چگونه یک برنامه درسی شخصی سازی شده برای موفقیت در کنکور طراحی کنیم؟

دانش‌آموزان زیادی را سراغ داریم که خیلی جدی و مصمم برای یک برنامه درسی دقیق اقدام می‌کنند، اما خیلی زود قافیه را می‌بازند و حتی ممکن است در ادامه خسته از نگاه افراطی در روزهایی آشفته و گنگ رها شوند. در مقابل نیز دانش‌آموزان زیادی را سراغ داریم که کمترین توجه به اصول برنامه ریزی درسی ندارند و تازه پس ‌از مدتی متوجه می‌شوند که چه روزهای طلایی را بیهوده از دست داده‌اند.

خلاصه برنامه ریزی درسی، اولین قدم موفقیت هر دانش‌آموز چه در مدرسه و چه برای کنکور است. اما راهکار اصولی برای برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده چیست؟ آیا دانش‌آموزان مهارت و تجربه کافی تهیه یک برنامه جامع، بلند مدت، پایدار و مفید را دارند؟ در این‌باره پای صحبت استاد یاوری کارشناس ارشد مشاوره تحصیلی از گروه یاوران دانش نشسته‌ایم و قصد داریم تا از تکنیک‌های درست برنامه ریزی درسی صحبت کنیم.

چرا به برنامه درسی نیاز دارید؟

با برنامه زندگی کردن سخت است، ولی نتایج شیرینی به‌ دنبال دارد. نکته کلیدی که استاد یاوری در همین ابتدای بحث بدون تعارف وارد آن شده ‌است. اینکه چرا باید زندگی را برای خودتان خط کشی شده کنید و با برنامه درس بخوانید؟ شما به برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده نیاز دارید، چون:

• از همین دوران جوانی یاد بگیرید که برای انجام کارهای روزانه خودتان برنامه ریزی کنید و زندگی منظمی داشته باشید.
• با برنامه ریزی روند پیشرفت تحصیلی سریع‌تر و بهتر است.
• از دانش‌آموزان بی‌برنامه متمایز هستید و عملاً یک قدم از آنها جلوتر گام برمی‌دارید.
• یاد می‌گیرید که چطور زمان را در اختیار داشته باشید.
• برای هر آزمونی آماده‌تر هستید.
• به تمام کارهای زندگی عادی مانند تفریح و استراحت کنار درس به ‌اندازه رسیدگی می‌کنید.
• استرس کمتری را تجربه خواهید کرد.

چگونه برنامه درسی باعث کاهش استرس دانش‌آموز می‌شود؟

استرس عاملی بازدارنده است که متأسفانه گاهاً دانش‌آموزان سخت‌کوش را گرفتار می‌کند. البته بهتر است دانش‌آموزان بی‌خیال، ضعیف و درس نخوان را از این ماجرا خارج کنیم. روی صحبت  برای دانش‌آموزان سخت‌کوشی است که متأسفانه بدون برنامه درسی مناسب با چالش سخت استرس دائمی روبه‌رو هستند.

ماجرا از آنجا آغاز می‌شود که دانش‌آموزان سخت‌کوش بدون برنامه نمی‌توانند نظم درستی میان درس‌ خواندن و کارهای معمول زندگی ایجاد کنند. چنین دانش‌آموزی برای انجام کارهای معمول زندگی به مشکل برمی‌خورد. کافی است ساعتی استراحت کند و یا مدتی را در فضای مجازی سپری نماید تا استرس از دست رفتن فرصت‌ها در او شکل بگیرد. در این ‌صورت هر نوع تفریح با دوستان و حتی خانواده، هر نوع استراحت و یا بازی کامپیوتری و حتی هر نوع تماشای فیلم استرس ‌ایجاد می‌کند. در مقابل با برنامه ریزی درسی همه‌ چیز سر جای خود است و حتی می‌توانید با خیال راحت تفریحات، استراحت، بازی‌ها و… را در کنار درس و مدرسه داشته باشید و هیچ نگرانی و استرسی ایجاد نخواهد شد.

چرا برنامه ریزی شخصی سازی شده؟

دلایل زیادی وجود دارد که باید در تدارک برنامه شخصی خودتان باشید. مثلاً آیا برنامه ریزی برای دانش‌آموزی که فاصله خانه تا مدرسه را چند دقیقه‌ای سپری می‌کند با دانش‌آموزی که احتمالاً ساعتی در مسیر است یکسان است؟ و یا برنامه ریزی دانش‌آموزی که در برخی دروس ضعیف و برخی دیگر قوی است تا دیگر دانش‌آموزان یکسان می‌شود؟ در این ‌میان ممکن است بخواهید برای رفتن به باشگاه، تفریح با دوستان و یا وقت‌گذرانی با خانواده برنامه ریزی کنید. در این ‌صورت آیا همه دانش‌آموزان زندگی شخصی شبیه به ‌هم دارند؟

شما به برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده نیاز دارید، چون زندگی شخصی خودتان را دارید و باید مطابق با زندگی جاری خودتان برنامه داشته باشید. خیلی ساده به تعداد دانش‌آموزان برنامه درسی شخصی سازی شده وجود دارد و برنامه هیچ‌کسی شبیه دیگری نخواهد شد.

آنچه برای برنامه ریزی درسی نیاز دارید

برنامه ریزی درسی بدون جمع‌آوری اطلاعات و بررسی شرایط مانند دویدن با چشم بسته است. زیرا همان ابتدا خوب و قدرتمند می‌دوید، اما خیلی زود به هزاران مانع و دست‌انداز گیر خواهید کرد و حتی ممکن است مسیر را اشتباه رفته و سرتان به سنگ سختی بخورد! اینکه قلم و کاغذ دست بگیرید و همین حالا بدون بررسی شرایط شخصی خودتان دست‌ به ‌کار تدارک یک برنامه شوید، مطمئن باشید در چند روز آینده با مشکلات عجیبی دست در گریبان هستید. در واقع همین شرایط است که سنگ بنای برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده خواهد شد. استاد یاوری در این‌باره نکته‌های جالبی را متذکر شده‌ است. اینکه در آغاز برنامه ریزی برای درس خواندن حرفه‌ای مادامیکه جریان زندگی را متوقف نمی‌کنید، به چه نوع اطلاعاتی نیاز دارید؟

اهداف را معین کنید (برای چه هدفی برنامه ریزی می‌کنید؟)

هدف‌گذاری سنگ‌ بنای برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده ‌است. به ‌عنوان مثال ممکن است برای بازه کوتاه فرجه امتحانات پایان ترم برنامه ریزی می‌کنید و یا ممکن است رویکرد طولانی ‌مدت داشته باشید و مثلاً قرار است برای کنکوری که سال بعد در پیش دارید، درس می‌خوانید. از طرفی الگوی برنامه ریزی و درس ‌خواندن برای آمادگی امتحانات نهایی که تشریحی است با کنکور که تستی است به‌ کلی متفاوت است.

درس‌های خود را دسته‌بندی کنید

در قدم بعدی باید بررسی کنید که قرار است چه درس‌هایی را بخوانید؟ اصولاً این درس‌ها را برای چه می‌خوانید؟ ممکن است رویکرد کنکوری، امتحان تشریحی و حتی ترمیم معدل داشته باشید. از طرفی باید بررسی کنید که در کدام درس‌ها ضعیف‌تر هستید و برای کدام درس‌ها نیاز به‌ وقت بیشتری دارید؟ حتی ممکن است با توجه به نزدیکی و یا دور بودن زمان امتحان الگوی برنامه ریزی درسی شما تغییر کند.

چه مقدار زمان برای مطالعه در اختیار دارید؟

برنامه ریزی برای روزهای عادی که از مدرسه به خانه باز می‌گردید با برنامه ریزی روزهای تعطیل و حتی برنامه ریزی ایام فرجه امتحانات به‌ کلی متفاوت است. زیرا مقدار ساعات مطالعه در اختیار شما در این بازه‌ها تغییر می‌کند.

برای تدارک برنامه ریزی شخصی سازی شده باید بدانید که پس ‌از مدرسه چه ساعتی در خانه هستید؟ کی می‌توانید درس‌خواندن را شروع کنید؟ و قرار است تا چه ساعتی این روند را ادامه دهید؟ از طرفی ساعت زیستی و ایده‌آل شما برای مطالعه مفید چه هنگام است؟ به‌ هر حال مهم است که بدانید در روزهای عادی، روزهای تعطیل و ایام امتحانات حداکثر چه مقدار زمان در اختیار دارید؟ البته در این‌باره واقع ‌بین اما اندکی سختگیر باشید!

در زندگی خصوصی شما چه خبر است؟

قرار نیست تا به بهانه درس خواندن برنامه سختگیرانه در پیش بگیرید و از کارهای معمول زندگی عادی محروم شوید. از طرفی نباید اجازه بدهید که جریان‌های زندگی روزمره بر شما غالب شوند و مانع از تمرکز شما به دست به مدرسه گردند. باید این دو را کنار هم داشته باشید. پس لازم است با جزئیات یک نگاه در زندگی خصوصی خود بیاندازید. مثلاً ممکن است کلاس ورزشی و یا هنری دارید که علاقه دارید تا آن را ادامه دهید و یا علاقه دارید تا برای مدتی هر چند محدود بازی کامپیوتری کنید. قطعاً با دوستان خود در ارتباط هستید و علاقه دارید تا با آنها وقت بگذرانید. اینکه این جریان‌ها چه هستند، به زندگی خصوصی شما مربوط است. اما مهم است که در برنامه ریزی شخصی سازی شده به تک‌تک آنها فکر کرده و وقت بگذارید.

برای تنظیم برنامه درسی آماده هستید؟

اصول برنامه ریزی درسی را قدم به قدم جلو می‌رویم و حالا رویکرد جامع از جریان عادی زندگی خود را در اختیار دارید و می‌دانید که هدف‌گذاری چیست؟ درس‌ها چه هستند؟ در کدام درس‌ها نیاز به تلاش بیشتر دارید و حتی از جزئیات زندگی خصوصی خود باخبر هستید. حالا در این مرحله می‌توانید برای تهیه برنامه ریزی شخصی سازی شده اقدام کنید.

از نگاه استاد یاوری بهترین برنامه ریزی درسی یک برنامه ۲۴ ساعته است. قرار نیست تا صرفاً برای ساعات مطالعه خود برنامه داشته باشید و در ساعاتی که مطالعه نمی‌کنید، بدون برنامه شوید! زیرا باید زندگی خصوصی خود را در کنار ساعات مطالعه رسیدگی کنید. بنابراین شما به یک برنامه ۲۴ ساعته نیاز دارید. در این برنامه ریزی از لحظه برخاستن از خواب در صبح تا لحظه خوابیدن خود در شب را برنامه ریزی می‌کنید. البته یک برنامه برای همه کارها که درس را شامل می‌شود.

بهترین روش تنظیم برنامه درسی

بهتر است برنامه ریزی شما ماهیانه، هفتگی و روزانه باشد. در اهداف بلند مدت برای یک ماه آینده خود چشم‌انداز داشته باشید. حالا براساس همان چشم‌انداز ترتیب درس‌خواندن در طول هر هفته را تعیین کنید. سپس برای هر روز هفته یک جدول زمان‌بندی شده کامل تدارک ببینید. به ‌این ‌ترتیب برنامه درسی شما اگر چه روزانه است، اما در امتداد چشم‌اندازی بلند مدت شکل می‌گیرد.

بهترین روش برنامه ریزی روزانه نیز تدارک باکس‌های مطالعاتی است. باکس‌های زمان‌بندی که در حد فاصل آنها فرصت استراحت و انجام کارهای متفرقه را دارید. مثلاً می‌توانید برای تایم بعدازظهر زمانی‌ که از مدرسه به خانه می‌آیید ۳ الی ۴ باکس مطالعه ۶۰ و یا ۷۰ دقیقه تعریف کنید. در ایام تعطیل نیز ۶ الی ۸ باکس زمان‌بندی شده کنار بگذارید. دقت کنید که این باکس‌ها زمان محور هستند و لزومی ندارد که اگر مبحثی از درس تمام نشده، زمان بیشتری را صرف آن کنید. حالا به ازای هر یک از روزهای هفته کاغذی برداشته و جدولی با توجه به باکس‌های مطالعاتی خود تهیه کنید. هر ستون این جدول برای ساعتی مشخص است و در ستون‌های افقی آن نام درس با جزئیات فصل‌های مربوط به آن را ذکر کنید.

برنامه درسی ایده‌آل در روزهای عادی

برای روزهای عادی یعنی زمانی‌ که از مدرسه به خانه می‌آیید، قاعدتاً به اندکی استراحت نیاز دارید و منطقی است که تا ساعت ۴ بعدازظهر برای آغاز درس ‌خواندن آماده هستید. در فاصله رسیدن به خانه تا ساعت ۴ بعدازظهر می‌توانید بخوابید، در فضای مجازی باشید و یا بازی کنید، اما به ‌هر حال در این ساعات باید برای درس‌ خواندن آماده شوید.

بهترین برنامه ریزی تعریف ۳ الی ۴ باکس مطالعه ۶۰ الی ۷۰ دقیقه‌ای است. در حد فاصل این باکس‌ها نیز می‌توانید در حدود یک ربع تا نیم ‌ساعت استراحت کنید. به ‌این ‌ترتیب در حد فاصل ۹ الی ۱۰ شب برنامه مطالعه روز عادی خود را تمام کرده‌اید و بهتر است در ساعات پایانی شب به تماشای فیلم، فوتبال و یا فضای مجازی وقت بگذارید. البته همین زمان برای دورهمی خانوادگی ایده‌آل است.

برنامه ریزی ایده‌آل در روزهای تعطیل

در ایام تعطیل مانند روزهای جمعه و یا تعطیلات رسمی که دیگر مدرسه نمی‌روید، برای حداقل ۶ باکس مطالعاتی ۶۰ الی ۷۰ دقیقه‌ای وقت بگذارید. بهتر است حضور در فضای مجازی را در حد فاصل استراحت میان باکس‌های سر ظهر پیگیری کنید و برنامه مطالعاتی خود را تا حداکثر ساعات پایان روز مثلاً ۶ یا ۷ غروب تمام کنید.

این برنامه ریزی برای یک دانش‌آموز عادی در سال دهم و یا یازدهم است. این دانش‌آموز طبق این برنامه موظف است تا حدود ۲۰ الی ۲۴ ساعت در طول هفته درس بخواند و باید تمام کارهای مربوط به درس اعم از یادگیری و یا حل مسئله تست‌زنی را در همین بازه ۲۰ الی ۲۴ هفتگی تمام کند. برای دانش‌آموزان سال دوازدهمی که شرایط فشرده کنکور را در پیش دارند، این برنامه ریزی روزهای عادی و ایام تعطیل تا حدودی فشرده‌تر است.

از استراحت تا کلاس‌های فوق برنامه

اگر چه برنامه ریزی درسی برای ایام هفته و جداگانه تنظیم می‌شود، اما لازم است تا در آنها برای رویدادهای هفتگی خود فکری کرده باشید. به ‌هر حال هیچ‌کسی هر روز به کلاس ورزش و یا کلاس‌های هنری نمی‌رود. همچنین قرار نیست تا هر روز برای تفریح با خانواده بیرون بروید و یا هر شب پای کامپیوتر بازی کنید. این نوع جریان‌های خصوصی زندگی شما معمولاً رویدادهای هفتگی هستند. مثلاً هفته‌ای ۲ الی ۳ جلسه تمرین ورزشی و یا ۱ الی ۲ جلسه کلاس هنری دارید. احتمالاً به هفته‌ای یک ‌بار تفریح با خانواده نیاز خواهید داشت و نهایتاً در طول هفته ۱ الی ۲ بار با دوستان خود وقت بگذرانید. پیدا کردن جای خالی در طول یک هفته برای این برنامه‌ها خیلی سخت نیست.

فضای مجازی و بزرگترین تهدید برای شکست در برنامه ریزی درسی

هرگز نباید اجازه دهید که درس ‌خواندن برای شما به وظیفه‌ای سخت و خسته‌کننده در محیط خشک و غیرقابل ‌انعطاف تبدیل شود. فضای مجازی و یا بازی‌های رایانه‌ای از آن دست تفریحات هستند که در تقویت روحیه و افزایش حس زندگی و تجدید قوای شما نقش بازی می‌کنند. پس بهتر است که خودتان را از حضور در فضای مجازی محروم نکنید.

اما این فضا شمشیری دو لبه دارد، زیرا کافی است در استفاده از فضای مجازی بی‌برنامه باشید تا کل زمان و حتی تمام ابعاد ذهن شما را در هم بریزد و ساختار برنامه درسی شما را تخریب نماید. استاد یاوری برای مدیریت فضای مجازی در برنامه ریزی درسی توصیه جالبی دارد. اینکه:

• در روز‌های عادی و زمانی ‌که از مدرسه به خانه می‌آیید تا قبل‌ از ساعت ۴ بعدازظهر یک بازه کافی برای تعاملات اجتماعی خود در اختیار دارید. همچنین پس ‌از پایان ۳ الی ۴ باکس مطالعاتی هر روز و برای ساعات پایان شب در حدود ۴۰ الی ۶۰ دقیقه تعاملات فضای مجازی خود را مدیریت کنید.
• در روزهای تعطیل بهتر است تا همان هنگام صبح و قبل ‌از آغاز برنامه باکس‌های مطالعاتی برای حدود ۴۰ الی ۶۰ دقیقه در فضای مجازی تعامل کنید. همچنین می‌توانید در حوالی ظهر ایام تعطیل و پس ‌از سپری شدن ۲ الی ۳ باکس مطالعه یک بازه مختصر در فضای مجازی گشتی بزنید و مجدداً با آغاز باکس‌های مطالعه بعد از ظهر این فضا را ترک کنید.

برنامه ریزی درسی در ایام امتحانات

بهتر است زمان‌های مطالعه خود در ایام امتحانات را به‌ کلی تغییر ندهید. سبک و ساعات مطالعه شما همان است که قبلاً و در روزهای عادی تجربه می‌کنید و این‌بار نهایتاً یک یا دو باکس مطالعه ۶۰ دقیقه‌ای اضافه کنید. از طرفی رویکرد شما در این ایام باید جمع‌بندی مطالب درسی باشد. متأسفانه بارها دیده‌ایم که دانش‌آموزان در ایام امتحانات برای یادگیری فصل‌های جدید، مطالعه کتاب‌های کمک‌آموزشی جدید و حتی کلاس‌های تقویتی اقدام می‌کنند. ولی فرجه محدود امتحانات زمان مناسب این کارها نیست. اگر دانش‌آموز با برنامه و سخت‌کوش داستان ما هستید، طبق توصیه استاد یاوری لازم است تا در ایام فرجه امتحانات برای جمع‌بندی مطالب درسی اقدام کنید.

تکنیک‌های برنامه ریزی درسی برای جمع‌بندی در ایام امتحانات

هنر برنامه ریزی شخصی سازی شده تازه در زمان امتحانات نمایان است. هنگامی که باید کاملاً جدی برای کسب بالاترین نمرات در امتحانات نهایی پایان سال آماده شوید و در عین ‌حال با چالش آمادگی کنکور نیز مواجه هستید. اهمیت امتحانات تشریحی پایان سال در نتایج کنکور آن‌قدر زیاد است که نمی‌توانید بدون برنامه ریزی آن را رها کنید. استاد یاوری کارشناس ارشد مشاوره تحصیلی یاوران دانش برای برنامه ریزی درسی در ایام امتحانات دو رویکرد را توصیه می‌کند:

• برای جمع‌بندی کامل دروس به سبک امتحانات تشریحی نهایی اقدام کنید.
• از کارهای تستی و آمادگی جهت تیپ سوالات کنکوری غافل نشوید.

روش مطالعه دروس عمومی در برنامه ریزی درسی ایام امتحانات

دروس عمومی بخش پررنگی از منابع درسی شما را شامل می‌شوند. در تمام رشته‌های نظری با این نوع درس‌ها روبرو هستید که سبک مطالعه و برنامه ریزی کاملاً متفاوت از روش مطالعه دروس تخصصی دارند. در عین ‌حال نمره تک‌ تک این دروس مهم هستند و باید در تمام آنها عالی حاضر باشید. با توجه به توصیه استاد یاوری، روش اصولی برنامه ریزی درسی برای مطالعه و جمع‌بندی دروس عمومی در ایام امتحانات به قرار زیر است:

• مرحله اول: خط به خط متن کتاب دروس عمومی را مطالعه کنید. در مطالعه خط به خط دروس عمومی به تمام مطالب حتی پاورقی‌ها، نوشته عکس‌ها و یا مطالب مانند آنچه باید بدانیدها و… توجه کنید.
• مرحله دوم: به تمام سوالات و موضوعات کار در کلاس پاسخ دهید.
• مرحله سوم: جزوه دبیران مدرسه را مطالعه کنید.
• مرحله چهارم: مطالعه کتاب‌های کمک‌آموزشی با رویکرد تشریحی را آغاز کنید. دقت کنید که هدف‌گذاری، آمادگی برای امتحانات نهایی است و لازم است تا با سبک سوالات تشریحی آشنا شوید. در این مرحله بهتر است حداقل نیمی از سوالات تشریحی این نوع کتاب‌های کمک درسی را پاسخ دهید.
• مرحله پنجم: در صورت نیاز و زمانی‌ که از درک سوالات تشریحی عاجز هستید، برای مطالعه درس‌نامه ها در کتاب‌های کمک ‌آموزشی اقدام کنید.
• مرحله ششم: امتحانات خود در کلاس و در طول سال تحصیلی را دوره کنید.
• مرحله هفتم: چند نوبت آزمون شبیه به امتحانات نهایی را تمرین کنید. بهتر است این آزمون‌ها تا حدودی شبیه به سبک طراحی امتحانات نهایی باشند و حتی در زمان‌بندی پایبند به آنها مطابق با استاندارد برگزاری امتحانات جدی باشید.
• مرحله هشتم: اگر همچنان زمان کافی را در اختیار دارید، برای پاسخ به نیمه دوم سوالات کتاب‌های کمک آموزشی اقدام کنید.

روش مطالعه دروس تخصصی در برنامه ریزی درسی ایام امتحانات

جمع‌بندی دروس تخصصی به ‌کلی با روش جمع‌بندی دروس عمومی متفاوت است. بنابراین به برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده ویژه‌تری نیاز دارند. از طرفی رویکرد برنامه ریزی برای مطالعه دروس تخصصی در گروه‌های مختلف از تجربی، ریاضی و حتی انسانی متفاوت است و ماجرای هر دانش‌آموز را شخصی‌تر و البته تخصصی‌تر می‌کند. استاد یاوری برای توصیه بهترین روش برنامه ریزی درسی در میان دروس تخصصی آنها را به دو گروه مختلف تفکیک می‌کند.

اگر رشته شما تجربی است پیشنهاد میکنیم حتما با یک مشاوره کنکور تجربی صحبت کنید تا بهترین برنامه تحصیلی و درسی را مخصوص خودتان دریافت کنید.

تکنیک برنامه ریزی برای جمع‌بندی دروس حفظی و تفهیمی (مانند زیست و شیمی)

برای تسلط هر چه بیشتر در این نوع دروس به قرار زیر اقدام کنید:

• برای مطالعه دقیق و خط به خط کتاب‌های درسی اقدام کنید.
• به سراغ جزوه معلمین مدرسه بروید و نکات مطرح ‌شده در جزوات آنها را با دقت دوره کنید.
• برای حل سوالات تشریحی در کتاب‌های کمک‌ آموزشی اقدام کنید. به سراغ کتاب‌هایی بروید که بر پایه امتحانات تشریحی تهیه شده باشند. در بهترین حالت حداقل نیمی از سوالات کتاب در تمام فصل‌ها را حل کنید.
• تمام امتحانات طی شده در طول سال تحصیلی خود را مرور کرده و اشتباهات خود در آن امتحانات را بررسی کنید.
• برای خودتان چند آزمون شبیه آنچه در امتحانات پایان سال می‌گذرد، تدارک ببینید.
• به سراغ کتاب‌های تستی رفته و مهارت خود برای حل سؤالات تستی و آمادگی کنکور را تقویت کنید.

توجه داشته باشید که محیط مناسب برای مطالعه بسیار مهم است مخصوصا برای دروس حفظی. پیشنهاد میکنیم حتما به پانسیون مطالعاتی مخصوص کنکور مراجعه کنید تا بستر مناسبی جهت پیشرفت درسی شما فراهم کنند.

تکنیک برنامه ریزی برای جمع‌بندی دروس مسئله‌ای و استدلالی (مانند ریاضی و فیزیک)

برنامه درسی برای جمع‌بندی دروس مسئله‌ای به ‌کلی متفاوت از دیگر انواع دروس است. در این‌باره اقدامات زیر مرحله به مرحله مفید هستند:

• در اولین قدم به سراغ مثال‌ها و یا تمارین جزوه معلمین خود بروید. اگر هم جزوه معلم در اختیار ندارید، برای مطالعه مثال‌های حل ‌شده در درس‌نامه کتاب‌های کمک آموزشی اقدام کنید. مرور این مثال‌ها باعث می‌شود تا ذهن شما در فضای مبحث درسی قرار بگیرد و آمادگی کافی حل مسائل پیچیده‌تر را داشته باشد.
• به سراغ مثال‌های حل شده در کتاب‌های درسی رفته، با دقت روش حل هر مثال را بررسی کنید.
• در قدم بعدی تمرین‌های آخر هر فصل کتاب را حل کنید. پاسخ به این تمرینات باعث می‌شود تا دید کاملاً جامع و رویکرد جمع‌بندی شده بر تمام مباحث کتاب داشته باشید.
• برای افزایش مهارت‌ها و تجربه مسئله‌های بیشتری از کتاب‌های کمک آموزشی مطابق با طراحی امتحانات تشریحی استفاده کنید. برای افزایش مهارت‌ها حداقل نیمی از مسئله‌های این نوع کتاب‌ها را حل کنید.
• در گام بعدی به سراغ نمونه سوالات از امتحانات پایان سال در سال‌های قبل بروید.
• چند آزمون شبیه به امتحانات پایان سال را برای خود تدارک ببینید و سعی کنید در جوّی مانند یک امتحان واقعی سوالات را پاسخ دهید.
• روی مهارت‌های تست‌زنی خود کار کنید تا از آماده شدن کنکور نیز غافل نمانده باشید.

پیشنهاد میکنم جهت دریافت اطلاعات دقیق تر به مشاوره کنکور ریاضی جهت دریافت برنامه درسی و تحصیلی مناسب مراجعه کنید.

برنامه ریزی درسی با هدف ترمیم معدل

چالش‌های شما برای موفقیت در تحصیل و البته کنکور گسترده و گاهاً گیج ‌کننده است. وقتی تأثیر معدل در کنکور بسیار زیاد است، قطعاً به ‌راحتی نمی‌توانید با معدل کم در سال‌های پایانی دوره دبیرستان کنار بیایید. البته خوشبختانه شرایط ترمیم معدل برای آنها که سال‌های پایانی را ضعیف سپری کرده‌اند، وجود دارد. اما چالش اصلی چگونه برنامه ریزی درسی برای ترمیم معدل در کنار مطالعه درس‌های سال دوازدهم و آمادگی برای کنکور است. جاییکه کاملاً جدی به برنامه ریزی شخصی سازی شده نیاز دارید. استاد یاوری کارشناس ارشد مشاوره تحصیلی یاوران دانش جهت مدیریت برنامه ریزی درسی با هدف ترمیم معدل، دانش‌آموزان را در چند گروه تفکیک می‌کند.

• گروه اول: دانش‌آموزان سال دوازدهمی که نیازی به ترمیم معدل ندارند.
• گروه دوم: دانش‌آموزان سوال دوازدهمی که نیاز به ترمیم معدل یازدهم دارند.
• گروه سوم: دانش‌آموزان سال دوازدهم که نمرات خیلی پایین از سال یازدهم دارند.
• گروه چهارم: دانش‌آموزان پشت کنکوری که به ترمیم معدل نیاز دارند.

گروه اول: برنامه ریزی ترمیم معدل برای دانش‌آموزان قوی سال دوازدهم

این دانش‌آموزان با تلاش در سال‌های قبل خود یک قدم طلایی را برداشته‌اند و خیالشان از بابت معدل سال یازدهم راحت است. لذا بهتر است:

• در اولین قدم برای معدل نهایی سال دوازدهم تلاش کنند و امتحان پایان سال را جدی بگیرند.
• برای تقویت مهارت‌های تستی خود از سال یازدهم و حتی دهم تلاش کنند. در این میان مهارت‌های تست زنی دروس سال دوازدهم را از قلم نمی‌اندازند.

گروه دوم: برنامه ریزی دانش‌آموزان دوازدهم که نیاز به ترمیم معدل یازدهم دارند

دانش‌آموزان متوسطی که نتوانسته‌اند در تمام درس‌های سال یازدهم نمره خوب بگیرند، در این فهرست قرار می‌گیرند. این دانش آموزان عموماً برای دو الی سه درس به ترمیم معدل نیاز دارند. پس برای برنامه ریزی بهتر است:

• با تمرکز کامل جریان دروس سال دوازدهم خود را ادامه دهند. این دانش‌آموزان در اولین قدم نباید فرصت کامل و دست ‌نخورده سال دوازدهم را رها کنند.
• در فرصت‌های باقیمانده برای ترمیم معدل یک یا دو درس ضعیف خود در سال یازدهم اقدام کنند.

گروه سوم: برنامه ریزی دانش‌آموزان دوازدهم که نمرات یازدهم خیلی پایینی دارند

تمام دانش‌آموزان با معدل زیر ۱۴ سال یازدهم را در این گروه قرار می‌دهیم. این دانش‌آموزان معمولاً شرایط روحی خوبی ندارند و ظرفیت کافی آغاز جدی سال دوازدهم را نمی‌پذیرند. زیرا احساس می‌کنند که پس ‌از ضعف سال یازدهم همه چیز تمام شده ‌است. اما ماجرای آنها تازه شروع شده ‌است و باید:

• کل ماجرای سال یازدهم را رها کنند. فرصت طلایی سال دوازدهم آنقدر کوتاه است که وقتی برای ترمیم معدل سال یازدهم باقی نمی‌ماند. پس بهتر است قید ترمیم معدل را بزنند و بر ۴۰ درصد تأثیر دروس سال دوازدهم متمرکز شوند.
• علاوه‌بر تقویت مهارت‌های تشریحی به ‌طور جدی بر مهارت‌های تستی سال دوازدهم و سال های دهم و یازدهم خود کار کنند.

گروه چهارم: برنامه ریزی دانش‌آموزان پشت کنکوری که به ترمیم معدل نیاز دارند

این گروه از زمان بیشتری نسبت ‌به دانش‌آموزان برای برنامه ریزی درسی برخوردار هستند. بنابراین دست آنها برای ترمیم معدل هم در سال یازدهم و هم در سال دوازدهم باز است. اما پرداختن به درس‌های دو سال به شکل هم‌زمان سخت است. لذا بهتر است که:

• برای ترمیم معدل در دروس تخصصی سال‌های یازدهم و دوازدهم اقدام کنند. چرا که با آمادگی ترمیم معدل درس‌های تخصصی عملاً قدم‌های سازنده تقویت درس‌های کنکور را برداشته‌اند.
• بر ترمیم دروس عمومی سال دوازدهم وقت بگذارند و سعی کنند از حداکثر تراز تحصیلی این سال استفاده کنند.

توصیه نهایی برای برنامه ریزی درسی شخصی سازی شده

برای موفقیت در کنکور باید استراتژی داشته باشید. این استراتژی فراتر از برنامه ریزی برای اهداف بلند مدت است. در واقع برنامه ریزی درسی ایجاد خط و مش برای ساعات مطالعه روزانه است و استراتژی تعیین چارچوب در طول سال تحصیلی از امتحانات دی ماه، کنکور اردیبهشت ماه، امتحانات خرداد ماه و در نهایت کنکور پایانی تیر ماه است. در برنامه ریزی درسی انعطاف‌پذیر باشید و شرایط خودتان را با توجه به موقعیت سال تحصیلی تطبیق دهید. مهم است که در بازه‌های گوناگون سال تحصیلی چه درسی را چه مقدار و چگونه می‌خوانید. روش آماده‌سازی از امتحان نهایی با کنکور متفاوت است. دغدغه‌ای که استاد یاوری کارشناس ارشد مشاوره تحصیلی یاوران دانش در این گفت‌وگو بارها متذکر آن شده ‌است. استراتژی با چیدمان درست درسی در طول سال تحصیلی ضامن برنامه ریزی جامع شما و موفقیت نهایی شما برای کنکور پیش‌ رو است. در صورت تمایل میتوانید اردوی نوروزی یاوران دانش به همراه فیلم و تصاویر آن را مشاهده کنید.