هم ما بخواهیم در این حوزه ورود کنیم و جایگاه محکم‌تری داشته باشیم باید ارزیابی از وضع موجود خود داشته باشیم و نقاط ضعف و قوت خود را بشناسیم و اینکه برای رفع این کمبودها باید چه اقداماتی را انجام دهیم.

سرپرست  دانشگاه صنعتی امیرکبیر تأکید کرد: این یک حقیقت است که دانشگاه امروز با دانشگاه دیروز تفاوت جدی دارند و ما هر روز با تحولات جدیدی در عرصه دانشگاه‌ها مواجه هستیم. در این دوره یک پدیده ناخوشایندی به نام کرونا نیز اتفاق افتاد که قدری شرایط را تغییر داد. در واقع تحول و دگرگونی برای زیست دانشگاهی یک بحث جدی بود که در این دوره روی داد ما نیز در این دوره‌ها گاها عارضه‌هایی داشتیم که این عارضه‌ها شرایط دانشگاه را تغییر داده است.

به گفته وی، مهاجرت نخبگان، فرار مغزها یا عناوین مختلفی که مطرح می‌شود تحت تأثیر عوامل گوناگونی اعم از شرایط اقتصادی جامعه، اشتغال و غیره در این زمینه دخیل است به نظر می‌آید باید در سطح نظام بر روی این مسائل فکر بشود اگر چه دانشگاه‌ها نیز سهم و جایگاهی برای خودشان در این زمینه‌ها می‌تواند داشته باشند.

این مقام مسئول افزود: شاید موردی که برای سیستم نقص است اینکه از طرفی ما عنوان می‌کنیم علم و جایگاه علمی عامل برتری است اما از طرف دیگر در سطح بسیاری از ارگان‌های اجرایی به نظر می‌آید مباحث علمی و دانشگاهی خیلی جدی گرفته نمی‌شود و این یکی از نقصان‌های ما است که باید جدی به آن پرداخته شود. شاید به همین دلایل است که ما امروز در سطح دانشگاه نیز یک سری مشکلات جدی داریم که یکی از آن مباحث مالی، بودجه‌ای، تجهیزات و غیره است.

وی تأکید کرد: حرکت به سمت توسعه علمی و مرزهای دانش نیازمند یک سری ابزارهایی هستند که باید فراهم شود. همچنان که در سال‌های ۸۰ تا ۹۰ فرصت‌های خوبی در اختیار دانشگاه قرار داشت و ما از کمک‌هایی که به نهادهای علمی صورت می‌گرفت استفاده می‌کردیم بر اثر آن، این امکان وجود داشت که بودجه‌های خود را افزایش بدهیم و بحث تعمیر و تجهیز دانشگاه‌ها را در اولویت قرار بدهیم. اما متاسفانه مدتی است که این کمک‌ها نیز متوقف شده است.

سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر یادآور شد: ما اگر بخواهیم یک دورنمایی برای آینده دانشگاه ترسیم کنیم تا چشم‌انداز آرمانی ما مشخص شود، باید یک اندیشه روشن، واضح و الهام بخش پیدا کنیم. یعنی ابتدا عنوان کنیم دانشگاه آینده چه مختصاتی دارد و ما برای آینده دانشگاه چه فکر و ایده‌ای باید داشته باشیم.

رهایی بر ضرورت توسعه فرهنگ علمی تأکید کرد و گفت: باید وفاق، همدلی، مسؤولیت‌پذیری و جدیت در سطح دانشگاه تقویت شود که البته من در این دو ماه این موضوع را پیگیری کردم. در واقع  باید یک تحولی در فضای زیست دانشگاه ایجاد کنیم تا همه با یک تعصب و احساس وظیفه به میدان بیایند و مشکلات را حل کنیم. بنابراین حل مشکلات صرفا با کار جمعی امکان پذیر است و به تنهایی نمی توان در این مسیر حرکت کرد.

سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر ادامه داد: این دانشگاه در حوزه‌های مختلف باید برنامه‌های میان مدت، دراز مدت و کوتاه مدت داشته باشد تا بتوانیم یک دگرگونی و ارتقا ایجاد کنیم. اگر چه از گذشته برنامه‌ای راهبردی برای دانشگاه صنعتی امیرکبیر طراحی شده است که قاعدتا این برنامه‌ها باید به طور جدی ادامه پیدا کند.

وی به مهم‌ترین برنامه‌های راهبردی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اشاره کرد و گفت: بر اساس این برنامه دقیقاً مشخص شده است که ما از نظر علمی و آموزشی باید در چه نقطه‌ای قرار بگیریم و اگر قرار باشد به یک نقطه بالا دست علمی برسیم، چه اقداماتی را باید کرد. بنابراین باید دانشگاه مسئله محور باشد و نقش جدی برای کمک به حل مسائل مختلف ایفا کند، که البته شکل‌گیری ارتباط با صنعت، دریافت پروژه‌های علمی و غیره باید در سطح هدف‌گذاری های ما مطرح و دنبال شود.

رهایی افزود: وقتی سیستم راهبردی در دانشگاه تدوین شد نیازمند ایجاد یک سیستم نظارتی هستیم که برمسیر اجرای آن نظارت داشته باشد. از گذشته دور برنامه ۵ ساله (پنح ساله اول و پنج ساله دوم) برای دانشگاه صنعتی امیرکبیر مطرح شده است و ما در حال اجرای برنامه پنج ساله دوم هستیم که باید در حد فاصل سال‌های ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۶ اجرایی شود به طوریکه رسیدن به یک دانشگاه کارآفرین و نوآور هدف ترسیم شده این برنامه است.

سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر خاطر‌نشان کرد: یکی از مسایل اصلی ما در برنامه میان مدت دوم دانشگاه کسب درآمدهای پایدار است، باید در مسیر حرکت برای کسب درآمد پایدار برای دانشگاه باشیم و برای کسب آن نیز لازم است بحث ارتباط با جامعه، اثرگذاری اجتماعی و اقتصادی را تقویت کنیم. ضمن اینکه تلاش کنیم جایگاه دانشگاه را در بین دانشگاه‌های برتر دنیا افزایش بدهیم.

وی افزود: در بحث ارتباط با صنعت باید جذب پروژه‌های کلان پیگیری شود و ما وقتمان را نباید صرف کارهای کوچک کنیم. 

رهایی تأکید کرد: اگر دانشگاه بخواهد جایگاه خود را در عرصه بین‌المللی یعنی در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر پیدا کنید باید فعالیت‌های بین‌المللی داشته باشد که ارتباط به مراکز علمی دنیا و جذب دانشجوی بین‌المللی در این زمینه می‌تواند موثر باشد.

سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر تأکید کرد: سند نوآوری و فناوری به عنوان سند مهم عملکردی دانشگاه صنعتی امیرکبیر باید مورد توجه باشد که توجه به پارک‌ها و ایجاد مراکز نوآوری می‌تواند مهم باشد. 

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر فعال شده است و حدود ۵۰ درصد تعداد واحدهای فناور افزایش یافته است یا اینکه ۴۵ درصد رشد و اشتغال زایی داشتیم و ۷۰ درصد نیز درآمدمان افزایش یافته است.

رهایی افزود: طی چند سال اخیر نیز در نظام بین‌المللی رتبه خوبی را بدست آوردیم. به طوریکه در تایمز رتبه دوم دانشگاه‌های کشور را بدست آوردیم و در کیو اس نیز رتبه دوم را بدست آوردیم اگر چه این رتبه‌بندی‌ها خوب است اما راضی کننده نیستند ما باید در این زمینه ارتقا پیدا کنیم.

سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر در ادامه به عوامل تأثیرگذار در ارتقا موقعیت دانشگاه اشاره کرد و تأکید کرد: دانشجو به عنوان یک عنصر اصلی در محیط دانشگاه مطرح می‌شود و باید یک ارزیابی از موقعیت علمی دانشجویان داشته باشیم و برای تحولات آموزشی دانشگاه فکر اساسی داشته باشیم به همین ترتیب در حوزه پژوهشی نیز تحولات را بررسی کنیم و برای ایجاد انگیزه بین اساتید نیز باید برنامه داشته باشیم. 

رهایی به کمبود سطح امید دانشجویان اشاره کرد و گفت: به دلیل مشکلاتی اعم از مشکلات اقتصادی امید در بین دانشجویان کم و آنها شکننده هستند؛ البته تلاش می‌کنیم نشاط بین آنها ایجاد کنیم که البته این امر بدون کمک اساتید امکان پذیر نیست.

وی یادآور شد: باید نظارت جدی روی روند انجام فعالیت‌های آموزشی داشته باشیم تا ایرادهای خود را پیدا کنیم. در حوزه پژوهشی نیز ما توسعه تولیدات علمی را دنبال کنیم ضمن اینکه عناوین پروژه‌های تحقیقاتی باید از لیست پروژه‌هایی که در سامانه‌هایی نظیر نان مطرح می‌شود را انتخاب کنیم.

سرپرست دانشگاه صنعتی امیرکبیر در پایان اظهارکرد: فعالیت‌های بین‌المللی نقش مهمی در ارتقا جایگاه دانشگاه دارد و ما باید فضای بین‌المللی در دانشگاه ایجاد کنیم در بحث پذیرش و روند دانشجو باید دقت داشته باشیم و سعی کنیم اگر دانشجویان خارجی هم مشکلی از نظر علمی دارند آن را برطرف کنیم. در برقراری فرصت‌های مطالعاتی و برگزاری نشست‌های علمی نیز باید برنامه داشته باشیم در واقع برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی مشترک باید ورود کنیم چرا که برخی کشورهای همسایه امکانات مالی خوبی در نظر گرفتند و می‌توانند در این زمینه و تاسیس آزمایشگاه تخصصی کمک کنند.